§5.2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

§2 Je weet wat planten nodig hebben om te groeien

D: Je kan uitleggen wat ontkieming is
D: Je weet wat een plant nodig heeft om te kunnen ontkiemen
D: Je kan het verschil uitleggen tussen groei en ontwikkeling bij planten
D: Je weet hoe je de leeftijd van een boom kan berekenen a.d.h.v. groeikenmerken

Waardoor nemen planten steeds nieuw water op?

Door verdamping bij de huidmondjes

wordt er water aangezogen.

Wanneer er teveel water uit de 

plant gaat, gaan de huidmondjes

dicht.

LD §5.2 planten groeien

• Je kunt de bouw van een zaadje beschrijven
• je kunt beschrijven hoe een plant uit een zaadje komt
• je kunt beschrijven hoe een jong plantje verder groeit
• je kunt uitleggen hoe een boom in de lengte en in de dikte groeit

Ontkiemen

Na vocht toevoegen:

1. Zaadhuid neemt water op
2. Zaadlobben zwellen op en zaadhuid knapt open
3. Worteltje komt naar buiten
4. Stengel en blaadjes volgen

Wat zie je hier? Ontkieming, groei of ontwikkeling? 

Zaadje en ontkieming

Het ontkiemen van een bruine boon

Ontkiemen

Groeien 

zaadhuid

navel

worteltjes

zaadlobben

zaadlobben

navel

zaadhuid

wortels

§2 Je weet wat planten nodig hebben om te groeien

D: Je kan uitleggen wat ontkieming is
D: Je weet wat een plant nodig heeft om te kunnen ontkiemen
D: Je kan het verschil uitleggen tussen groei en ontwikkeling bij planten
D: Je weet hoe je de leeftijd van een boom kan berekenen a.d.h.v. groeikenmerken

Alle planten groeien d.m.v lengtegroei

De nieuwe cellen worden gemaakt in de uiterste topjes van de stengel(s) en wortels, hierdoor wordt de plant langer. 

Bij bomen zie je dan eindknoppen en zijknoppen op de stengels (takken), daar groeit de plant verder.

Bron 5

Hoe groeien bomen?

• Takken groeien in de lengte uit
  een eindknop waardoor de tak langer 
  wordt. dit heet uitlopen.
• Uit de zijknoppen groeien nieuwe 
  zijtakken
• Om de knopen zitten knopschubben, die
  de knop tegen de kou beschermen.
• Een ringlitteken  is het deel van de tak dat
  in één jaar gegroeid is. 

Hoe groeien bomen?

• Als er een nieuw stuk tak groeit vormt er zich een ringlitteken.
  

• Na elk jaar vormt er zich weer een nieuw litteken.
  

• Het deel van een tak precies tussen 2 littekens is dus precies jaar oud.  

Hoe groeien bomen?

Bij bomen komt ook lengtegroei voor. In het voorjaar komen er nieuwe knoppen aan de takken.

- Eindknop: groeit een nieuwe stengel

- Zijknoppen: groeien zijtakken

- knopschubben: zitten om de knoppen en beschermen de knop tegen kou en insecten.

Ringlitteken: De knopschubben vallen af als de eindknop uitloopt. Hierdoor ontstaat er een ringlitteken. Je kunt hierdoor zien hoe oud de tak is.

Diktegroei: 

Stam --> groeilaagje --> houtcellen --> jaarring

Door de jaarringen weet je hoe oud de boom is 

Bomen groeien

Een boom groeit ook in de dikte

Diktegroei: takken en stam elk jaar iets dikker

Laagje houtcellen (water vervoer) in een jaar wordt gevormd, -> jaarring

Jaarring donker + licht deel

Het lichte deel: grote cellen met dunne wanden -> voorjaar

Het donkere deel: kleine cellen met dikke wanden -> zomer

Hoe groeien bomen?

• Door middel van diktegroei worden de takken en de stam steeds dikker.
  

• In de stam zit een groeilaagje, uit deze groeilaag ontstaan nieuwe houtcellen.

• Het laagje houdcellen dat in een jaar wordt gevormd, noem je een jaarring. 

12 de jaar

wisbordje en chat antwoorden

benoem de onderdelen 1,2, 3, :