Grammatica 4.1 en 4.2

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Grammatica 4

4.1: meervoud

4.2 Tussenletters

Heb je zin in de les?

😒🙁😐🙂😃

doel van deze les

- Ik kan meervoud maken met - en en -es en uitzonderingen. 

(MEERVOUD = niet 1, maar 2 of meer )

- Ik kan ook meervoud maken met 's en ik ken nog meer uitzonderingen.

eerst een paar vragen.....

wat weet je al?

Wat is het meervoud van plant?
1 plant, 2.........

1. plants
2. plantes
3. planten
4. plantens

Wat is het meervoud van tijd?
1 tijd, 2 ........

1. tijdens
2. tijds
3. tijds
4. tijden

Wat is het meervoud van boek?
1 boek, 2.........

1. boeks
2. boeken
3. boekes
4. boekt

regel1:Dus: boeken, tijden, planten.....
Wat is dus de regel voor meervoud?

de regel(1):

Meestal komt er: - en achter het woord als je meervoud maakt.

Dat is simpel!

Let wel op de spelling van lange en korte klank - woorden : boom - bomen/ roos - rozen/ bos - bossen/ golf - golven!!!

de tweede regel....

weer eerst een paar vragen:

meervoud van jongen?

meervoud van meisje?

meervoud van vinger?

meervoud van vakantie?

meervoud van tafel?

regel 2:meervoud : meisjes/ tafels/jongens/vakanties/ vingers....dus de regel is?

de regel (2):

Na  - je/ - el / -en / -er/ - ie

zet je een S achter het woord om meervoud te maken

meervoud op -s

meervoud op -en

lepel

kleur

tekst

bloem

beest

broer

emmer

pasje

gang

kamer

bed

zaal

kleed

brief

jongen

meervoud van ei, koe, stad

meervoud van : kind, gat, glas

De derde manier

weet je het nog?

meervoud van taxi:

1. taxies
2. taxis
3. taxien
4. taxi's

meervoud van oma?

1. omas
2. omie
3. omaen
4. oma's

Tekst

een -'s komt na woorden met aan het einde........(welke letters?)

meervoud op -s

meervoud op -en

meervoud op 's

lepel

kleur

tekst

bloem

beest

broer

emmer

pasje

pyama

oma

paraplu

hobby

auto

gang

regel 3:een -'s komt na:

-a

-o

-u

-i

-y

dus eigenlijk na alle klinkers

behalve de -e

want die zit al bij regel 2....

dus?

meervoud maak je 

     1) - en achter het woord

2) -s achter het woord

3) 's achter het woord

4) Uitzonderingen

Rondvraag

??Vragen??

Grammatica 4

4.2 tussenletters

Samenstellingen

Twee of meer bestaande woorden die aan elkaar een nieuw woord vormen.

Bijvoorbeeld:

fiets + tas = fietstas

Samenstellingen

Soms moet je tussenletters gebruiken om een goede samenstelling te maken.

fiets + maker = fietsenmaker

beer + sterk = beresterk

dorp + café = dorpscafé

Regel tussenletter(s) -en-

Als het eerste woord alleen een meervoud heeft op -en:

bananenschil, paardensport

Regel tussenletter(s) -e-

- Als het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is: zonnecel, maneschijn

- Als het eerste woord een versterkende betekenis heeft: retegoed, reuzegroot

- Als het eerste woord (ook) een meervoud heeft op -s: gemeenteraad, stageplaats

- Als het woord geen meervoud kent: rijstepap

- Als het eerste woord geen zelfstandig naamwoord is: huilebalk

Regel tussenletter(s) -S-

- Als je de -s- hoort en als de -s- in dezelfde soort samenstellingen ook voorkomt:

mijnwerkerslamp   ->    mijnwerkersstaking

stadstuin   ->    stadscentrum

maar geen tussenletter -s-:

voetbaltraining   ->   voetbalsupporter

Welke regel is van toepassing?

brekebeen

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord

Welke regel is van toepassing?

maneschijn

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel heeft alleen een meervoud op -en

Welke regel is van toepassing?

beregoed

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel heeft alleen een meervoud op -en

Welke regel is van toepassing?

zonnepaneel

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel heeft alleen een meervoud op -en

Welke regel is van toepassing?

kattenbak

1. Het eerste deel heeft geen meervoud
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel heeft alleen een meervoud op -en

verzekeringspolis

1. met tussen-s
2. zonder tussen-s

hardloopschoenen

1. met tussen-s
2. zonder tussen-s

leraar + kamer =

aannemer + bedrijf =

Rondvraag

??Vragen??

Oefenen / huiswerk

NU Nederlands -->

lesmateriaal -->

grammatica 4: spellingsregels -->

4.1 meervoud

4.2 tussenletters