Zinsontleden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 3

Zinsontleden

Persoonsvorm, het werkwoordelijk gezegde, het onderwerp en het lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp en bijwoordelijke bepaling.

Weet je het nog? 

Persoonsvorm:                               het eerste werkwoord in de zin

Werkwoordelijk gezegde:          alle werkwoorden in de zin

Onderwerp:                                      wie/wat + wwg?

Lijdend voorwerp:                         wat/wie + onderwerp + wwg?

Meewerkend voorwerp:             aan wie/voor wie + lv + ow + wwg?

Bijwoordelijke bepaling:             alles wat overblijft. (Hoe, wanneer, waar enz?)

De persoonsvorm (pv) bestaat uit een...

1. zelfstandig naamwoord
2. werkwoord
3. lidwoord
4. bijvoeglijk naamwoord

Het werkwoordelijk gezegde (wwg) bestaat uit alle werkwoorden in een zin.

1. waar
2. niet waar

"Hebben zij in die nieuwe auto gereden?"

Het werkwoordelijk gezegde (wwg) in deze zin is...

1. er zit geen werkwoordelijk gezegde in deze zin
2. hebben
3. hebben gereden
4. gereden

"Wat heb jij vanochtend gegeten?"

Het werkwoordelijk gezegde (wwg) in deze zin is...

1. heb
2. wat heb jij gegeten
3. heb jij gegeten
4. heb gegeten

"De zon schijnt in mijn gezicht."

Het werkwoordelijk gezegde (wwg) in deze zin is...

1. schijnt
2. schijnt in mijn gezicht
3. de zon schijnt

Het onderwerp (ow) van de zin vinden we door de volgende vraag te stellen:

Wie/Wat + persoonsvorm?

Sleep de juiste onderdelen naar de juiste zinsdelen.

Ik

eet.

De robot

stofzuigt.

pv

pv

ow

ow

"Mijn konijn eet alleen gekookte wortels."

Het onderwerp (ow) in deze zin is...

1. eet
2. gekookte wortels
3. mijn konijn
4. wortels

"Op X11 gaat de schoolbel nooit af."

Het onderwerp (ow) in deze zin is...

1. de schoolbel
2. gaat
3. op X11
4. nooit af

Het lijdend voorwerp (lv) vind je door te vragen:

Wie/wat + gezegde + onderwerp

Sleep de onderdelen naar de juiste plek.

"Heb

jij

de wedstrijd

gespeeld?"

ow

pv

wwg

lv

wwg

"Ik heb voor jou een laptop uitgezocht."

Het lijdend voorwerp in deze zin is...

(wie/wat + (ww)gezegde + onderwerp?)

1. heb uitgezocht
2. een laptop
3. voor jou
4. ik

"Haal jij de boodschappen?"

Het lijdend voorwerp in deze zin is...

(wie/wat + (ww)gezegde + onderwerp?)

1. haal
2. jij
3. de boodschappen

maak zinsdelen:  zoek pv/wwg/ond/lv/mv/bwb

1. Hannah laat 's avonds altijd de hond uit. 

2. Heb jij dat verslag al gemaakt?

3. De burgemeester zal vandaag een toespraak houden. 

4. Elk weekend belt Twan zijn oma op. 

5. Mijn oma vertelt een mooi verhaal aan Tom.

Maak de zinnen hieronder

"De docent heeft ons het antwoordenboekje gegeven".

Wat is de persoonsvorm (pv)?

1. de docent
2. heeft
3. ons
4. het antwoordenboekje

"De docent heeft ons het antwoordenboekje gegeven".

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wwg)?

1. de docent
2. heeft
3. heeft gegeven
4. ons

"De docent heeft ons het antwoordenboekje gegeven".

Wat is het onderwerp (ow)?

1. de docent
2. heeft
3. ons
4. het antwoordenboekje

"De docent heeft ons het antwoordenboekje gegeven".

Wat is het lijdend voorwerp (lv)?

1. heeft
2. ons
3. het antwoordenboekje
4. gegeven

"De docent heeft ons het antwoordenboekje gegeven".

Wat is het meewerkend voorwerp (mv)?

1. heeft
2. ons
3. het antwoordenboekje
4. gegeven

"Op mijn moeders nachtkastje ligt altijd een boek".

Hoeveel zinsdelen heeft deze zin?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

"Op mijn moeders nachtkastje ligt altijd een boek".

Wat is/zijn de bijwoordelijke bepaling(en) (bwb)?

1. op mijn moeders nachtkastje
2. ligt
3. altijd
4. een boek

Het meewerkend voorwerp (mv) komt altijd in een zin voor.

1. waar
2. niet waar

In een zin kunnen meerdere bijwoordelijke bepalingen (bwb) voorkomen.

1. waar
2. niet waar