5.4 Spieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Thema 5: Stevigheid en beweging

Je kent de delen van het lichaam.

Je kunt in een afbeelding van het skelet de botten benoemen.

Je kunt de functies van het skelet noemen.

Sleep de teksten naar de goede plaatsjes. 

Vooral

kraakbeen-weefsel

Botten met

weinig lijmstof en veel

kalk

Botten met veel lijmstof en weinig kalk

Buigzaam skelet

Breekbaar skelet

Sleep naar de botten die je 

ziet op de röntgenfoto:

Spaakbeen

rolgewricht

Ellepijp

middenhands

beentjes

handwortel

beentjes

scharniergewricht

Sleep de onderdelen naar de juiste plek.

gewrichtskom

Gewrichtskogel

Dit is een ..1.. gewricht.

Hierin is een .. 2 ..beweging mogelijk

1. 1. kogel 2. draaiende
2. 1. scharnier 2. heen en weer
3. 1. rol 2. draaiende
4. 1. draai-rol 2. heen en weer

Vergroeid

Naad-

verbinding

Kraakbeen-

verbinding

Gewricht

Verbinding ribben - borstbeen

1. Kraakbeen verbinding een beetje beweging mogelijk
2. Gewricht een beetje beweging mogelijk
3. Kraakbeen verbinding veel beweging mogelijk
4. Gewricht veel beweging mogelijk

Schedelbeenderen

1

Bovenkaak

2

Onderkaak

3

sleutelbeen

4

Schouderblad

5

Opperarmbeen

6

Ellepijp

7

Spaakbeen

8

handwortelbeentje(s)

9

middenhandbeentjes

10

vingerkootjes

11

dijbeen

12

scheenbeen

13

kuitbeen

14

voetwortelbeentjes

15

halswervels

16

borstbeen

17

rib(ben)

18

borstwervel(s)

18

lendenwervel(s)

20

heupbeen

21

heiligbeen

22

knieschijf

24

staartbeen

23

middenvoetbeentjes

25

teenkootjes

25

Botten kunnen op 4 manieren met elkaar zijn verbonden

Naad

verbinding

Kraakbeen

verbinding

Vergroeid

Met een

gewricht

Beenverbindingen

Gewrichten

Er zijn 3 typen gewrichten

• Kogelgewricht: beweging is mogelijk in verschillende richtingen
• Rolgewricht: bot draait in lengte-as om ander bot
• Scharniergewricht: beweging is in één richting mogelijk

Gewrichtskapsel: hiermee zitten de 2 botten aan elkaar vast + houdt botten op hun plaats

                                     

                                     

Gewrichtssmeer: stroperige vloeistof --> soepel kunnen bewegen van de botten

Kapselbanden: helpen mee om de botten op hun plaats te houden. 

Lesdoelen

-Ik weet wat spieren zijn en kan de werking hiervan beschrijven

-Ik weet wat antagonisten zijn

Spieren

• Je hebt spieren nodig om je botten te kunnen bewegen.
• Alle spieren bij elkaar noem je het spierstelsel.

Spieren zitten aan het bot vast met pezen

De pees zit vast aan een bot op de aanhechtingsplaats

Als je een spier aanspant wordt deze korter en dikker --> trekt de botten waar de spier aan vast zit naar elkaar toe --> beweging

Antagonisten = 2 spieren die een tegengesteld effect hebben.

Biceps zorgt voor buigen en trekt aan spaakbeen

Triceps zorgt voor strekken en trekt aan ellepijp

Je hebt ook spieren in je organen.

Bijvoorbeeld in 

    de maag

    darmen

    in je huid

Je hart is ook een spier

Rugspier

1

Buikspier

2

Voorste Dijspier

3

Achterste Dijspier

4

Kuitspier

5

Achillespees

6

Een paar spieren oefenen...

Aan het (huis) werk

-Lees blz. 17 t/m 18

-Maak basisstof 5.3: opdracht 14a t/m 14d (digitaal)

-Oefen

https://biologiepagina.nl/Brugklasnieuw/Bewegen/Oefenenskelet/oefenenskelet.htm

Klaar? Test jezelf 5.1 en 5.2 maken

Lesdoelen gehaald?

-Ik weet wat spieren zijn en kan de werking hiervan beschrijven

-Ik weet wat antagonisten zijn