3.1 Wat zijn de kosten?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

3. We gaan voor de winst

3.1 Wat zijn de kosten?

Wat kan je na deze les?

• Ik kan voorbeelden geven en herkennen van de 4 productiefactoren.
• Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met maatschappelijk verantwoord ondernemen.
• Ik kan het verschil uitleggen tussen variabele en vaste kosten.
• Ik kan de kostprijs per product berekenen.
• Ik kan de afschrijving van kapitaalgoederen berekenen. 
• Ik kan een verkoopprijs berekenen.
• Ik kan een consumentenprijs berekenen.

Sleep de foto's naar de juiste productiefactoren.

Kapitaal

Arbeid

Natuur

3.1 Wat zijn de kosten?

Productiefactoren

Om te produceren zijn altijd drie productiefactoren nodig:

• arbeid
  
• kapitaalgoederen (gebouw, voorraad en machines)
  
• natuur (grondstoffen en ruimte)
  
• ondernemerschap

Leerdoel

Ik kan voorbeelden geven van de 4 productiefactoren.

vaste kosten frituur

variabele kosten frituur

Als de verkoop daalt, welke kosten nemen dan af?

1. vaste kosten
2. variabele kosten
3. beide
4. geen

3.1 Wat zijn de kosten?

Variabele en vaste kosten

De kosten die je maakt om te produceren zijn:

• vaste kosten: kosten die niet afhankelijk zijn van meer of minder produceren (bv huur van je pand, afschrijvingskosten)
  
• variabele kosten: kosten die wel afhankelijk zijn van meer of minder produceren (grondstoffen...)

kostprijs per product = (vaste kosten + variabele kosten)  : aantal verkochte producten

Leerdoel

Ik kan het verschil uitleggen tussen variabele en vaste kosten.

3.1 Wat zijn de kosten?

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Bedrijven hebben ook invloed op hun omgeving

• maatschappelijke opbrengsten (bv. werkgelegenheid)
• maatschappelijke kosten (bv. geluidshinder)

Bedrijven die rekening houden met de gevolgen voor mens en milieu doen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Leerdoel

Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Waarom investeren bedrijven?

3.1 Wat zijn de kosten?

Investeren en afschrijven

Bedrijven investeren om meer, beter of goedkoper te produceren.

• Afschrijving: De jaarlijkse waardevermindering van kapitaalgoederen
  
• Kapitaalintensieve bedrijven hebben hoge afschrijvingskosten.

Leerdoel

Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met maatschappelijk verantwoord ondernemen.

afschrijving=​levensduur​​anschafwaarde−restwaarde​​

3.1 Wat zijn de kosten?

Verkoopprijs

De verkoopprijs (altijd exclusief BTW!) wordt als volgt opgebouwd:

• verkoopprijs = inkoopprijs + kosten per product + stukje winst

• verkoopprijs = inkoopprijs + brutowinstmarge

Consumentenprijs = verkoopprijs + BTW

Leerdoel

Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Prijs exclusief BTW bereken

3.1 Wat zijn de kosten?

• Ik kan voorbeelden geven en herkennen van de 4 productiefactoren.
• Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met maatschappelijk verantwoord ondernemen.
• Ik kan het verschil uitleggen tussen variabele en vaste kosten.
• Ik kan de kostprijs per product berekenen.
• Ik kan de afschrijving van kapitaalgoederen berekenen. 
• Ik kan een verkoopprijs berekenen.
• Ik kan een consumentenprijs berekenen.

Welke productiefactor is op een school het belangrijkst?

1. natuur
2. arbeid
3. kapitaal

Kies de TWEE voorbeelden van de productiefactor kapitaal

1. Hout
2. Machines
3. Computers
4. Monteur

Variabele kosten zijn:

1. kosten die niet veranderen met de drukte in het bedrijf
2. kosten die wel veranderen met de drukte in het bedrijf

Als de verkoop stijgt, welke kosten nemen dan toe?

1. vaste kosten
2. variabele kosten
3. beide
4. geen

Wie moet er BTW betalen?

1. bedrijven
2. consumenten
3. beide

Welke prijs is inclusief BTW?

1. Verkoopprijs
2. Consumentenprijs

Welk bedrijf heeft hoge afschrijvingskosten?

1. kapitaalintensief bedrijf
2. arbeidsintensief bedrijf

Wat is een afschrijving?

1. waardevermeerdering
2. boekwaarde
3. restwaarde
4. waardevermindering

Een groenteboer heeft een koeling van 8500 euro gekocht.
Hij doet er 4 jaar mee en krijgt er daarna nog 500 euro voor terug. Wat is de afschrijving per jaar?

1. € 2200
2. € 500
3. € 2000
4. € 8000