les spijsvertering carnivoor-omnivoor-herbivoor

• Biologie
• Beroepsopleiding

De aanpassing van het spijsverteringsstelsel bij andere gewervelde dieren

spijsvertering?

Wat is een carnivoor?

1. Vleeseter
2. Planteneter
3. Alleseter
4. Broketer

Dier eet voornamelijk:

Planten – herbivoren:  Herba = kruid/plant

Vlees- carnivoren:  Carne = vlees

Beiden/alles - omnivoren:  Omni = alles

Kenmerken van het gebit

Herbivoren / planteneters

• langer verteringsstelsel (Bv: paard 40 meter!)
• Plantaardig materiaal lastig af te breken (celwand)

• Plooikiezen (voedsel fijn te malen) 
• meestal geen hoektanden

Herbivoor

Gebit: flinke snijtanden (afsnijden plant), vaak geen hoektanden, rij plooikiezen (vermalen planten), gebruik van tong om bijv bosjes gras bijeen te pakken en langs de snijtanden te halen.

Herbivoor

Lichaamsbouw: grote buikpartij, groter dan carnivoor en omnivoor, ogen naar opzij gericht (om tijdens eten omgeving in de gaten te blijven houden)

Herbivoor

Lengte spijsverteringskanaal: spijsverteringsstelsel is lang in vergelijking met lichaamslengte, langer dan van carnivoren en omnivoren

Herbivoor

Voeding: alleen plantaardig voedsel

Carnivoren / vleeseters

• Kort verteringsstelsel, platte buik 
• Grote + scherpe hoektanden
• Knipkiezen (stukken vlees af te scheuren)

• Kiezen glijden langs elkaar (schaar)

carnivoor

Gebit: kleine snijtandjes, grote hoektanden en knipkiezen

 hoektanden: om hun prooi vast te pakken en dood te bijten.

 knipkiezen: knippen hun prooi in stukjes

 bovenkaak iets breder dan onderkaak

carnivoor

Lichaamsbouw: lichaam aangepast aan snelheid, ogen naar voren gericht (om diepte te kunnen zien), kleinste buikpartij vergeleken met omnivoor en herbivoor

carnivoor

Lengte spijsverteringskanaal: kortste spijsverteringsstelsel in verhouding tot lichaamslengte, spijsverteringsstelsel is korter dan van omnivoren en herbivoren

carnivoor

Voeding: vleeseter, kat obligate carnivoor=taurine nodig

Omnivoren / alleseters

• Middellang verteringsstelsel
• Knobbelkiezen om voedsel fijn te malen
• Hoektanden; soms groot om te jagen -> Bij sommige dieren even groot als de snijtanden 

Omnivoor

Gebit: snijtanden, hoektanden en kiezen van ongeveer gelijke grootte, knobbelkiezen: niet zo plat als plooikiezen en niet zo puntig als knipkiezen

Omnivoor

Lichaamsbouw: gemiddelde buikpartij, tussen carnivoor en herbivoor in, ogen soms naar voren (mens, wasbeer) soms naar opzij (rat, varken)

Omnivoor

Lengte spijsverteringskanaal: spijsverteringsstelsel is gemiddeld in vergelijking met lichaamslengte, langer dan van carnivoren en korter dan herbivoren

herbivoor

omnivoor

carnivoor

Carnivoren

Herbivoren

Welke diersoort heeft de grootste buikomtrek?

1. Omnivoren
2. Herbivoren
3. Carnivoren

Lengte van het darmkanaal

spijsvertering paard

spijsvertering paard

geen galblaas, 1 (kleine) maag, extra spier tussen maag en slokdarm: geen terugkeer van voedsel

achter verteerder:

meeste vertering in (grote) dikke en (grote) blinde darm

alleen speekselproductie bij kauwen

tanden groeien hele leven door

twee soorten keutels

spijsverteringsstelsel konijn

spijsvertering konijn

herbivoor, 1 maag, achterverteerder

grote blinde darm, coprofagie,

blinde darm keutels en gewone keutels

snijtanden groeien door, stifttanden achter de snijtanden

spijsverteringsstelsel

Dieren met een grote blinde darm en een kort darmstelsel

1. Omnivoren
2. Herbivoren
3. Carnivoren

Dieren met een even lang darmstelsel als hun romp

1. Omnivoren
2. Herbivoren
3. Carnivoren

Dieren met een lang darmstelsel vergeleken met hun romp

1. Omnivoren
2. Herbivoren
3. Carnivoren

Opdracht: spijsvertering

1. Open Canva
2. Maak 1 tekening met drie kolommen. 
3. De drie kolommen bevatten het spijsverteringsstelsel van carnivoren, herbivoren en omnivoren.
4. Benoem hierbij de verschillen tussen voeding, gebit en lengte darmkanaal.
   
5. Lever deze in in de uploadzone op Smartschool.