5.1

5.1

zintuigen

Prikkels en impulsen

Je neemt prikkels uit de omgeving waar door middel van je zintuigen.

Zintuigen bestaan uit zintuigcellen.

Die zintuigcellen geven de prikkels uit je omgeving door aan je hersenen.

Hierdoor kun je reageren op de prikkels.

De zintuigen liggen in je ogen, oren, tong, neus en huid.

Met deze zintuigen kun je zien, horen, ruiken, proeven en voelen.

Welk zintuig gebruik je om de textuur van een voorwerp te voelen?

1. Huid
2. Neus
3. Ogen
4. Oren

Wat is de functie van zintuigcellen?

1. Het verteren van voedsel
2. Het doorgeven van prikkels aan je hersenen
3. Het produceren van energie
4. Het reguleren van temperatuur

Hoe worden prikkels uit de omgeving doorgegeven aan je hersenen?

1. Via zintuigcellen
2. Via spieren
3. Via botten
4. Via organen

Welk zintuig gebruik je om te kunnen ruiken?

1. Neus
2. Huid
3. Tong
4. Ogen

Welk orgaan speelt een rol bij het waarnemen van geluid?

1. Huid
2. Tong
3. Neus
4. Oren

Wat is de functie van een adequate prikkel voor een zintuig?

1. Het vermoeit het zintuig.
2. Het schakelt het zintuig uit.
3. Het verwart het zintuig.
4. Het zorgt ervoor dat het zintuig geprikkeld wordt.

Hoe wordt een prikkel genoemd waar het zintuig gevoelig voor is?

1. Ongepaste prikkel
2. Overdreven prikkel
3. Ongevoelige prikkel
4. Adequate prikkel

Adequate prikkel

Een prikkel waar het zintuig gevoelig voor is, heet een adequate prikkel voor dat zintuig. 

Wat is de adequate prikkel voor de gezichtszintuigen?

1. Licht
2. Geluid, geur, zout, warmte

Wat is de adequate prikkel voor de reukzintuigen?

1. Licht, geluid, zoet, druk
2. Geur

Welke zintuigen hebben geluid als adequate prikkel?

1. Reukzintuigen, smaakzintuigen, gevoelszintuigen
2. Gehoorzintuigen

Wat zijn de adequate prikkels voor de smaakzintuigen?

1. Zoet, zout, zuur, bitter en umami
2. Licht, geluid, geur, druk

Wat is de adequate prikkel voor de gevoelszintuigen?

1. Druk, warmte en kou
2. Licht, geluid, geur, zoet

Voor de gezichtszintuigen is licht de adequate prikkel.

Voor de gehoorzintuigen is geluid de adequate prikkel.

Voor de reukzintuigen is geur de adequate 

prikkel.

Voor de smaakzintuigen zijn zoet, zout, zuur, bitter en umami adequate prikkels. 

Voor de gevoelszintuigen zijn druk, warmte en kou adequate prikkels.

Zintuigcellen

• Zintuigen bestaan uit zintuigcellen. Zintuigcellen nemen prikkels uit de omgeving waar. Als dat gebeurt, ontstaan er in de zintuigcellen impulsen. Dat zijn elektrische stroompjes die door de zintuigcellen aan zenuwcellen worden doorgegeven.  
• De zenuwcellen vormen samen zenuwen. De zenuwen zijn lange dunne draden, die door het hele lichaam lopen. Ze verbinden de zintuigcellen met de hersenen.
  
• Als de impuls in de hersenen terechtkomt, reageer je op de prikkel.
  
• De hersenen sturen een impuls naar de spieren. Komt de impuls bij de spier aan, dan komen de spiercellen in actie. Is de reactie bedacht, dan noem je de reactie bewust.
  
• Soms gebeuren er dingen buiten je wil om; je spreekt dan van een onbewuste reactie. Een snelle onbewuste reactie noem je een reflex.
  

Waar bevinden zich zintuigcellen in het menselijk lichaam?

1. In de spieren, botten, lever en nieren
2. In de darmen, longen, hart en hersenen
3. In de mond, keel, maag en darmen
4. In de huid, ogen, oren en neus

Wat is de functie van zintuigcellen?

1. Het produceren van energie
2. Het transporteren van zuurstof
3. Het reguleren van lichaamstemperatuur
4. Het waarnemen van prikkels en signalen

Zintuig

orgaan dat regeert op prikkels

Prikkel

invloed uit de omgeving op een organisme

Als zintuigcellen prikkels opvangen, ontstaan in de zintuigcellen impulsen. 

• Impulsen zijn elektrische signalen ('seintjes'), die van de zintuigen via zenuwen naar de hersenen worden geleid.
• De hersenen verwerken de impulsen die van de zintuigen af komen.

Pijnpunten (de uiteinden van bepaalde zenuwen): nemen pijn waar. Pijnpunten komen overal in het lichaam voor.

Zintuig	Ligging	Prikkel
Gezichtszintuig	in de ogen	licht
Gehoorzintuig	in de oren	geluid
Evenwichtszintuig	in de oren	zwaartekracht
Reukzintuig	in de neus	geur
Smaakzintuig	in de tong	smaak
Warmtezintuig	in de huid	warmte
Koudezintuig	in de huid	kou
Drukzintuig	in de huid	druk
Tastzintuig	in de huid	lichte aanraking