H5.2 Europa gaat de wereld overheersen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Weet je het nog?

§1 Liefde voor het vaderland

Wat weet je over: Nationalisme

Noem één besluit van het Congres van Wenen

Wat is géén gevolg van nationalisme?

1. Oorlogen tussen landen, omdat elk land het sterkste wil zijn
2. Europese landen gaan steeds meer met elkaar samenwerken
3. Er ontstaan nieuwe landen waarvan het volk zich al met elkaar verbonden voelde
4. Onafhankelijkheidsstrijden in landen waar veel volkeren samen wonen

Waarom was Belgische Revolutie (1830) een gevolg was van nationalisme?

§B2 Europa gaat de wereld overheersen

• Je kunt beschrijven hoe de overzeese handelscontacten van Europeanen uitgroeiden tot wereldrijken. 
• Je kunt de belangrijkste oorzaken van het modern imperialisme noemen. 
• Je kunt een beschrijving geven van het bestuurd en de economie in Brits-Indië. 

Begrippen uit deze les

• Imperium
• Modern imperialisme
• Afzetgebied
• Superioriteitsdenken
• Racisme
• Indirect bestuur

Wat weet je al over imperialisme en kolonialisme?

Overleg in je duo (2 min.)

imperialisme/kolonialisme

Opdracht

Lees nu § 2 en markeer de antwoorden op de  leerdoelen in de tekst. Denk ook aan de begrippen en de omschrijving. 

Van handelspost naar imperium 

• 16e/17e eeuw: wereldeconomie ontstaat en koloniën worden gesticht 

            Midden-/Zuid Amerika: plantages, slavernij, bevolking verdreven
            Afrika/Azië: handelsposten aan de kust, binnenland bleef onbekend

• 19e eeuw: binnenlanden Afrika/Azië worden ook veroverd 

Economisch nut van koloniën

• Bevolking moet  produceren voor Europese markt

            koffie, katoen, tabak, etc.

• Europeanen halen grondstoffen uit de koloniën voor hun industrie 

          tin, aardolie, rubber, etc.

Modern Imperialisme

Periode van 1800 - 1940 

Europese landen willen zoveel mogelijk koloniën veroveren
om een imperium (=wereldrijk) te vormen

Waarom was een groot imperium in de 19e eeuw voordelig voor een Europees land? Sleep naar het plaatje.

Europese fabriekseigenaren hadden eenvoudig toegang tot afzetmarkt en grondstoffen

Europese werkgevers konden goedkoop arbeiders uit de koloniën halen

Het Europese land kreeg betere wapens en snellere verbindingen

Het gaf Europeanen het gevoeldat zij tot een belangrijk land behoorden

Oorzaken modern imperialisme 1

1.  Een kolonie was economisch voordelig: 

        - grondstoffen voor de Europese fabrieken

        - koloniën waren goed afzetgebied

2.   Door de industriële revolutie konden koloniën makkelijker               veroverd en bestuurd worden (betere wapens en   

       communicatiemiddelen. ). 

Oorzaken modern imperialisme 2

3.  Nationalisme -> Een imperium zorgde voor macht en aanzien

4.  Superioriteitsdenken:

      Europeanen dachten beter te zijn dan Afrikanen/Aziaten

      va. 16e eeuw: Christelijk geloof verspreiden

      va. 19e eeuw: koloniale volkeren moesten 'opgevoed' worden

      

Racisme

Europeanen geloofden dat hun superioriteit biologisch was.
'Witte mensen zouden een beter ras zijn dan andere huidskleuren' = racisme

Brits-Indië

India, Sri Lanka, Pakistan, Bangladesh, Myanmar

± 250 miljoen mensen

Brits-Indië

• Werd bestuurd door een indirect bestuur. 

        > De Britten vertelden de Indiaanse vorsten wat ze moesten

        doen. 

• Belangrijk voor de Britse economie 

        goedkope grondstoffen + afzetgebied voor Britse industrie

Brits-Indië

• Britten wilden van India een modern land maken
    Moderne infrastructuur
    Scholen om Indiase onderdanen 'op te voeden'

‘Prins Mirza Babar Sahib mag prins blijven, als hij maar luistert’:

‘Niets is mooier dan een krachtig leger’

‘Nooit meer democratie: dat brengt alleen maar ellende’

‘Om sterk te zijn heeft ons land zoveel mogelijk koloniën nodig’

‘Onze westerse ideeën zijn beter dan de oosterse’

‘Van nature kunnen zwarte mensen erg goed dansen

‘Wij Schotten horen niet thuis in Groot-Brittannië’

Indirect bestuur

militarisme

restauratie

modern imperialisme

superioriteitsdenken

racisme

nationalisme

Kan je nu uitleggen wat nationalisme en imperialisme met elkaar te maken hebben?

Noem twee dingen die je geleerd hebt deze les.

Over welke onderwerpen zou je nog wat meer uitleg willen hebben in de les?

Opdracht

Maak nu opdracht 2 t/m 4 en 6 t/m 12  in je werkboek. 

Opdracht

Kijk nu de gemaakte opdrachten goed na.  Verbeter je fouten en vul je onvolledige antwoorden goed aan. 

Welke opdrachten wil je besproken hebben in de les?

Opdracht

Maak nu de Test Jezelf op Memo Online.