Les 5 - Oefenen voor de toets

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Theorie herhalen

In deze LessonUp komt alle theorie van leesvaardigheid aan bod. Tussen de theorie door maak je vragen over de theorie.

Deze LU is dus ook zeer bruikbaar ter voorbereiding op de toets van volgende week. 

Hoofdgedachte

De hoofdgedachte geeft antwoord op de vraag: Wat is het belangrijkste dat in de tekst wordt gezegd over het onderwerp? 

Deze begint nóóit met 'dat', is altijd een volledige zin, maar nóóit een vraagzin. Voor het formuleren van de hoofdgedachte lees je inleiding en slot. Soms kan je de hoofdgedachte letterlijk uit de tekst halen. 

Welke bewering over de hoofdgedachte is juist?

1. De hoofdgedachte staat altijd in de inleiding.
2. De hoofdgedachte is meestal een vraag.
3. De hoofdgedachte vertelt in één zin het belangrijkste over het onderwerp.
4. De hoofdgedachte staat altijd letterlijk in de tekst.

Tekstdoelen, -soorten en -vormen

Bekijk de afbeelding.

Welk tekstdoel past bij de tekst die je net zag?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Acitveren
4. Amuseren

Bekijk kort de afbeelding

Welk tekstdoel past bij de tekst die je net zag?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Activeren
4. Amuseren

Bekijk de afbeelding kort.

Welk tekstdoel past bij de tekst die je net zag?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Activeren
4. Amuseren

Welk tekstdoel past bij de tekst die je net zag?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Activeren
4. Amuseren

Verbanden en signaalwoorden

Je moet de volgende verbanden kennen:

- Opsomming

 - Tegenstelling

- Voorbeeld (toelichting)

- Tijdsvolgorde

- Oorzaak-gevolg

- Voorwaarde

Bedenk (evt. met behulp van je boek) bij ieder verband minstens één signaalwoord.

Mening, argumenten, conclusie

Een mening wordt ook wel een standpunt genoemd. Redenen die je geeft voor je standpunt noem je argumenten. Een argument herken je aan signaalwoorden als: omdat, daarom, want, namelijk, immers, enz. 

Aan het einde van een tekst waarin iemand zijn mening onderbouwd trekt hij een conclusie. Dit is altijd de herhaling van het standpunt. 

Wat is de mening en wat het argument?
Stilte is voor niemand leuk omdat het geestdodend werkt.

Wat is de mening en wat het argument?
Omdat er in thee minder cafeïne zit, kan je dat beter drinken dan koffie.

Wat is de mening en wat het argument?
We kunnen beter niet meer naar school komen, want het thuisonderwijs was net zo effectief.

Wat is de mening en wat het argument?
Mijn opa en oma zijn de grappigste mensen van de wereld, ik kom er altijd met buikpijn van het lachen vandaan.

Lay-out van teksten

Tot de lay-out van een tekst behoren bijv. titels, lettertype, tussenkopjes, de lettergrootte, het gebruik van kleur, kolommen en witregels, maar ook zeker het gebruik van afbeeldingen. 

Afbeeldingen hebben verschillende functies:

- de aandacht van de lezer trekken;

- nieuwe informatie aan de tekst toevoegen;

- informatie verduidelijken of benadrukken;

- de lezer aansporen iets te doen.

Wat is de functie van de afbeelding die je net zag?

1. de aandacht van de lezer trekken
2. nieuwe informatie aan de tekst toevoegen
3. informatie verduidelijken of benadrukken
4. de lezer aansporen iets te doen

Wat is de functie van de afbeelding die je net zag?

1. de aandacht van de lezer trekken
2. nieuwe informatie aan de tekst toevoegen
3. informatie verduidelijken of benadrukken
4. de lezer aansporen iets te doen

Wat is de functie van de afbeelding die je net zag?

1. de aandacht van de lezer trekken
2. nieuwe informatie aan de tekst toevoegen
3. informatie verduidelijken of benadrukken
4. de lezer aansporen iets te doen