les 1: zoet water op de wereld (3.1)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Deze les

- je leert dat er veel water op aarde is, maar dat er maar een klein gedeelte bruikbaar is voor de mens.

toetsinzage

+

9, 11, 16 klassikaal

plenda tot einde schooljaar invullen

start 3.1

vraag 9

   Bekijk figuur 4.

9* (3p) Geef aan:

- Welk type dal er te zien is

- Waardoor dit dal ontstaan is

vraag 9

   Bekijk figuur 4.

9* (3p) Geef aan:

- Welk type dal er te zien is

- Waardoor dit dal ontstaan is

- U-dal

- ontstaan door erosie door landijs/een gletsjer

vraag 11

 In kustgebieden met aanslibbingskusten vindt je heel veel zand. Toch ligt het zandsteen hier niet voor het oprapen.

11 (2p) Leg uit waardoor je zandsteen niet bij aanslibbingskusten vindt.

Vraag jezelf af hoe zandsteen (= een sedimentgesteente) ontstaat.

2 puntsvraag, dus in 2 zinnen uitleggen.

vraag 11

 In kustgebieden met aanslibbingskusten vindt je heel veel zand. Toch ligt het zandsteen hier niet voor het oprapen.

11 (2p) Leg uit waardoor je zandsteen niet bij aanslibbingskusten vindt.

- Bij aanslibbingskusten is de laag zand niet dik/zwaar genoeg

- Waardoor de zandkorrels niet aan elkaar vast komen te zitten

vraag 16

Net buiten Ede ligt een gebied dat erg lijkt op een woestijn, 

dit gebied heet het Wekeromse Zand. 

Waar Ede ligt zie je in figuur 6.

Voordat in de Middeleeuwen boeren uit de omgeving

 aan landbouw gingen doen bestond het Wekeromse Zand uit heidegrond. Schapen hebben in de Middeleeuwen hebben de heidegrond het gebied echter kaal gegeten.

16 (2p) Leg in twee stappen uit waarom de boeren de schapen nodig hadden.

vraag 16

Net buiten Ede ligt een gebied dat erg lijkt op een woestijn, 

dit gebied heet het Wekeromse Zand. 

Waar Ede ligt zie je in figuur 6.

Voordat in de Middeleeuwen boeren uit de omgeving

 aan landbouw gingen doen bestond het Wekeromse Zand uit heidegrond. Schapen hebben in de Middeleeuwen hebben de heidegrond het gebied echter kaal gegeten.

16 (2p) Leg in twee stappen uit waarom de boeren de schapen nodig hadden.

- De grond is hier (van nature) onvruchtbaar (doordat water goed in het zand kan infiltreren en hierdoor de voedingsstoffen diep de grond in zakken).

- Waardoor boeren de schapen nodig hadden voor hun mest.

Plenda

Schrijf alle weektaken in de Plenda.

Begin daarna met de weektaak van 3.1.

Zoet en zout water op de wereld

Je leert...

- Waarom veel water ongeschikt of onbereikbaar is voor de mens.

- Hoe water over de wereld beweegt.

Waardoor is er watertekort op aarde?

1,4 miljard kubieke kilometer water totaal op aarde.

35.000.000  kubieke kilometer water is zoet.

???

km3 in liters

1km3 water is 1.000.000.000.000 liter (1000 miljard liter water)

1,4 miljard kubieke kilometer water totaal op aarde.

35.000.000 kubieke kilometer water is zoet.

(2,5%=) 35.000.000 kubieke kilometer water is zoet.

350.000 km3 zoet water is toegankelijk.

???

(2,5%=) 35 000 miljoen liter zoet water.

350.000 km3 zoet water is toegankelijk.

350.000 km3 is weer verdeeld in...

18 miljoen Liter

13 miljoen Liter

3 miljoen Liter

verdampen

De zon schijnt op het zeewater, het water wordt warmer en gaat verdampen. 

Dat betekent dat vloeibaar water verandert in waterdamp (gasvorm, niet zichtbaar).

Ook op het land kan verdamping plaatsvinden. Planten en bomen zorgen ook dat vloeibaar water verandert in waterdamp.

condensatie en neerslag

Waterdamp worden weer waterdruppels (te zien als wolken).

Als de wolken dik en grijs zijn regenen ze uit. Het water valt weer in de zee.

condensatie en neerslag

Waterdamp worden weer waterdruppels (te zien als wolken).

In de bergen is het koud. Het water valt als sneeuw in de bergen. Hier kan het lang blijven liggen.

grondwaterstromingen

Water dat bijvoorbeeld als regen gevallen is zakt in de bodem. Daar ligt het niet stil op zijn plek, het stroomt naar lager gelegen gebieden. Ook richting zee.

afstroming door rivieren

Water dat bijvoorbeeld als regen gevallen is in de rivier terecht gekomen. Via de rivieren stroomt het weer richting zee.

Veel van het water op aarde kunnen
we niet gebruiken. Waarom niet?

Waar of niet waar?
De totale hoeveelheid water op Aarde blijft gelijk.

1. waar
2. niet waar

Geef de 3 belangrijkste onderdelen van de korte waterkringloop.

Geef 2 voorbeelden uit de lange waterkringloop die niet voorkomen in de korte waterkringloop.

Zoet en zout water op de wereld

Je leert...

waarom veel water ongeschikt of onbereikbaar is voor de mens (als drinkwater).

... te zout                            ...te diep             ... in de ijskappen

Hoe water over de aardbol beweegt

Verdamping -> condensatie -> neerslag als sneeuw -> ligt op de berg als ijskap -> rivieren/grondwater richting zee