5.2 Het congres van Wenen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 5: 

Nationalisme en imperialisme

Tijd van burgers en stoommachines

5.2 Het Congres van Wenen

Tijdvak van burgers en stoommachines

Leerdoelen

Aan het einde van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen welke besluiten er genomen werden op het Congres van Wenen, wat er daardoor in Europa veranderde en hoe België onafhankelijk is geworden. 

Wie kwam er tien jaar na de Franse Revolutie in 1799 aan de macht in Frankrijk?

1. Lodewijk de 16e
2. Marie-Antoinette
3. Napoleon Bonaparte
4. Koning Willem 1

Napoleon wil over heel Europa regeren

Waarom?

- Ideeën van de Franse Revolutie verspreiden.

- Macht- en gebiedsuitbreiding.

Hoe?

- Door oorlogen te voeren. 

Wat zijn ideeën van de Franse Revolutie?

Napoleon

Napoleon veroverde grote delen van Europa. 

Na de Franse revolutie bleef de standenmaatschappij afgeschaft en hadden burgers grondrechten (meningsuiting, geloof)

Napoleon wordt na een mislukte veldtocht naar Rusland naar Elba verbannen, Hij keert terug en wordt in 1815 definitief verslagen bij Waterloo. Nu wordt hij verbannen naar Sint Helena. 

Het Congres van Wenen

Om rust terug te laten keren in Europa komen Europese leiders bij elkaar. Ze nemen 3 belangrijke beslissingen:

• NL, BE en LX worden samengevoegd tot het Koninkrijk der Nederlanden en Pruissen wordt versterkt--> sterker +machtiger t.o.v. FR
• Restauratie: de vorsten van vóór de Franse Revolutie moesten weer aan de macht komen
• Vorsten zouden elkaar helpen om revoluties te voorkomen. 
  

Wat betekent restauratie?

1. Dat er in Europa veel oude gebouwen hersteld werden
2. Dat gekozen vorsten terugkeerden naar het centrum van de macht
3. Dat opstandelingen de macht grepen
4. Dat vorsten van voor de Franse revolutie weer aan de macht kwamen.

Welke situatie geldt voor Nederland tijdens de Restauratie?

1. Van koninkrijk naar republiek
2. Van republiek naar koninkrijk

Nationalisme in het Koninkrijk der Nederlanden 

• Koning Willem I wil een land met één taal (Nederlands) en één geloof (protestants)
• De Belgen vinden dat zij een andere, eigen cultuur hebben. Ook voelen zij zich achtergesteld door de Nederlandse koning. Nederlanders krijgen de hoogste functies in leger en bestuur.
• Nationalisme: trots zijn op je eigen cultuur, land en geschiedenis / streven van een volk naar een eigen staat. 

Belgische afscheiding van Nederland (1830>)

Oorzaken:

• Zuiden katholiek, Noorden protestant
• Taalbesluit (1823): Nederlands werd de officiële taal
• Nederlanders kregen de beste banen
• Belgen betaalden meer belasting
  
• vanuit rellen ontstaat opstand > België uitgeroepen in 1830

Noteer minimaal 3 redenen waarom de Belgen onafhankelijk wilden worden van Nederland.

1830: België roept de onafhankelijkheid uit. 

Politiek nationalisme: 

Belgische onafhankelijkheidsoorlog

• Willem I weigert > 10-daagse veldtocht (aug '31)
  
• Frankrijk grijpt in, Willem I trekt zich terug.
  
• België wordt onafhankelijk, Leopold I wordt de koning (rechts) 
• Willem had gehoopt op steun van landen van het Congres van Wenen, maar zij hadden hun handen vol aan neerslaan van  hun eigen opstanden ->
• Congres van Wenen had geen rekening gehouden met opkomend nationalisme
  

Nederland en België  na 1839

Napoleon verslagen! En nu?

• Europa was toe aan rust en vrede: Congres van Wenen. Vragen bij filmpje:
• Wat zijn drie belangrijke besluiten die tijdens het congres worden    genomen?
• Leg aan de hand van de Belgische Opstand uit, dat men op het congres geen rekening hield met het opkomende nationalisme.
• Wat zijn twee oorzaken van de Belgische Opstand?
• Wat is de aanleiding van de Belgische Opstand?
• Wat zijn twee gevolgen van de Belgische Opstand?

Video, eventueel zelf te bekijken

Verleden van Nederland  

De beschaafde natie (1815-1918) 

over het onafhankelijk worden van België

https:

Samengevat

• Napoleon verslagen, Congres van Wenen
• Vorsten weer aan de macht: restauratie
• Opkomst nationalisme
• Voorbeeld: onafhankelijkheid België (maar ook landen als Duitsers en Italianen streefden naar een eigen staat)

Wat is een gevolg van de Belgische Opstand van 1830?

1. België wordt onafhankelijk van Nederland in 1839
2. Vanaf 1830 komt het nationalisme op
3. Napoleon wordt definitief verslagen te Waterloo
4. Dat een gedeelte van België de Franse taal ging spreken

Begrippen, personen en jaartallen

• Napoleon
• Congres van Wenen 1815
• Restauratie
• Nationalisme
• koning Willem I 1813-1840
• Belgische Opstand 1830
• 1831 oorlog België <-> Nederland
  
• koning Leopold I
• 1839 Willem I erkent België
• 1840 Willem I treedt af
  

Leerdoelen

Aan het einde van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen welke besluiten er genomen werden op het Congres van Wenen, wat er daardoor in Europa veranderde en hoe België onafhankelijk is geworden.