BS 8.4 Afvalstoffen 4VZ

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Welkom!!

BS 8.4 Afvalstoffen

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen welke organen afvalstoffen uit je bloed halen.
2. Je kunt de werking van de lever uitleggen.
3. Je kunt de werking van de nieren uitleggen (morgen)
   

Uitscheidingsorganen

Door verbranding en andere processen in het lichaam ontstaan afvalstoffen. 

De afvalstoffen komen in het bloed terecht.

Het bloed verandert daardoor de hele tijd van samenstelling.

Het lichaam wil het liefst de samenstelling van het bloed zoveel mogelijk gelijk (constant) houden. De uitscheidingsorganen helpen hierbij 

Welke taken heeft de lever.

1. De lever zorgt voor afbreken en omzetten van stoffen.

2. De lever maakt stoffen.

3. De lever slaat stoffen op. 

1. Omzetten en afbreken van stoffen 

1. Giftige stoffen afbreken, zoals alcohol en medicijnen en omzetten in onschadelijke stoffen. 

2. Overtollige eiwitten afbreken, daarbij ontstaat ureum ==> nieren

3. 'Versleten' rode bloedcellen afbreken. IJzer uit de hemoglobine opslaan en de rest uit het lichaam verwijderen. 

2. Het maken van stoffen 

1. De lever maakt gal.

hulpstof vetvertering 

2. De lever maakt cholesterol

3. Het opslaan van stoffen 

1. De lever slaat glucose op in de vorm van glycogeen.

2. De lever slaat vitaminen A en D op.

3. IJzer opslaan

Waar krijgt de lever bloed vandaan?

1. Leverslagader

Brengt zuurstofrijk bloed naar de lever. 

2. Poortader

De poortader, brengt zuurstofarm bloed, maar rijk aan voedingsstoffen naar de lever.

Via de leverader gaat zuurstofarm bloed terug naar het hart 

Nieren

1. Het lichaam heeft 2 nieren.

2. De nieren liggen aan de achterzijde in de buikholte.

3. 2 urineleiders verbinden de nieren met de urineblaas.

Wat filteren nieren uit het bloed?

1. Afbraakproducten van de lever (medicijnen/alcohol/ureum)

2. Overtollige stoffen, dus stoffen waar je er teveel van hebt in het lichaam; bijvoorbeeld water, zouten en zelfs sommige vitaminen.

3. Overbodige stoffen, stoffen die je lichaam niet nodig heeft, zoals kleurstoffen. 

Aan het werk 

Hoe gaat de nier te werk?

1. Via de nierslagaders komt er bloed de nier binnen.

2. In de nierschors zitten miljoenen filtertjes, deze halen de afvalstoffen uit het bloed. 

3. Het niermerg bevat buisjes, die de afvalstoffen met water opvangen ==> = urine

4. De urine gaat via het nierbekken en de urineleiders naar de urineblaas, verlaat via de urinebuis je lichaam

Hoe gaat de nier te werk?

Nierziekte 

Kunstmatige manier afvalstoffen filteren 

Machine: kunstnier (dialyseren)

De huid

Afvoer van water en zouten via de zweetklieren

Uitscheiden van CO2 - water

Aan het werk 

Maken: opdrachten paragraaf 8.4.