1.6 Reductiedeling (Meiose)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

BS 6 Reductiedeling (meiose)

Reductiedeling

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe reductiedeling (meiose) verloopt.

2. Je weet wat het doel van reductiedeling is.

3. Je kunt de verschillende fasen van de reductiedeling  beschrijven.

4. Je kunt de verschillen in bouw van zaadcellen en eicellen  benoemen.

5. Je kunt beschrijven hoe geslachtschromosomen het geslacht van de mens bepalen.

Geslachtscellen

Jouw erfelijke eigenschappen zijn voor de helft afkomstig van jouw vader (zaadcel) en voor de helft van jouw moeder (eicel)

Zaadcellen en eicellen zijn geslachtscellen en ontstaan door reductiedeling/meiose

- Zaadcellen zijn klein en hebben een zweepstaart.

- Eicellen zijn een stuk groter (zonder staart)

Mitose

Menselijke cel

In een eicel zitten 23 chromosomen.

In een zaadcel zitten 23 chromosomen.

Eicel + zaadcel = een bevruchte cel met 46 chromosomen.

Die bevruchte cel deelt > alle lichaamscellen (behalve de geslachtscellen) hebben 46 chromosomen

Geslachtscel en Lichaamscel

• Je kan het verschil noemen tussen een lichaamscel en een geslachtscel 

meiose

meiose

mitose

Reductiedeling (meiose)

• Meiose is de vorming van geslachtscellen   

       (reductiedeling)

• Reductie = vermindering
• Helft van de man - helft van de vrouw
• Nodig voor samensmelting eicel en zaadcel

Meiose

• Zaadcellen en eicellen worden gemaakt door meiose
• Van één lichaamscel worden twee geslachtscellen gemaakt
• Willekeurig!

Meiose

meiose

meiose

Mitose

Celdeling is nodig, omdat jij uit meer dan 1 cel bestaat. 

Al jou cellen hebben dezelfde erfelijke eigenschappen in zich
maar kunnen verschillend zijn van vorm en functie

Genen (erfelijke eigenschappen) kunnen aan of uit staan.

Je bent tenslotte begonnen als 1 cel en die is zich gaan delen (kopiëren)

Meiose

Meiose 

Chromosomen

In de lichaamscellen liggen 23 paar , 46 chromosomen, 

een paar zijn de geslachtschromosomen xx of xy

In een zaadcel liggen 23 chromosomen, 1 chromosoom is een x of een y

In een Eicel liggen 23 chromosomen, 1 chromosoom is een x 

Als een eicel en zaadcel samensmelten heb je dus weer 46 chromosomen

Meiose

• Zaadcellen en eicellen worden gemaakt door meiose
• Van één lichaamscel worden vier  geslachtscellen gemaak

Meiose

• Deze geslachtscellen worden gemaakt door meiose (reductiedeling)

Hoeveel chromosomen heeft een menselijke cel?

Hebben moeder en dochtercellen na de mitose hetzelfde aantal chromosomen?

1. Ja
2. Nee

Reductiedeling (meiose)

0

reductiedeling

meiose

aanmaak geslachtscellen

de helft van het aantal chromosomen

Hoeveel chromosomen heeft de moedercel bij een reductiedeling?

1. 23
2. 46

Hoeveel chromosomen hebben de dochtercellen na de reductiedeling?

1. 23
2. 46

Reductiedeling

Mannelijk: zaadcel

Vrouwelijk: eicel

Menselijke geslachtscellen hebben 23 chromosomen ; gevormd door reductiedeling (meiose).

• Groot
  
• Bevat reservevoedsel
  

• Klein
  
• Zweepstaart
  

Via de eicel en spermacel worden alle erfelijke eigenschappen doorgegeven

Geslachtschromosomen bij de bevruchting

Eicel

X

Spermacel

X

Y

Of

Gewone celdeling heet ook wel:
A) mitose B)meiose

1. mitose
2. meiose

Mitose/Meiose

Dit moet je onthouden:

Mitose  => gewone celdeling

                => overal in het lichaam

Meiose => reductiedeling (aantal chromosomen wordt gehalveerd)

                 => alleen in eierstok en teelbal

                 => alleen om eicel of zaadcel te MAKEN!

Dus na de bevruchting is er weer mitose, geen meiose

Er vindt celdeling plaats om spiercellen te maken. Is dit mitose of meiose

1. Mitose
2. Meiose

Er vindt celdeling plaats om zaadcellen te maken. Is dit mitose of meiose

1. Mitose
2. Meiose

Mitose

Meiose