Les 2: Opgepakt... en dan?

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Chromebook, JdW-map, etui

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

WERK & MEDIA

Les X: Titel les

Maatschappijleer

HB3B

Les 2: Opgepakt... en dan? 

Maatschappijkunde Kader 3

2024-2025

CRIMINALITEIT

Leerdoelen

• Je kunt benoemen wat de politie mag bij de opsporing van een verdachte (R)
• Je kunt uitleggen wat de officier van justitie kan doen met de verdachte (T)
• Je kunt beschrijven wat de belangrijkste personen bij een rechtszaak doen (T)

Opsporing

Bij een misdrijf gaan agenten (politie) de zaak onderzoeken. Ze kijken wat er is gebeurd en wat iedereen heeft gezien of gehoord. En natuurlijk wie het gedaan heeft. Je bent een verdachte als de politie denkt dat je iets strafbaars hebt gedaan. 

Wat mag de politie?

In de Nederlandse rechtsstaat moet de politie zich aan een aantal regels houden. Agenten mogen je niet zomaar arresteren. Alleen als de politie je verdenkt van een misdrijf mag ze een aantal dingen doen: 

• De politie mag je fouilleren. Hierbij onderzoeken ze je kleding en lichaam. 
• De politie mag je arresteren. Je moet mee naar het bureau voor verder verhoor. 
• De politie mag je huis doorzoeken op zoek naar bewijsmateriaal (hier is een huiszoekingsbevel voor nodig)

Na afloop van het onderzoek schrijft de politie een proces-verbaal. Dit is een speciaal politieverslag met alle informatie over het misdrijf en de verdachte. 

De officier van justitie

Als de politie klaar is, dan gaat het proces-verbaal naar de officier van justitie. Die beslist wat er met de verdachte gaat gebeuren. De officier heeft drie mogelijkheden: 

• Strafbeschikking: Zelf een straf opleggen (bijv.: een boete of een taakstraf) 
• Vervolgen: De verdachte voor de rechter brengen
• Seponeren (besluiten dat de verdachte geen straf krijgt.
  Bijvoorbeeld als er te weinig bewijs is. 

De rechtszaak

Bij een rechtszaak zijn de belangrijkste personen: 

• de verdachte, geholpen door een advocaat
• de officier van justitie, die wil bewijzen dat de verdachte schuldig is
• de rechter, die beslist of de verdachte schuldig is en wat de straf wordt 

Als de rechter iedereen heeft gehoord en genoeg bewijs heeft, eindigt de rechtszaak met het vonnis: de uitspraak van de rechter. Daarin staat of de rechter vindt dat de verdachte schuldig is en deze legt dan een straf op. 

Het verloop van een rechtszitting

1. Opening (rechter)

2. Aanklacht (Officier van Justitie)

3. Verhoor van getuigen en deskundigen (rechter-OvJ-advocaat)

4. Verhoor van de verdachte (rechter-OvJ-advocaat)

5. Het requisitoir (Officier van Justitie)

6. Het pleidooi (advocaat)

7. Het laatste woord (verdachte)

8. De uitspraak (= het vonnis) (rechter) 

Opdrachten H5.5

H5.4: Opdracht 1 t/m 10 (blz. 141-143)

Huiswerk voor volgende keer

Invullen begrippen + samenvatting 

H5.5 (blz. 143)

Begrippen

• Bewijzen
• Fouilleren
• Officier van justitie
• Proces-verbaal
• Rechter
• Verdachte
• Vonnis