2A 2.3 De organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Startopdracht

Schrijf zoveel mogelijk op van wat je hebt onthouden van de vorige les. 

Na 2 minuten vergelijk je je antwoorden met je buurman of buurvrouw en vul je jouw antwoorden aan. 

1. Loop rustig het lokaal binnen en praat zachtjes
2. Ga zitten op je stoel
3. Je jas hang je over je stoel
4. Pak je boek + pen
5. Stop met praten als de les begint
   

Voeding en vertering

2.1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen
2.2 Het verteringsstelsel
2.3 De organen voor vertering
2.4 Gezonde voeding
2.5 Voedselbederf
2.6 Voeding/vertering bij zoogdieren

2.7 Nadenken over eten

2.8 Productinformatie

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg basisstof 3 --> De organen voor vertering
• Opdrachten maken
• Afsluiting --> leerdoelen checken

Leerdoelen 2.3

• Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen
• Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies

Waar wordt je voedsel verteerd?

1. Mondholte: speeksel (met water en slijm-> voor inslikken)
2. Maag: maagsap 
3. 12 vingerige darm: alvleessap
4.  Dunne darm: darmsap

GAL IS HULPSTOF 

(zetmeel)

(zetmeel)

Maag

• Tijdelijke opslagplaats voor voedsel
• Je maag maakt maagsap (water, enzymen en zoutzuur)
• De enzymen verteren eiwitten
• Het zoutzuur doodt bacteriën
• Maagportier: laat kleine beetjes voedsel door naar de twaalfvingerige darm

Twaalfvingerige darm

• Hier komt alvleessap uit de alvleesklier in --> vertering van eiwitten, koolhydraten en vetten. 

• Ook komt hier gal in --> emulgeert vetten (maakt ze klein)
• Gal wordt gemaakt in de lever en opgeslagen in de galblaas. Gal is GEEN verteringssap!

Waar komen de voedingsstoffen in het bloed?

• In de dunne darm zijn de voedingsstoffen klein genoeg om in het bloed te worden opgenomen.

• De dunne darmwand is erg dun en bevat 

     veel haarvaten. De voedingsstoffen kunnen 
     gemakkelijk door de wand heen.

• Dunne darmsappen verteren koolhydraten 

     en eiwitten.

Dunne darm

Door de darmplooien met darmvlokken is het oppervlakte van de dunne darmwand erg groot.

De voedingsstoffen gaan via de darmvlokken in het bloed. 

Dikke darm

Bacteriën breken een deel van de onverteerde stoffen af --> stinkt.

In de dikke darm wordt water in het bloed opgenomen. 

De ingedikte onverteerde voedselresten komen in de endeldarm terecht. Daarna in de anus --> kringspier. 

De blindedarm is een 'blind' eindigende zak van de dikke darm.

Huiswerk

Lezen 2.3

Maken opdracht 1 t/m 3 en 5 t/m 9 

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist Uitlegvideo (havo)

Oefenen voedingsstoffen en functies

Leerdoelen 2.3

• Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen
• Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies

Wat is de goede volgorde van je spijsverteringsorganen?

1. mondholte, maag, slokdarm, dikke darm, dunne darm
2. mondholte, slokdarm, dunne darm, dikke darm, maag
3. mondholte, slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm
4. mondholte, maag, dunne darm, slokdarm, dikke darm,

Sleep elk onderdeel van het spijs-verteringskanaal naar de juiste plaats

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Slokdarm 

Maag 

Mondholte 

Twaalfvingerige darm 

Dunne darm

Wormvormig aanhangsel

Dikke darm

Endeldarm

Anus

Welke voedingsstoffen worden er verteerd?  

Speeksel

Maag

Alvleessap

Dunne darmsap 

koolhydraten

eiwitten

koolhydraten

eiwitten 

vetten

koolhydraten

eiwitten

De dikke darm haalt water uit de onverteerde voedselresten.

Wat krijg je als dit niet voldoende gebeurt? 

1. Dikke ontlasting
2. Gekleurde ontlasting
3. Dunne ontlasting (diarree)
4. Obstipatie (verstopping)