Les 1 - H4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Als de timer is afgelopen heb je...

• Tas op de grond
• Leer- en opdrachtenboek op tafel
• Telefoon in je tas of telefoontas

Leg je telefoon weg (diep in je tas / telefoontas)

https://classroom.google.com/c/MzkxOTY1NjUzNTEy

Periode 2

SE-2

H4

H5

H6

120 min. toets (20% van je SE) 

www.worldometers.info

Wat hebben deze foto's met elkaar gemeen? Begrip?

Hoe is het gesteld met de wereld?

Dankzij mondialisering...

Dankzij mondialisering...

...zijn landen beter gaan samenwerken op het gebied van armoedebestrijding, economie, milieu, onderwijs en gezondheidszorg. Veel meer landen hebben een democratie. 

Startopdracht: herhalen 4 vwo

• Wat?  Maken stencil startopdracht
• Klaar? H4.1 

Bespreken startopdracht

Centrale vragen vandaag: §4.1

• Op welke manieren kunnen we welvaart meten (indicatoren)?
• Welk verband bestaat er tussen de beroepsbevolking en de verdeling van welvaart?
• Waarom zorgt uitschuiving van de productie van goederen en diensten van de centrumlanden naar de (semi)periferie ervoor dat arme landen minder afhankelijk worden van grondstoffenexport?

Theorie §4.1

Patronen: welvaart en welzijn

4.1 Patronen: verschillen in welzijn en welvaart

Herhaling Domein Wereld

Stof uit 4v (par. 1 en 6)

Meten van welvaart:

• BBP per inwoner
• Samenstelling van de beroepsbevolking
• VN-index/welzijnsindex
• overige: samenstelling beroepsbevolking, toegang tot basisbehoeften, voedselsituatie, beschikbaarheid telefoon en computer

Meten van welvaart:

• BBP per inwoner
• Samenstelling van de beroepsbevolking
• VN-index/welzijnsindex
• overige: samenstelling beroepsbevolking, toegang tot basisbehoeften, voedselsituatie, beschikbaarheid telefoon en computer

BNP

• BNP= alle inkomsten van een land
  
• BBP= alle productie van een land (zonder buitenlandse inkomsten)

-> per hoofd/per inwoner

Problemen BNP/hoofd:

• verschil in koopkracht           -> koopkracht pariteit
• informele sector ontbreekt -> nationale statistieken                                                                                           verbeteren
• sociale ongelijkheid                -> inkomensverschillen tussen                                                                             klassen zichtbaar maken
• regionale ongelijkheid           -> inzoomen

Problemen BNP/hoofd:

• verschil in koopkracht           -> koopkracht pariteit
• informele sector ontbreekt -> nationale statistieken                                                                                           verbeteren
• sociale ongelijkheid                -> inkomensverschillen tussen                                                                             klassen zichtbaar maken
• regionale ongelijkheid           -> inzoomen

VN-welzijnsindex (HDI)

BNP, levensverwachting en analfabetisme

Waarom is deze beter dan het BNP/hoofd?

Wereldsysteem

Verdeling beroepsbevolking

Ontwikkeling beroepsbevolking

Drie veranderingen:

1. Agrarische revolutie
2. Industriële revolutie: deagrarisatie, mechanisering en schaalvergroting
3. Opkomst dienstenmaatschappij: mechanisering, automatisering en uitschuiving

Elk gebied op aarde gaat op eigen tempo door deze fases. 

Ontwikkeling beroepsbevolking

Drie veranderingen:

1. Agrarische revolutie
2. Industriële revolutie: deagrarisatie, mechanisering en schaalvergroting
3. Opkomst dienstenmaatschappij: mechanisering, automatisering en uitschuiving

Elk gebied op aarde gaat op eigen tempo door deze fases. 

Welk wereldsysteem is zichtbaar in deze kaart?

Welke verandering heeft plaatsgevonden t.o.v 200 jaar geleden?

Wereldsysteem

Centrum: ontwikkelde landen

Semiperiferie: landen in ontwikkeling

Periferie: ontwikkelingslanden

In elk van deze gebieden overheerst het werk van 1 sector uit de internationale arbeidsverdeling. Welke sector hoort bij welk gebied?

Welk land kent meer ongelijkheid?

Internationale arbeidsverdeling

Centrum: dienstensector/ 

tertiair(commercieel) + quartiar (niet-commercieel)

Semiperiferie: industrie/secundair

Lagelonenlanden, verschuiving industrie sinds WOII

Periferie: agrarisch/primair, grondstofafhankelijk

Af te lezen van: verdeling beroepsbevolking + samenstelling exportpakket

Internationale arbeidsverdeling

Centrum: dienstensector/ 

tertiair(commercieel) + quartiar (niet-commercieel)

Semiperiferie: industrie/secundair

Lagelonenlanden, verschuiving industrie sinds WOII

Periferie: agrarisch/primair, grondstofafhankelijk

Af te lezen van: verdeling beroepsbevolking + samenstelling exportpakket

Aan de slag: individueel uitwerken (Zs). Oortjes mogen.

1. Maak  H4.1: opdr.1,3,4,5.

2. Klaar? Dat lukt je niet binnen de gegeven tijd...

Reflectie

Kernpunten les vandaag: §4.1

• Op welke manieren kunnen we welvaart meten (indicatoren)?
• Welk verband bestaat er tussen de beroepsbevolking en de verdeling van welvaart?
• Waarom zorgt uitschuiving van de productie van goederen en diensten van de centrumlanden naar de (semi)periferie ervoor dat arme landen minder afhankelijk worden van grondstoffenexport?