Menstruatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

De normale menstruatie cyclus

Wat leren we vandaag?

- Hormonen

- De normale menstruatie cyclus

- Menstruatie stoornis

Hypofyse → ​

hormonen die werking uitoefenen op de ovaria 

GONADOTROPE HORMONEN​

Gonaden: testis en ovaria​

​

Vrouwelijke hormonen​

Oestrogeen en Progestageen​

     - Ovaria​

     - Bijnierschors (ook testosteron)​

Secundaire geslachtskenmerken​

Rol bij in stand houden van zwangerschap​

Testosteron: ​

Anabole werking (opbouwend) (t.o. katabool)​

Viriliserend ​

De ovulatie

1. Primordiaal follikel

2. Stijging hormonen FSH en LH

3. >> rijpend follikel

4.  Folliikel barst = ovulatie; ovum komt vrij

5A. Ovum reist naar de eileider

5B. Follikel wordt het corpus luteum

6A. Wel bevruchting; 

- corpus luteum (gele lichaam) blijft

6B.Geen bevruchting

- corpus luteum verschrompelt; wordt corpus albicans

(witte lichaam) 

Endometrium

Baarmoederslijmvlies

- wordt dikker tijdens de cyclus

Doel: voorbereiding op een bevruchte eicel

zodat deze kan innestellen  

Bij menstruatie wordt de bovenste 

laag afgestoten.

De basislaag blijt zitten. 

Ongeveer 8mm basis

naar 15 mm minstens nodig voor bevruchting

Hormonen

- FSH stimuleert de follikel tot groei/rijping

- Follikel produceert daarop oestrogeen

LH stimuleert het corpus luteum 

(gele lichaam) 

Triggert hiermee de eisprong. 

- corpus luteum produceert progesteron

Menstruatie stoornis

amenorroe: uitblijven van de menstruatie ​

  

dysmenorroe: menstruatiepijn ​

​

Mogelijke verschijnselen (o.a.) ​

menorragie: hevige en langdurige menstruatie ​

- Lichte tot ernstige pijn in de onderbuik 

- hevige bloedingen 

oligomenorroe: lange en onregelmatige tussenpozen tussen twee menstruaties​

onregelmatige menstruatiecyclus 

vruchtbaarheidsstoornissen (= infertiliteit) 

of het geheel uitblijven van de menstruatie (= amenorroe).​

Mogelijke oorzaken (o.a.) ​

- onbekend (= primaire stoornissen) ​

- bekend (= secundaire stoornissen), afwijking in de vaginale functie, onvruchtbaarheid (= infertiliteit) als gevolg van een stoornis in de geslachtshormonen-huishouding of een psychische stoornis. 

Oorzaken bijvoorbeeld

- onbekend (= primaire stoornissen) ​

- bekend (= secundaire stoornissen)

 afwijking in de vaginale functie

infertiliteit als gevolg van een stoornis in de geslachtshormonen-huishouding (PCOS)

een psychische stoornis (bijv eetstoornis)

Uterus Myomatosus

Myoom 

'Vleesboom' Engels: fibroids ; goedaardige gezwellen in de wand van de baarmoeder. 

Ze groeien onder invloed van het vrouwelijk geslachtshormoon oestrogeen. 

Overgang: minder oestrogeen myomen worden vaak kleiner 

Een baarmoeder met vleesbomen heet 'uterus myomatosus'. 

Symptomen ​

Dat is afhankelijk van de ligging, de grootte en het aantal myomen, maar de volgende klachten zijn mogelijk:​

​- Zware, langdurige menstruatie en ongewone maandelijkse bloedingen, soms pijnlijk al of niet -  met grote stolsels, vaak leidend tot bloedarmoede en moeheid. ​

- Bekkenpijn, druk in het bekken of een zwaar gevoel. ​

- Rugpijn of pijn in de benen. ​

- Pijn gedurende seksuele gemeenschap. ​

- Druk op de blaas, constant het gevoel heeft te moeten plassen of stuwing van de nieren, -leidend tot pijn hoog in de lenden. ​

- Druk op de ingewanden, obstipatie en opgeblazen gevoel. ​

- Een vergrote buik.

Symptomen

Patiënten zijn over het algemeen symptoomloos: 25% van alle vrouwen hebben een myoom

Wanneer een myoom wel symptomen geeft is dit vaak in de vorm van menorragie of onderbuikspijn.

Prevalentie

 hoogst bij vrouwen van 40-50 jaar 

(1 in de 4 blanke vrouwen en 1 in de 2 donkere vrouwen)

Behandeling

De meeste myomen hebben geen behandeling nodig, vooral wanneer het een toevalsbevinding is. 

Wanneer de symptomen te ernstig worden, kan er worden overgegaan op behandeling.

Behandeling

De behandeling van uterus myomatosus is sterk afhankelijk van de wens van patiënte. 

1. Hormonale of een andere medicamenteuze behandeling 

2. Als dit niet succesvol is: Als deze niet succesvol blijkt, kan gekozen worden voor de gevestigde operatieve behandelingen zoals myoomenucleatie (als myoom buiten de baarmoeder zit, kan de baarmoeder blijven of hysterectomie (verwijderen baarmoeder)

Zwangerschap mogelijk?

Het is geassocieerd met onvruchtbaarheid, maar vrouwen worden wel normaal zwanger.

- Wel meer kans op complicaties in zwangerschap en bevalling