Taalverzorging les 8

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

WELKOM 3Vb

 Alle benodigdheden leg je op tafel

Start met lezen

Wat gaan we vandaag doen?

Terugblik metaforen

Nakijken

Homerische vergelijking & Metonymia

Zelfstandig werken

Huiswerk

Metafoor

Vergelijking waarbij de werkelijkheid met een beeld wordt vergeleken

Vergelijking met verbindingswoord	Ze is een schat (b) van een meid (w)
Zuivere metafoor	Zijn opmerking kwam uit de lucht vallen (b)
Personificatie	De muis aait de muismat
Synesthesie	Schreeuwende kleuren horen - zien

Nakijken opdracht 1 Metaforen (blz. 48)

• 1 a. vergelijking met een verbindingswoord (als)
  
• b. personificatie
  
• c. synesthesie
  
• d. homerische vergelijking; vergelijking met een verbindingswoord (zoals)

• e. personificatie
  
• f. vergelijking met een verbindingswoord (koppelwerkwoord lijken)
  
• g. vergelijking met een verbindingswoord (van)

Homerische vergelijking

Bijzonder ver uitgewerkte vergelijking 

“Zoals in de bergen een havik, vlugger vliegt dan al wat er vliegt, op een schichtige duif komt gestreken — deze wiekt zijdelings weg, maar de havik, telkens weer stotend, schiet en schiet op haar af met snerpende kreten: zijn vraatzucht spoort hem tot grijpen — zo snelde toen ook Achilles naar voren, vol van begeerte.”

Metoniem (Metonymia)

De schrijver benoemt iets niet letterlijk, maar gebruikt een woord dat ermee te maken heeft.

"De Kuip schreeuwde na de val van de speler."

'De Kuip' = De supporters in De Kuip.

Metafoor en metoniem

Metafoor: wel vergelijking of overeenkomst. Er wordt een beeld geschetst.

Metoniem: geen vergelijking maar detail, eigenschap of kenmerk 

Metoniem

Veel mensen willen meer blauw op straat (blauw = politie)

Toen hij het veld opkwam, juichte het stadion (stadion = publiek)

Mijn opa heeft een anker op zijn onderarm (anker = een tatoeage van een anker)

Bespreken huiswerk

Opdracht 1 en 2

Controle 

Metafoor of metoniem? 

1. Doe mij nog maar een bakkie.

2. Ik heb vorige week de laatste Dan Brown gelezen.

3. Tijdens het concert zullen veel sterren op het podium staan.

4. Mijn ouders hebben de oude ruïne omgetoverd tot een paleis.

5. Dokter, heeft u de neuscorrectie op kamer 12 al gesproken?

6. Ik heb nog bergen werk op mijn bureau liggen.

7. Volkomen onverwacht won hij goud op de 100 meter.

8. Een chauffeur brengt de gasten in een slee naar het gala.

9. Als ik de betekenis van een woord niet ken, 

     zoek ik hem op in de Van Dale.

10. Zullen we bij de Italiaan gaan eten?

1. Metoniem (een bakkie)

2. Metoniem (de laatste Dan Brown)

3. Metafoor (sterren)

4. Metafoor (oude ruïne, omgetoverd, paleis)

5. Metoniem (de neuscorrectie)

6. Metafoor (bergen werk)

7. Metoniem (goud)

8. Metafoor (slee)

9. Metoniem (de Van Dale)

10. Metoniem (de Italiaan)

Zelfstandige verwerking

Wat: Maken opgave 2 & 3 (blz. 48)

Wie: Alleen, of vraag stellen aan docent

Hoe: Vanuit het boek of de online methode

Tijd: +- 10 minuten

Klaar?: Lezen in het leesboek

Metonymia 

Pars pro toto

Deel wordt genoemd, geheel wordt bedoeld. (mensen, dieren & dingen)

Ik heb een nieuwe set wielen gekocht!

Metonymia

Pars pro toto	Deel wordt genoemd, geheel wordt bedoeld. (mensen, dieren & dingen)	Ik heb een nieuwe set wielen gekocht!
Totum pro parte	Geheel wordt genoemd, deel wordt bedoeld.	Nederland was weer waardeloos

Metonymia

Abstractum pro parte	Abstract begrip wordt genoemd, iets concreets wordt bedoeld.	De hele school heeft haar best gedaan
Concreto pro abstractum	Concreet begrip wordt genoemd, iets abstracts wordt bedoeld.	Ze grepen naar het zwaard om hun geschillen op te lossen

Metonymia

Eponiem	Maker wordt genoemd, product wordt bedoeld.	Braille. Genoemd naar Louis Braille, uitvinder van het brailleschrift.
voorwerp-inhoud	Eerste wordt genoemd	Glaasje -> sap
stof-voorwerp	Tweede wordt	wol -> deken
enkelvoud-mv	bedoeld.	De burger eist verandering.

Huiswerk

Classroom: Boekkeuzes doorgeven

Maken: Opdracht 2 & 3 (blz. 48)

Studiemateriaal maken voor Beeldspraak

Leg kort uit wat een anafoor is. Geef niet alleen een voorbeeld.

Leg kort uit wat een anafoor is. Geef niet alleen een voorbeeld.

Herhaling van hetzelfde woord(groep) aan het begin van opeenvolgende zinnen. 

"Niemand zag, niemand wist, niemand deed."

Noteer en benoem de stijlfiguur uit de zin.

Ik heb het nu al 100 keer tegen je gezegd.

Noteer en benoem de stijlfiguur uit de zin.

Ik heb het nu al 100 keer tegen je gezegd.

Hyperbool.

Noteer uit de zin de uitdrukking. Geef aan of het een spreekwoord, gezegde of zegswijze is.

Als het kalf verdronken is, dempt men de put.

Noteer uit de zin de uitdrukking. Geef aan of het een spreekwoord, gezegde of zegswijze is.

Als het kalf verdronken is, dempt men de put.

Spreekwoord