bloedsomloop

• Verzorging
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Hart- en bloedvatenstelsel

Het bloedvatenstelsel is:

1. De weg die het bloed door het lichaam aflegt.
2. Het hart en de bloedvaten.

Samenstelling bloed

Samenstelling bloed

bloedplasma

rode bloedcellen

witte bloedcellen

bloedplaatjes

SAMENSTELLING BLOED

Bloedplasma

• Bloed bestaat voor 55% uit bloedplasma
• In het bloedplasma zitten eiwitten (7%)
• Het bloedplasma vervoert veel stofjes (bloedcellen, opgeloste stoffen, ..)
• Verdeelt warmte over het lichaam

Bloedcellen

Rode bloedcellen:

Vervoeren zuurstof, geven kleur aan je bloed

Witte bloedcellen:

Beschermen je lichaam tegen ziekteverwekkers

Bloedplaatjes:

Zorgen dat het bloed stolt om een korstje te maken.

Bloedgroepen

Bloedgroep: wordt bepaald door de rode bloedcellen

• De antigenen op de bloedcel bepalen de bloedgroep

Er zijn twee indelingen:

• AB0-systeem
• Rhesus-bloedgroepensysteem

Bloedgroepen

Er zijn 4 soorten bloedgroepen:

A

 B 

AB

O

MAAR verdubbelen zich door Rhesusfactor (+ of -)

Antistoffen in het bloed

Elke bloedgroep heeft de antistoffen in het bloed tegen de antigenen die er niet zijn. Dit is aangeboren.

Patiënt X heeft bloedgroep B. Welk donor bloed kan deze patiënt WEL of juist NIET ontvangen?

WEL

NIET

Donorbloed met bloedgroep A

Donorbloed met bloedgroep B

Donorbloed met bloedgroep AB

Donorbloed met bloedgroep 0

Bloedgroep O kan ontvangen van:

Bloedgroep A kan ontvangen van:

Bloedgroep AB kan geven aan:

Bloedgroep B kan geven aan:

bloedgroep O en A

bloedgroep o

bloedgroep AB

bloedgroep B en AB

Van wie kan je bloed krijgen

bloedgroep A

Bloedgroep B

Bloedgroep AB

Bloedgroep O

Van A 

Van B

Van O

Van  AB

Van A 

Van B

Van O

Van O

Van O

• Bloedgroep AB = universele acceptor
• Bloedgroep O = universele donor
  

bloedvaten

rood = zuurstofrijk

blauw = zuurstofarm

Slagaders

• Aorta: grootste slagader en begint bij het hart
  
• Kransslagaders
  

Bloedvatenstelsel

Grote bloedsomloop = Hart, hele lichaam, hart
Kleine bloedsomloop = Hart, longen, hart

Slagaders = ALTIJD van het hart af. Dikke elastische wanden want de druk is hoog. (Op de longslagader na, altijd zuurstof rijk)
Aders = Dunner. Bevatten kleppen om het bloed omhoog te wippen en ALTIJD naar het hart toe. (Op de longader na, altijd zuurstof arm.

Slagaders en aders

Slagaders: vervoeren bloed met zuurstof van het hart naar de organen toe

Aders: vervoeren bloed met koolstofdioxide van de organen naar het hart

Slagaders

• Naar organen toe
• komt van het hart
• Bloed stroomt snel
• Dikke, gespierde wanden
• hartslag voelbaar

grote bldsomloop (O² rijk)

kleine bldsomloop (O² arm)

Aders

• Van organen af
• gaat naar het hart
• geen hartslag voelbaar
• Bloed stroomt langzaam
• Dunne wanden
• Kleppen

grote bldsomloop (O² arm)

kleine bldsomloop (O² rijk)

Haarvaten

• Bloed stroomt langzaam
  
• Lage bloeddruk
  
• van slagader naar ader
• Dunne wanden met gaatjes
  
• Cellen krijgen zuurstof en voedingsstoffen van haarvaten en geven koolstofdioxide en afvalstoffen terug
  

Ader

Slagader

Haarvat

Dikke, stevige, elastische wand.

Bevat kleppen

Bevat (bijna) geen kleppen

Dunne minder elastiche wand.

Hierin stroomt bloed van het orgaan naar het hart.

Hierin stroomt bloed van het hart naar het orgaan.

Liggen minder diep in het lichaam.

Liggen dieper in het lichaam.

Wand is 1 cel laag dik.

Sterk afnemende bloeddruk.

Vormen in een orgaan een haarvatennet.

De bouw van het hart

00:41

Wat voeren de kransslagaders
aan naar het hart?

00:55

Hoe heten de holle ruimtes
in het hart?

1. Boezems bovenin & kamers onderin
2. Boezems onderin & kamers bovenin
3. Kamers links & boezems rechts
4. Kamers rechts & boezems links

01:32

Welke ruimte heeft de dikste wand?

1. Rechterboezem
2. Linkerboezem
3. Rechterkamer
4. Linkerkamer

02:07

Wat is de functie van de kleppen
in het hart?

Het Hart

De werking van het hart in drie fasen. 

1. Samentrekken van de boezems. 
2. Samentrekken van de kamers. 
3. Hartpauze.

Rechter Boezem

Vanuit de holle ader loopt de rechter boezem vol met bloed.

Dit bloed bevat veel afvalstoffen.

Dit bloed is zuurstof arm.

Linker Boezem

Vanuit de longaders stroomt de linker boezem vol met bloed.

Dit bloed is zuurstof rijk.

Rechter Kamer

De rechter kamer bevat zuurstof arm bloed.

De rechterkamer is het begin van de kleine bloedsomloop.

(Hart-Longen-Hart)

Linker Kamer

De linker kamer bevat zuurstof rijk bloed.

De linker kamer is het begin van de grote bloedsomloop. 

(Hart-alle organen-Hart)

De linker kamer heeft de dikste wand (spierlaag).

Aorta

De Aorta is de grootste en belangrijkste slagader in je lichaam.

De Aorta bevat zuurstof rijk bloed.

Het bloed stroomt vanuit de linker kamer de Aorta in.

De Aorta is niet vernoemt naar 1 orgaan. 

Het laat het bloed als een brede snelweg door je lichaam stromen. 

Aan deze Aorta (snelweg) zitten heel veel slagaders vast. 

Bovenste Holle Ader

De bovenste holle ader bevat zuurstof arm bloed.

 

Zuurstof arm bloed met afvalstoffen vanuit hoofd en armen worden hier verzameld.

De bovenste holle ader is niet vernoemd naar een orgaan. 

Aan de holle ader zitten verschillende aderen vast.

Deze ader laat het bloed als een snelweg door je lichaam, terugstromen naar het hart.

De bovenste holle ader laat het bloed in de rechter boezem stromen.

Onderste Holle Ader

De onderste holle ader bevat zuurstof arm bloed.

Zuurstof arm bloed met afvalstoffen vanuit de romp en benen worden hier verzameld.

De holle ader is niet vernoemd naar 1 orgaan. Aan de holle ader zitten verschillende aderen vast. 

De holle ader laat het bloed als een snelweg door je lichaam, terugstromen naar je hart.

De onderste holle ader laat het bloed in de rechter boezem stromen.

Longslagader

De longslagader bevat zuurstof arm bloed.

De longslagader is de enige slagader die zuurstof arm bloed bevat.

De longslagader brengt het bloed van de rechter kamer naar de longen.

Longader

De longader bevat zuurstof rijk bloed.

De longader is de enige ader met zuurstof rijk bloed.

In de longader stroomt bloed van de longen naar de linker boezem.

Extra: 

Als je goed kijkt zie je er twee! Vraag je eens af waarom!

Boezems 

• Ontvangen het bloed 
• Rechterboezem vanuit het lichaam 
• Linkerboezem vanuit de longen 

 

Kamers 

• Pompen het bloed het hart uit 

 

• Linkerkamer naar het lichaam 
• Rechterkamer naar de longen 

 

• Linkerkamer heeft een dikkere wand 
• Linkerkamer is groter 

Aorta

Rechter boezem

Bovenste holle ader

rechter kamer

Longslagader

Linker kamer

Linker boezem

Het hart hoort niet bij het bloedvatenstelsel.

1. Juist
2. Onjuist

Deze bloedvaten hebben kleppen

1. slagaders
2. haarvaten
3. Aders

Wat is o.a. de functie van de kransslagaders?

1. Zuurstof naar het hart brengen
2. Zuurstof bij het hart ophalen
3. Koolstofdioxide naar het hart brengen
4. Koolstofdioxide bij het hart ophalen

Kleine bloedsomloop

= longen

Alleen de longen 

• Van rechterkamer naar de longen 
• Van longen naar de linkerboezem

Longslagader 

WEINIG zuurstof & VEEL koolstofdioxide 

Longader

VEEL zuurstof & WEINIG koolstofdioxide 

Grote bloedsomloop

= lichaam

Het hele lichaam, behalve de longen 

• Van linkerkamer naar het lichaam 
• Van lichaam naar de rechterboezem 

Slagaders

VEEL zuurstof & WEINIG koolstofdioxide 

Aders

WEINIG zuurstof & VEEL koolstofdioxide 

Hartritme

-Bestaat uit 3 fasen:
- Boezemsystole = Samengetrokken -> bloed naar kamers

- Kamersystole = Samengetrokken -> Bloed stroomt lichaam in

- Diastole = Rust fase -> bloed in de boezems

Hartpauze, bloed stroomt het hart in

vanuit de aders.

De boezems trekken samen, 

bloed gaat de kamers in.

De kamers trekken samen, 

bloed gaat de slagaders in.

Tekst

Slagaders

Haarvaten

Aders

Gespierde wand

'Dunne' wand, weinig gespierd

Vervoert bloed 

van hart af

Heeft kleppen

Hier is gaswisseling

Wat begrijp je echt al goed?