Tandheelkunde conserveren les 2

Tandheelkunde conserveren 

Les 2

Lesprogramma

Lesweek 1: 5.1 Inleiding + 5.2 Conserverende tandheelkunde.

Lesweek 2: 5.3 Periodiek mondonderzoek + 5.4.1 Preparatie van de caviteit.

Lesweek 3: 5.4.2 Restauratie van een caviteit deel 1.

Lesweek 4: 5.4.2 Restauratie van een caviteit deel 2.

Lesweek 5: 5.5 Preparatie voor en restauratie met plastische vulmaterialen deel 1.

Lesweek 6: 5.5 Preparatie voor en restauratie met plastische vulmaterialen deel 2.

Lesweek 7: 5.5.2/3 Preparatie voor en restauratie met glasionomeer en compomeer + 5.6 Esthetische tandheelkunde.

Lesweek 8: Toets

Lesweek 9: Verhuizing naar leerpark, vrij.

Leerdoelen

• Je weet hoe de diagnose van cariës wordt gesteld.
• Je kent de klassen van caviteiten.

Toets

• Theorietoets.
• Op It's Learning.
• Open vragen en meerkeuzevragen.
• In week 8.

Terugblik vorige les

• Bedankt voor het inleveren van jullie vragen! 
• Deze zijn verwerkt in quizvragen.
• Daarmee kijken we terug op vorige les.

Hoe wordt cariës in een tand of kies ontdekt?

Periodiek mondonderzoek

• Dit noemen we ook wel een gebitscontrole.
• Vaak wordt een afkorting gebruikt zoals bijvoorbeeld: pmo, hjo, hjc, c.
• Tijdens het periodiek mondonderzoek wordt vastgesteld of er een behandeling nodig is.
• Niet alleen de tanden kiezen worden gecontroleerd!

Waar wordt naar gekeken/gevraagd tijdens een periodiek mondonderzoek?

Periodiek mondonderzoek

• Naast controle van de tanden en kiezen wordt er onderzoek gedaan naar:
• De algemene gezondheid van de patiënt (medische anamnese).
• De mondhygiëne van de patiënt.
• De gezondheid van het parodontium (kaakbot). Dit noem je PPS.
• Het bijt en kauwvermogen van de patiënt.
• Bepaling van de tijd tot het volgende periodieke mondonderzoek. 

Welke hulpmiddelen/instrumenten gebruikt een tandarts om cariës op te sporen?

Cariës opsporen

• De tandarts kan gebruik maken van:
• Operatielamp, caviteiten kleuren donker als er licht op schijnt.
• Meerfunctiespuit, details zijn beter zichtbaar op een droog element.
• Mondspiegel, op plekken kunnen kijken waar geen direct zicht is.
• Sonde, oneffenheden voelen.
• Röntgenfoto's, aan de binnenkant van de kies kijken.

Hoe heten de röntgenfoto's die gemaakt worden om cariës op te sporen?

1. Solofoto
2. Bite-wing foto
3. Overzichtsfoto
4. Aangezichtsfoto

Restauratieve tandheelkunde

• Restauratieve tandheelkunde met plastische vulmaterialen = het herstellen van tanden en kiezen met een vervormbaar/vloeibaar vulmateriaal wat hard wordt in de tand of kies, bijvoorbeeld composiet.
• Het behandelen van cariës bestaat uit twee fasen.
• Fase 1: preparatie van de caviteit = weghalen van de cariës en voorbereiden op de vulling.
• Fase 2: restauratie van de caviteit = het gat wordt dichtgemaakt zodat de patiënt weer goed kan functioneren met de tand of kies. 

Preparatie van de caviteit

• Alle cariës wordt uit het gebitselement verwijderd met een boor.
• Er moet voldoende tandweefsel overblijven voor houvast voor de vulling en om na de restauratie de kauwkracht aan te kunnen.
• De pulpa (zenuw) en het parodontium (tandvlees en kaakbot) worden zoveel mogelijk beschermd. 
• Boren heeft altijd gevolgen voor de pulpa!

Boren en de pulpa

• Tijdens het boren in het dentine worden odontoblastenuitlopers doorgesneden.
• Dit zijn uitlopers van pulpaweefsel in de dentinekanaaltjes.
• Ook ontstaat er door het boren warmte.
• Daarom wordt er geboord met water.
• De "wond" in het dentine die ontstaat door cariës wordt door het boren groter.
• De vorm van het weggeboorde gedeelte van de tand of kies noem je "caviteit". 

Waarom wordt er tijdens het boren water gebruikt?

Vormen van preparaties/caviteiten

• Er zijn vijf preparatievormen. 
• Deze zijn rond 1900 beschreven door de Amerikaanse tandarts Black.
• Dit noem je de standaardpreparaties.
• Deze classificaties wordt nog steeds gebruikt in de tandheelkunde.

Klasse 1

• Preparatie van caviteiten in het occlusale vlak van premolaren en molaren.
• Preparatie van caviteiten in de palatinale fissuur van de bovenincisieven.
• De preparatie is altijd door vier wanden omsloten.

Klasse 2

• Preparatie van caviteiten die beginnen tussen kiezen, dus mesiaal of distaal (approximale vlakken).
• Alleen bij premolaren en molaren! 
• Het boren begint altijd vanaf occlusaal omdat je anders niet bij het mesiale of distale vlak kunt komen.
• Er zijn dus drie mogelijkheden: MO, DO of MOD.

Klasse 3

• Preparatie van caviteiten die beginnen tussen de tanden, dus mesiaal of distaal (approximale vlakken).
• Alleen bij incisieven en cuspidaten!
• Er wordt geboord vanuit palatinaal of buccaal.
• Let op: de incisale rand blijft intact!

Klasse 4

• Preparatie van caviteiten die beginnen tussen de tanden, dus mesiaal en distaal (approximale vlakken).
• Alleen bij incisieven en cuspidaten!
• Let op: Bij deze preparatie in de incisale rand wel betrokken!
• Deze preparatie wordt ook wel hoekopbouw genoemd.

Klasse 5

• Preparatie van caviteiten boven de tandvleesrand (cervicale deel).
• Dus buccaal, labiaal, linguaal en palatinaal.
• Kan bij alle elementen voorkomen.

Klasse 1

Klasse 2

Klasse 3

Klasse 4

Klasse 5

Naamgeving van de preparatie

• Preparaties in meerdere vlakken van premolaren en molaren (klasse II) bestaan uit twee delen.
• Deze twee delen zijn de "step" en de "box".
• De step is het occlusale deel.
• De box is de uitbreiding naar mesiaal en/of distaal.
• Een tweevlaksrestauratie heeft één step en één box.
• Een drievlaksrestauratie heeft één step en twee boxen.

Naamgeving van de preparatiewanden

• Ook de wanden van de preparatie hebben een bepaalde naam.
• De caviteitswanden die evenwijdig lopen aan de buitenoppervlakken worden hiernaar vernoemd (zie afbeelding 5.11 in het boek).
• Wanden die de pulpaholte bedekken zijn de axiale wand en de bodem van de caviteit.
• Axiale wand = verticaal.
• Bodem van de caviteit = horizontaal. 

Hoe noem je het geprepareerde deel mesiaal of distaal in een kies?

1. Step
2. Box
3. Axiale wand
4. Bodem van de caviteit

Evaluatie

• Wat was moeilijk?
• Wat was interessant?
• Wat wist je al?

Huiswerk

• Lees de theorie uit het boek tandheelkundige kennis voor tandartsassistenten.
• Hoofdstuk 5.3 en 5.4.1, blz. 118 t/m 123.
• Maak uit deze tekst minimaal drie vragen over theorie die jij moeilijk vindt, niet snapt of nog vragen over hebt.
• De antwoorden hoef je er niet bij te maken.
• Maak de vragen zelf! Dus niet met AI.
• Lever de vragen in op It's learning.