HC4 China - Taiping, Nian & Bokser

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Historische Context 4

China

1842-2001

5.4: Binnenlands verzet

Vorige les:
Wat weten we nog?

Doelen

Syllabus vraag:

Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842-1911)?

Je kunt uitleggen:

• waarom de Taiping en Nian opstanden enig succes hadden tegen het centrale gezag;
• wat de zelfversterkingsbeweging inhield en hoe die te kort schoot;
• waarom keizerin Cixi de bokseropstand steunde (en wat dat was).
  

Taiping opstand (1850)

Onder leiding van Hong Xiuquan, de (zelfverklaarde) jongere broer van Jezus.

Sticht het Hemelse Koninkrijk van de Volmaakte Vrede met als hoofdstad Nanjing.

Verwierf grote aantallen volgers omdat zij een breuk vormden ten opzichte van de Qing.

O.a. de herverdeling van landbouwgrond, afschaffing van privé bezit en afschaffing van maatschappelijke klassen zorgde voor deze populariteit.

Let op: dit geeft óók een verklaring voor de latere communisten die hier op voortborduren.

Einde Taiping (1864)

Oorzaken voor de uiteindelijke ondergang van de Taipingopstand:

• Onderlinge strijd tussen Hong en zijn hoogste generaal (Yang).
• Hong bleek niet veel beter te zijn dan de Qing en dat tastte het moreel van het Taiping leger aan.
• Na 1860 (eindeTweede Opiumoorlog) begonnen de Taiping óók een bedreiging te vormen voor de Engelse handel 

      -> de Engelsen gaan de Qing steunen in hun strijd tegen de 

            Taiping.

Uiteindelijk 20 tot 30 miljoen(!) doden door de Taipingopstand.

Nian opstand (1851-1868)

Arme bevolking in het noorden van China (de rijkste regio) tegen de Qing-dynastie.

Door de overstromingen van de Gele Rivier in 1851 en 1855 tot grote aantallen gegroeid.

Doel was zelfverrijking ten koste van de Qing.

Na het neerslaan van de Taiping bleek de Qing prima in staat om de Nian rebellen te bestrijden.

Zelfversterkingsbeweging (1861-1895)

Na de Tweede Opiumoorlog groeide het besef bij de Qing dat China moest industrialiseren naar Westers (en Japans) voorbeeld.

• Militaire en industriële modernisering.
• Toenadering tot het Westen.

Mislukt, want:

• Conservatieven houden vernieuwingen tegen. (Confucianisme!)
• Te weinig geld door de opstanden en uitbuiting van het Westen.
• Veel kapitaal werd niet geïnvesteerd, maar gebruikt door corrupte ambtenaren (of het hof!).

Bokseropstand (1899)

Na de Tweede Opiumoorlog werd het mogelijk voor het Westen om het christendom te verspreiden. Dat had behoorlijk wat succes.

Een grote groep (vaak jonge) Chinezen begon de christelijke bekeerden te zien als verraders. Zij wilden terug naar een sterke Chinese cultuur en een einde aan Westerse invloeden.

De Boksers werden zo genoemd omdat zij een vorm van martial-arts aanhingen waarin zij geloofden dat zij onschendbaar voor kogels waren.

In 1899 beginnen zij in verschillende gebieden de Chinese christenen en Westerse missionarissen te vermoorden.

Bokseropstand (1900)

De Qing weten niet goed hoe om te gaan met deze opstand.

• Aan de ene kant een kans om mogelijk de Westerse mogendheden uit China te verdrijven.
• Aan de andere kant werden ook zij verantwoordelijk gehouden voor het ondertekenen van de ongelijke verdragen.

In 1900 besluit de Qing om samen met de Boksers delen van de buitenlandse wijk in Peking te omsingelen.

Tegelijkertijd stuurt een coalitie van 8 buitenlandse landen een groot leger naar Peking om Westerse burgers en Chinese christenen daar te bevrijden.

Rusland, Engeland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Oostenrijk-Hongarije, Japan & Amerika

Gevolgen Bokseropstand 

De buitenlandse macht neemt Peking in en dwingt het tekenen van het Bokserprotocol af. Wederom een vernederend vredesverdrag voor China.

Nu wordt eindelijk de échte noodzaak van de zelfversterkingsbeweging ingezien en komen er grondige hervormingen:

• Traditionele onderwijs wordt herzien, waardoor er modernere denkbeelden komen. Tegelijkertijd vervreemde het stadcentrum zich van het platteland.
• Afschaffing ambtenarenexamens (1905).
• (Geleidelijke) invoering van een grondwet en een parlementaire democratie (1908).

Doelen

Syllabus vraag:

Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842-1911)?

Je kunt uitleggen:

• waarom de Taiping en Nian opstanden enig succes hadden tegen het centrale gezag;
• wat de zelfversterkingsbeweging inhield en hoe die te kort schoot;
• waarom keizerin Cixi de bokseropstand steunde (en wat dat was).