5.1 Geluid maken en ontvangen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 4

geluid maken en ontvangen

Leerdoelen

• Je kunt herkennen dat geluid ontstaat bij een geluidsbron.
• Je kunt herkennen dat geluid zich verplaatst van een geluidsbron via een tussenstof naar een ontvanger.
• Je kunt de afgelegde weg van geluid berekenen met gebruik van de geluidssnelheid.
• Je kunt de afgelegde weg van geluid bij echo berekenen met gebruik van de geluidssnelheid.
• Je kunt de werking van een echolood beschrijven.

Geluid is...

• een trilling 
• heeft altijd een bron nodig, iets dat de trilling veroorzaakt
• heeft iets nodig om doorheen te reizen.
• verplaatst zich als een golf

Geluidsbron

Geluid ontstaat door het trillen van een geluidsbron.

• stembanden in je keel
• snaren van een gitaar
• conus van een luidspreker
• de motor van een scooter
• aanslaan van een stemvork

Wat is geluid?

1. Geluid is een trilling, een golf zoals light.
2. Geluid is energie
3. Geluid is een kracht
4. Geluid is een deeltje zoals water

Geluid komt uit .....

1. een geluidsbron
2. een lichtbron
3. je oren

0

drukverandering

Hoe bereikt het geluid jouw oren?

De luchtdruk rondom het voorwerp verandert een klein beetje, waardoor de trillingen zich in alle richtingen bewegen. 

De trillingen bewegen door een tussenstof naar jouw oren. 

Meestal is die tussenstof lucht 

Tussenstof

de tussenstof is vaak lucht, maar niet altijd. 

De tussenstof kan ook een vast stof of vloeistof zijn. 

De snelheid van geluid is afhankelijk van de tussenstof

In de lucht is de geluidsnelheid ongeveer 340 m/s

Geluid kan zich niet verplaatsen in

1. Vaste stoffen
2. Gassen
3. Vacuüm
4. Vloeistoffen

geluid verplaats door.....

1. Muziek
2. elektronen
3. Golven

De geluidssnelheid is het grootst in?

1. Vaste stoffen
2. Vloeistoffen
3. Gassen

Geluid horen

De trillingen/geluidsgolven bereiken je oren. 

Je trommelvlies gaat meetrillen met de geluidsgolven.

Je hersenen ontvangen een signaal van zintuigcellen waardoor je geluid 'hoort' 

snelheid berekenen

Een voetbalveld is 100 meter lang. Hoelang doet geluid ervoer om naar de andere kant van het veld te reizen?

afstand berekenen

Hoelang doet geluid erover om door 2 kilometer ijzer te reizen

Geluid maken en ontvangen

Door gebruik van echo's kan een schip de diepte meten

Zo kan de kapitein voorkomen dat hij/zij het schip niet vast vaart

We noemen dit een echolood

Het echolood zendt onder water een geluidpuls uit

Deze weerkaatst tegen de bodem en komt terug

Het echolood meet de tijd en berekent de diepte met de formule: 

s=v⋅t

Echolocatie

Echolood zendt geluidspulsen uit. (korte geluiden)

Let op!

Als je dus de begrippen"echo, echolood, echoscopie, weerkaatsen, terugkaatsen" leest zal je moeten : door 2!

Het echolood van een schip stuurt een geluid naar de zeebodem. De ontvanger meet de echo na 0,2 s.
Bereken hoe diep de zee is op die plaats.

Na 0,030s hoort de vleermuis de echo. Hoe ver zit deze van de wand?

De geluidssnelheid in zeewater is 1510 m/s. De sonar vangt een echo op, 0,2 seconde nadat het geluid is weggestuurd.
Bereken de afstand die het geluid in die tijd heeft afgelegd.

Een microfoon is een ........

1. Geluidsbron
2. Geluidsontvanger

geluid komt van de geluidsbron via de lucht in je oor

1. waar
2. niet waar

Geluid kan zich alleen verplaatsten door lucht

1. waar
2. niet waar