Par. 2.4 Het verloop van de Franse Revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Vandaag

1. Huiswerk bespreken

2. Lesdoelen van vorige les bespreken

3. Uitleg par. 2.4

4. SO bespreken

5. Afsluiten

Werkboek, blz. 28

Opdracht 15

Studiewijzer

4/02: Par. 2.2 De Verlichting

08/02: Par. 2.2 De Verlichting

10/02: Het Ancién Regime

15/02: Par.  2.3 Oorzaken van de Franse Revolutie

17/02: Par. 2.3 Oorzaken van de Franse Revolutie

21 t/m 25/02: Groene Week

Voorjaarsvakantie

08/03: Par. 2.3 Oorzaken van de Franse Revolutie

10/03: SO par. 2.1 t/m 2.3

15/03: Par. 2.4 Het verloop van de Franse Revolutie 

17/03: Par. 2.4 Het verloop van de Franse Revolutie

22/03:  Par. 2.4 Het verloop van de Franse Revolutie

24/03: Par. 2.5 Napoleon

29/03: Par. 2.5 Napoleon

TOETSWEEK:

Hoofdstuk 2

Huiswerk bespreken

Werkboek, blz. 26 opdracht 12a t/m 12c

blz. 27 opdracht 13, basisvragen 4a t/m c 

Lesdoelen van vorige les

4. Leg uit, aan de hand van de vluchtpoging van  Lodewijk XVI, hoe Frankrijk in oorlog raakte met bijna heel Europa.

5. Leg het verschil uit tussen de reactionairen en de radicalen.

6. Hoe zijn de radicalen aan de macht gekomen?

7. Hoe was het in Frankrijk tijdens de Terreur?

Vorige les:

Leg uit wat de 'Nationale Vergadering' was en verklaar waarom koning Lodewijk XVI deze wilde opheffen.

Verklaar waarom 14 juli ieder jaar groots wordt gevierd in Frankrijk door uit te leggen wat er op deze dag in 1789 gebeurde.

Noem twee kenmerken van de Franse grondwet van 1791.

Lesdoelen voor vandaag

8. Hoe organiseerden de radicalen het brestuur en het leger?

9. Hoe kwam de Terreur tot een eind?

Koning roept de Staten-Generaal (1788)

Koning Lodewijk XVI heeft de Staten Generaal bijeen geroepen om de economische problemen op te lossen, Maar... 

• Na 174 jaar... niemand wist precies wat de regels waren.
• Wie zijn de afgevaardigen?
• Cahiers (klaasbrieven)
• Hoe moet worden gestemd? De derde stand wil dat er per hoofd wordt gestemd i.p.v. per stand!

De Staten Generaal

• De Derde Stand wilt ook nog sociale en maatschappelijke zaken bespreken, maar Lodewijk XVI vindt het allemaal maar gezeik. Hij wil geld voor de bijna lege schatkist.
• Derde stand heeft er genoeg van en verlaat de zaal om hun eigen vergadering te beginnen!

De Nationale Vergadering

• De Derde stand roept in juni 1789 de 'Nationale Vergadering' uit! 
• Ze vertegenwooridgde het hele Franse volk.
• Zij vinden dat Frankrijk een grondwet moet krijgen waarin: 

1. De rechten van alle burgers werden vastgesteld en beschermt.
2. De macht van de koning wordt beperkt (sommige vroegen zich zelfs af of er überhaupt een koning nodig was!)

De derde stand kreeg steun van lage geestelijken en enkele edelen. 

Van de Kaatsbaan naar Bastille

• Koning wil niet de veranderingen van de derde stand invoeren en verbood hun verder te vergaderen.
• De koning gooit de Nationale Vergadering uit de zaal en sluit hem permanent.

Van de Kaatsbaan naar Bastille

• Vergadering verkast naar de Kaatsbaan en leggen een eed met elkaar af
• "Wij zijn hier bijeen omdat de bevolking dat wilt en wij gaan pas uiteen op de punt van de bajonet!"

De koning beval de edelen en de hoge geestenlijken om deel te nemen aan de Nationale Vergadering, maar ....

Te wapen!

• De koning stuurt het leger naar Parijs.
• De burgers van Parijs nemen hun lot in eigen handen!
• 14 juli 1789: Bestorming van de Bastille

De koning stuurt zijn soldaten weg. 

De edelen vluchten het land uit.

De Nationale Vergadering was gered. 

Sindsdien is 14 juli een nationale feest in Frankrijk. 

"Het lijkt wel op een opstand daarbuiten!"

"Nee Sire, dit is een revolutie."

De boeren komen in opstand.

• De economische ongelijkheid was nog steeds niet aangepakt in Frankrijk.
• Boeren beginnen met het plunderen van de eigendommen van edelen.
• Nationale Vergadering probeert orde te herstellen en zegt alle voorrechten van edelen op.
• Koning hiermee oneens, maar stemt toch in wanneer hij naar Parijs moet verhuizen!

Een verlichte staat!

• De Nationale Vergadering voert veel hervormingen door om Frankrijk van een autocratie om te schakelen naar een land waarin iedereen gelijk is.
• Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger

Verklaring van de rechten 

van de mens en de burger

augustus 1789

• In dit document wordt duidelijk gemaakt dat ieder mens vrij én met gelijke rechten wordt geboren.

Er wordt een grondwet wordt opgesteld (1791):

• Alle banen in de regering, kerk en het leger zijn voor iedereen open. Je afkomst deed er niet meer toe.
• Edelen mogen geen recht meer spreken op hun land.
  
• Alle geestelijken moesten een eed van trouw aan de regering afleggen. Ze kregen een salaris van de regering.
• De kerk moest al haar grondbezit afstaan aan de staat.
• De macht van de koning wordt beperkt!!!

Maar de ongelijkheid bleef...

• De bourgeoisie en rijke boeren kopen de grond die van de kerk was afgenomen. 
• De zakenlieden kregen meer vrijheid om te handelen.
• Aan de arbeiders werd het verboeden te staken en vakverenigingen op te richten. 
• De meeste macht kwam in handen van rijke burgers. 
• Alleen mannen met bezit kregen kiesrecht.

Hoe bereik je het volk?

Spotprenten en schilderijen!

Met als gevolg: dat het volk in opstand kwam.

Jacques
Louis
David

Invloed van de Verlichting

De koning is gevlucht!

juni 1791

• Het is wel duidelijk dat de koning nog maar weinig macht heeft en dat zijn positie in gevaar is.
• De koninklijke familie besluit te vluchten, maar worden in het noorden van Frankrijk betrapt en teruggebracht naar het Tuilerieënpaleis in Parijs.

De koning neemt de benen

• De vlucht mislukte, maar een interventie door een ander land is waarschijnlijk (Marie Antoinette had familie in Oostenrijk...)
• Om Frankrijk samen te spannen verklaard de Nationale Vergadering de oorlog aan Oostenrijk! Pruisen kwam Oostenrijk te hulp. 
• Doel: buitelandse regeringen te val brengen die de Franse Revolutie niet goed gezind waren. Andere volken moesten hetzelfde rechten krijgen als de Fransen!

Bestorming van de Tuilerieën

september 1792

• De koning zocht in het geheim steun bij de koningen en keizers van andere landen (bijv. Oostenrijk). "Kom mij helpen!"
• De koning en koningin worden gearresteerd en gevangen gezet.
• Het koningschap wordt afgeschaft: Frankrijk is een Republiek

Lodewijk wordt onthoofd

januari 1793

• De revolutionairen ontdekken de geheime briefwisseling tussen Lodewijk en de Oostenrijkse keizer, en oordelen: "Hoogverraad!"
• De koning wordt ter dood veroordeeld en terechtgesteld in Parijs.

Ondertussen...

• Engeland, De Republiek, Spanje, Portugal en Zweden steunen Oostenrijk en Pruisen.
• Het bestuur in Frankrijk was nog steeds niet onder controle.
  
• De schatkist was nog steeds leeg.
• Massal dienstplicht: levée en masse

La Marseillaise:

Aux armes, citoyens,

Formez vos bataillons.

Marchons! Marchons!

Qu'un sang impur

Abreuve nos sillons

Grote verdeeldheid onder de revolutionairen (1)

Reactionairen (gematigden):

•  Rijke burgers hadden stemrecht en waren nu tevreden.
• Sommige vonden dat de hervormingen veel te ver waren gegaan.
• Kregen steun van de boeren, want ze wilden niet vechten in het buitenland, vonden dat Parijzenaars te veel te vertellen hadden en er waren te veel maatregelen tegen de Kerk.

Grote verdeeldheid onder de revolutionairen (2)

Radicalen: 

• Minder rijke burgers in Parijs.
• Voorstanders van een Republiek.
• Wilden kiesrecht voor iedereen, verhoging van de lonen en verlaging van de prijzen.

De radicalen (de Jakobijnen)

• De radicale groep de Jakobijnen omsingelden het parlementsgebouw en nemen gematigden revolutionairen gevangen. 
• Vanaf nu heeft de radicalen de meerderheid in de Nationale Vergadering. 
• De leider van de Jakobijnen is Robespierre.

De Terreur

• Tijdens het schrikbewind worden tienduizenden 'tegenstanders' van de Revolutie opgepakt en terechtgesteld.
• Wie niet eens was, was een vijand van de Revolutie. 

• Men had nauwelijks de kans om zich te verdedigen.

• Heeft ruim 40.000 levens gekost.

Spotprent: nadat Robespierre alle Fransen laat executeren, valt de valbijl voor de beul.

Marie Antoinette

In dit periode...

•  De kalender werd afgeschaft en vervangen door een revolutionaire.
• Het christendom werd verboden.
• De christelijke feestdagen werden vervangen door nieuwe revolutionaire festivals.
  
• Er kwam een ‘cultus van de rede’.

Frankrijk onder de radicalen 

De meeste fransen steunden de radicalen, omdat het bestuur en leger werden goed georganiseerd:

• Het bestuur: afgevaardigden controleerden of de bevelen van de regering goed werden uitgevoegd. 
• Het leger: algemene dienstplicht, hogere positie in het leger alleen door je bekwaamheid en afgevaardigden controlerden het leger. 

Buitenlandse vijanden worden verslagen

• Het Franse leger behaalde successen. 
• La Marseillaise.
• Buitenlandse legers en hun Franse medestanders werden het land uitgedreven. 

De Terreur...

• Tijdens het schrikbewind worden tienduizenden 'tegenstanders' van de Revolutie opgepakt en terechtgesteld.
• Wie niet eens was, was een vijand van de Revolutie. 
• Het was nodig om Frankrijk en de ideeën van de revolutie te redden. 

• Heeft ruim 40.000 levens gekost.

De Terreur (2)

• Veel mensen werden zomaar van iets beschuldigd. 
• Ook radicalen kwamen onder de guillotine!

Het moet een einde komen aan de Terreur!

Marat was één van de leiders van De Terreur.

Vanwege een huidziekte bracht hij een groot deel van de dag door in bad. Daar ontving hij ook zijn bezoek. Eén van deze bezoekers, Charlotte Corday, een tegenstandster, stak hem tijdens zo'n bezoek dood: "Het is volbracht; het monster is dood"

Als reactie op de moord werden duizenden tegenstanders vermoord.

Einde aan De Terreur

zomer 1794

• Er komt steeds meer weerstand tegen Robespierre en in juli 1794 wordt hij, samen met zijn handlangers, gearresteerd en terechtgesteld.

• De nacht voor zijn onthoofding, doet hij een mislukte zelfmoordpoging.
  

Einde aan De Terreur

zomer 1794

Er komt steeds meer weerstand tegen Robespierre en in juli 1794

wordt hij, samen met zijn handlangers, gearresteerd en terechtgesteld.

De nacht voor zijn onthoofding, doet hij een mislukte zelfmoordpoging.

Hoe verder met Frankrijk?

• Geen koning
• Geen Robespierre
• Oorlog (levée en masse)
  

• Bankroet
• Honger
• Levens verloren
• Chaos!

    Frankrijk heeft een goede en sterker leider nodig...

Napoleon!

Lesdoelen antwoorden

8. Hoe organiseerden de radicalen het brestuur en het leger?

9. Hoe kwam de Terreur tot een eind?

SO bespreken

Oefentoets maken

Zelfstandig, maar zachtjes overleggen mag.

Werken tot het einde van de les.