H2 herhalen 3M

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

wat gaan we doen

• Herhalen H2
• Oefenen H2/Samenvatten H2

Doelen 2.1

• Verschillende soorten water benoemen
• Weten hoe wij gebruik maken van water
•  Berekenen van de concentratie 

Toepassingen van water

- drinkwater

- oplosmiddel

- spoelmiddel

- hulp bij bereiding van voedsel

6300L pp per dag (120 L thuis)

thermostaat van de aarde

Water temperatuur schommelt niet zo veel. (+- constant)

let op, drinkwater is geen zuivere stof.

kalk aanslag

Gedestilleerd water 

zuiver water, bestaat uit alleen maar water moleculen.

Demiwater

concentratie berekenen

concentratie geeft aan hoeveel van een stof in het totale mengsel aanwezig is.

doelen 2.2 

• Je kunt uitleggen hoe schoonmaken met water werkt.
  
• Je kunt de werking van zeep beschrijven.
  
• Je kunt uitleggen wat ontsmetten is.
  
• Je kunt aangeven wat het verschil is tussen hard en zacht water.
  
• Je kunt uitleggen wanneer kalkzeep ontstaat en wat de nadelen van kalkzeep zijn.

Functies van water

• Water is een goed oplosmiddel voor veel soorten vuil.
  
• Vuil lost beter op in warm water dan in koud water.
  
• Water is ook een goed spoelmiddel (zie voorbeelden op plaatjes)
  

Zeep

• Belangrijkste schoonmaakmiddel bij het wassen of reinigen is altijd water geweest
  
• Maar alles wordt veel schoner als je ook zeep gebruikt (bv. voor het verwijderen van vetvlekken)

Zeep

• Natuurlijke zepen: grondstoffen van plantaardige en/of dierlijke oliën en vetten. (Bv. toiletzeep en gele of groene zeep.)
• Synthetische zepen: grondstoffen uit aardolieproducten (Bv.  afwasmiddel, waspoeder, allesreiniger of shampoo.)

Werking van zeep

• Zeep zorgt ervoor dat het water en de vetten mengen
• Emulgator bij een emulsie

Werking van zeep

• Hydrofiel: de kop is hydrofiel, deze is goed oplosbaar in water. ‘’waterlievend’’
  
• Hydrofoob: de staart is hydrofoob, deze lost niet op in water, maar wel in stoffen als olie en vet. ‘’watervrezend’’

Leidingwater

• Hard water: water met veel opgeloste kalk
• Zacht water: water met weinig opgeloste kalk
• Opgeloste kalk wordt onoplosbaar als het water wordt verhit: er ontstaat kalkaanslag die ketelsteen wordt genoemd.
  
• Vb. kalkaanslag in koffiezetapparaten en wasautomaten, met name op het verwarmingselement.
  

Zeep en leidingwater

• Zeepmoleculen in natuurlijk zeep reageren met kalk →witte stof die  ontstaat is kalkzeep 
  
  
• Vorming van kalkzeep heeft twee nadelen:

1. Tijdens wassen kalkzeep in  kleding wordt grauwer 
2. Je hebt meer zeep nodig 

doelen 2.3 

• Voorbeelden van cosmetica noemen
• Weten wat creme is en waaruit het bestaat
• Werking shampoo en tandpasta

§2.3

Crémes zijn mengsels van oa water en olie/vet. = emusie

Shampoo is een mengsel. Het bestaat uit synthetische zeep, water, keukenzout (NaCl), geurstoffen, kleurstoffen en een conserveringsmiddel. 

.

Tandpasta  is een schuurmiddel wat de tanden schoon polijst. Vaak zit er ook fluoride in tandpasta, dit versnelt het herstel van je tandglazuur. 

doelen 2.4 

• Weten wat zuur en basisch is
• Verschillende stoffen kunnen noemen zuur/base
• Weten wat de pH is
• pH meten met indicatoren 

§2.4

Zuur en basisch 

pH

§2.4

Zure schoonmaakmiddelen = Tasten metalen aan (etsende werking) & tasten kalk ook aan dus ideaal om kalk te verwijderen

Basische schoonmaakmiddelen= zijn zeepachtig dus ontvettende werking

§2.4

Zuur schoonmaakmiddel 

Basisch schoonmaakmiddel

§2.4

De gevaren symbolen staan vaak op schoonmaakmiddelen. 

§2.4

pH meten met = pH papier 

Indicatoren om pH te meten = hulpstoffen die van kleur veranderen bij zuur/base 

Doelen 2.5

• Weten wat zuur-basereacties zijn
• reactieschema maken van zuur-basereactie  
• indicatoren gebruiken voor de omslag
• concentratie berekenen na titratie 

§2.5

Zuurgraad grond erg belangrijk voor landbouwgewassen.

Mais pH 5

tarwe 6 pH (bij 3,5 pH 3x kleinere opbrengst)

Kalk gebruiken om grond minder zuur te maken 

§2.5

Zuur-basereactie = chemische reactie het zuur reageert met de base

zuur + base →reactieproducten 

§2.5

indicator = gebruik je om te zien wat de pH is / doet bij de reactie. 

Fenolftaleine = indicator kleurt roze bij pH 7 

Oefenen berekeningen

er wordt 25 ml azijn in een erlenmeyer gedaan. Na toevoeging van 20,4 ml natronloog is het eindpunt bereikt.  1ml natronloog = 58 mg azijnzuur Bereken hoeveel mg azijnzuur in de 25 ml azijn zit 

	natronloog	azijnzuur
gegeven
gevraagd	20,4 ml

Goed om te oefenen

H2.1 = 3, 4, 6, 9, 10

H2.2 = 4, 6, 9, 10, 13

H2.3 = 4, 6, 7, 12, 13

H2.4 = 2, 5, 7, 10, 11, 12

H2.5 =2, 5, 6, 8

Testjezelf online van alle paragrafen