Les 1 - week 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

pak je info boek en schrift op tafel

 ipad in tas

Hoofdstuk 5

Tijd van burgers en stoommachines

1800-1900

Moderne tijd

Plan vandaag

• Kort overzicht 5.2 en 5.4
• Werken aan P.O.

Leerdoel:

- Je kunt uitleggen wat er in de 19e eeuw veranderden in het leven van mensen en waardoor

§5.2 en §5.4: Politieke veranderingen in de 19e eeuw

Veranderingen in het bestuur van Nederland

• Napoleon verslagen
• Constitutionele monarchie
• 1848 Grondwetswijziging
  

Opkomst politieke groepen die opkomen
voor waar zij in geloven: ideologie

Praktische Opdracht: start week 1

Stap 1: Maak een gedeeld google document waar jullie beide in kunnen werken.

Stap 2: Beantwoord de vragen die horen bij 'Politiek'

• Zorg dat je de bijbehorende paragrafen hebt gelezen.
• Haal je antwoorden niet  van het internet of ChatGPT of een andere AI. Zorg dat je antwoorden in je eigen woorden zijn geschreven.

Klaar? Laat je antwoorden controleren voordat je verder gaat.

Hoofdstuk 5

Tijd van burgers en stoommachines

1800-1900

Moderne tijd

Plan vandaag

• Kort overzicht 5.1 en 5.3
• Werken aan P.O.

Leerdoel:

- Je kunt uitleggen wat er in de 19e eeuw veranderden in het leven van mensen en waardoor

§5.1 Industrie en samenleving

De industriële revolutie en de 
start van de moderne tijd

- de productie in fabrieken van
bijv. staal en blikvoedsel

- grote veranderingen voor
mensen arm en rijk

§5.3 De sociale kwestie

• wonen: verstedelijking
• werken: groei van industrie
• leven: leefomstandigheden veranderen en verslechteren soms
• Mensen worden zich bewust van de slechte werk- en leef- omstandigheden van arbeiders

§5.3 De sociale kwestie

Discussie over de slechte werk- en leefomstandigheden van arbeiders:

lange werkdagen, kinderarbeid, slechte woningen, hygiëne.

Wat wordt er aan gedaan?

• sociale wetgeving
  
• vakbonden
  
• kerkelijke armenzorg

Loon van een metaalarbeider uit Krommenie in 1884

Man, vrouw en vijf kinderen onder de 11 jaar. Loon is 8 gulden per week.

• Huishuur 1.00
  
• Begrafenisfonds (7 personen) 0.30
  
• Belasting (per jaar 5.00) 0.10
  
• Personele belasting 0.05
  
• Ziekenfonds 0.24
  
• Ondersteuningsfonds 0.10
  
• Turf en hout 1.00
  
• Klompen voor 4 personen 0.17
  
• Was 0.20
• Koffie 0.20

• Melk 0.28
  
• Petroleum 0.11
  
• Tabak 0.20
  
• Scheer- en kerkcenten 0.10
  
• Roggebrood (0.14 per dag) 0.98
  
• Wittebrood (0.18 per dag) 1.26
  
• Boter 0.40
  
• Middagmaal (rijst, erwten, aardappelen.) 1.31

Hoeveel loon heeft het gezin over aan het eind van de week?

Sociaal-cultureel

Maak de vragen van het stukje sociaal-cultureel

• Schrijf de antwoorden in je eigen woorden, in volledige zinnen.
• Klaar? Ga verder aan het deel 'Economisch' (ook bij par 5.1 en 5.3)

Taak §5.1

Je gaat de leerdoelen van §5.1 beantwoorden

• Schrijf het eerste leerdoel over
  
• Lees het eerste stukje tekst 'Grote veranderingen'
  
• Geef antwoord op de vragen uit de taak.
  
• Vul je antwoord op de vraag aan om het leerdoel te beantwoorden.
  

Hoofdstuk 5

Tijd van burgers en stoommachines

1800-1900

Moderne tijd

Stap 2: Bronnen

• Geef per bron een omschrijving: In bron… zie ik …
  
• Leg per bron uit of dit past bij: economisch / sociaal-cultureel / politiek
              Doe dit zo: Bron … past bij … want …
• Geef per bron aan wanneer deze ongeveer gemaakt is. Je kan aangeven of dit begin, midden of eind 19e eeuw is, of begin 20ste eeuw

Bron 0: Arbeid in drukkerij