Par 8.2: De reus van Zuid Amerika ontwaakt.

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Par 8.2 

De Reus van Zuid Amerika ontwaakt

Vooraf 

De komende weken ben je zelfstandig bezig met de leerstof.

Je moet bij het doornemen van deze les de aantekeningen die in de GELE slides staan overnemen in je aantekeningenschrift.

Als er tijdens de les een opdracht verschijnt dan maak je die. Je docent kan je voortgang bekijken.

Als je vragen hebt dan kan je die in teams stellen aan je docent.

Succes!

De BRICS: een groep landen met een snelgroeiende economie.

Brazilië is er een van. Hoe komt dat zo?

Leerdoelen par 8.2

• Ik weet wat de invloed is van het koloniale verleden in Brazilië  
• Ik weet welke soorten koloniën er zijn. 

• Ik weet wat centrum, semiperiferie en periferie zijn 
• Ik weet welke perioden van economische groei en neergang Brazilië heeft doorgemaakt sinds 1960 
• Ik weet wat Global Shift is 
• Ik weet wat de BRICS-landen zijn en kan kenmerken noemen van BRICS-landen 
• Ik kan de nadelen van economische groei noemen (niet in deze les besproken, wel in je lesboek)

Brazilië was een Portugese kolonie

• 16e eeuw Portugese kolonie. Arbeiders  nodig en de inheemse bevolking vond men te zwak-> Veel slaven uit Ghana (Elmina)-. Nu nog een mix van veel bevolkingsgroepen
• Plantages
• Portugese koning had veel land. Door vriendjespolitiek kregen mensen veel land   -> Grootgrondbezitters
• Het koloniale verleden heeft veel sporen nagelaten. 

Landbouwonderneming waar op grote schaal één bepaald gewas wordt verbouwd (monocultuur).

Boer die veel grond in bezit heeft.

Vestigingskolonie

Een vestigingskolonie is een gebied waar kolonisten zich permanent vestigen en een gebied opnieuw opbouwen.

Exploitatiekolonie

Een exploitatiekolonie is een leverancier voor grondstoffen. 

Soorten Koloniën

Er bestaan verschillende soorten koloniën: vestigingskoloniën en exploitatiekoloniën. 

In een exploitatiekolonie wordt door de kolonisten geen nieuwe samenleving opgebouwd, dit gebeurt wel in een vestigingskolonie.

Driehoekshandel

De Portugezen en later ook de Nederlanders handelden in een driehoek met de verschillende continenten. 

Dit noem je driehoekshandel. 

In de volgende video zie je hoe dat ging. In de video daarna zie je een jongen op zoek naar zijn roots

Europa

Afrika

Amerika

Sleep de producten naar het juiste werelddeel binnen de driehoekshandel

Spiegeltjes

Sierraden

Geweren

Slaven

Suiker

Katoen

Koffie

Cacao

Rol van Brazilië in de wereldeconomie 

(sinds koloniale tijd)

• 
  
• Export suikerriet, koffie, rubber, goud en diamanten

Producten uit de natuur die mensen goed kunnen gebruiken.

Natuurlijke hulpbronnen

Rol in de wereldeconomie

• Jaren 80 crisis, rond 2000 weer groei
• Vrijemarkteconomie
• Buitenlandse producten weer goedkoper ->import
• Braziliaanse fabrieken produceren voor binnenlandse productie en export
• Globalisering

Economisch systeem waarin de ondernemers zelf bepalen wat ze maken of welke diensten ze aanbieden; kapitalistisch productiesysteem.

Het doorgaande proces van internationale uitwisseling van mensen, goederen, geld en informatie (kennis, cultuur)

Rol in de wereldeconomie (1960-1980)

Militair bewind (leiding) zorgt ervoor dat buitenlandse producten duurder worden.

                                                  worden niet meer                                  maar zelf gemaakt. Dit noem je 

Goederen die direct kunnen worden gebruikt

Consumptiegoederen

Invoeren van goederen en diensten uit een ander land.

geïmporteerd

Producten die werden geïmporteerd, worden vervangen door zelf geproduceerde producten.

importsubstitutie

Juist of onjuist?
Brazilië was een kolonie van Spanje

1. Juist
2. Onjuist

Welke mensen werkten als arbeiders op de plantages

1. Afrikanen
2. Chinezen
3. Indianen
4. Europeanen

Wat is geen natuurlijke hulpbron?

1. Goud
2. Suikerriet
3. Rubber
4. Kleding

De BRICS: een groep landen met een snelgroeiende economie.

Brazilië is er een van. Hoe komt dat zo?

Neem deze aantekening over!

Neem deze aantekening over

Door het grootgrondbezit heeft Brazilie

1. een hoge urbanisatiegraad
2. een lage urbanisatiegraad

Importsubstitutie wil zeggen

1. dat een land producten gaat importeren
2. dat een land producten gaat exporteren
3. dat een land niet meer gaat importeren (maar zelf maken)
4. dat een land niet meer wil exporteren

Bij importsubstitutie

1. worden invoerheffingen ingesteld
2. wordt vrijhandel toegepast

Een nadeel van importsubstitutie is

1. producten zijn moeilijk verkrijgbaar
2. producten gaan vooral naar het buitenland
3. producten zijn duur en van slechte kwaliteit

Na importsubstitutie koos Brazilië voor

1. export gerichtheid
2. een import stop
3. een exportstop

Brazilië beschikt over

1. een dalende welvaart, een grote afzetmarkt en natuurlijke hulpbronnen
2. een vergrijsde bevolking, een stijgend geboortecijfer en een stijgende welvaart
3. een stijgende welvaart, een lage urbanisatiegraad en een laag geboortecijfer
4. een stijgende welvaart, een grote afzetmarkt en natuurlijke hulpbronnen

00:00

Globalisering

Hoe zat het ook alweer?

Kijk de video voor uitleg.

00:00

Global Shift.

Global shift is het verschuiven van het economisch zwaartepunt in de wereld. 

Bekijk de video en neem de aantekeningen in de gele slides over

00:45

Aantekening:

Centrumlanden: rijke, vaak westerse landen die ver ontwikkeld zijn. Voorheen waren dit vaak de kolonisten.

Semi-periferie: Landen die nog niet rijk zijn, maar die zich ontwikkelen. Voorheen vaak vestigingskolonies

Periferie: arme, achtergebleven landen. Voorheen vaak exploitatiekolonies

01:13

Aantekening:

Globalisering:

afname van transportkosten, kleinere relatieve afstand -> meer transport mogelijk -> productie verplaatst naar lagelonenlanden.

Ontstaan van MNO's (multinationals) -> Kantoor blijft in rijke landen, fabrieken naar lagelonenlanden ->Kop-staartbedrijven

03:03

Aantekening

BRICS landen:

Brazilië, Rusland, India, China, Zuid Afrika.

landen waarvan verwacht werd (en wordt) dat ze door hun omvang, bevolkingsaantal en voorraden zullen groeien tot economische grootmachten

Triade:

Handelsblok tussen Noord Amerika, Europa en Oost Azië

03:50

Aantekening

Arme landen (perifere landen) leveren vaak grondstoffen aan de rijke landen.

Daardoor verdienen ze weinig. 

De eindproducten zijn veel meer waard. Arme landen kunnen vaak niet de eindproducten terug kopen waar ze de grondstoffen voor geleverd hebben.

Hierdoor zijn de arme landen die veel grondstoffen exporteren nog steeds voor een groot deel afhankelijk van de rijke landen. Dit noem je ook wel Neo-kolonialisme.

04:16

Aantekening (ALLEEN VOOR 2vwo en 2 gym)

Exportvalorisatie:

Zorgen dat je exportproduct meer waard wordt door zelf al het product te bewerken tot een eindproduct of halffabrikaat. 

Zo ben je als armer land minder afhankelijk van prijsschommelingen en kan je meer kopen.

Halffabrikaten zijn producten die nog niet helemaal af zijn. Ze moeten nog bewerkt worden.