Paragraaf 5: Nederland gastvrij?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

Lesdoelen

• Je kunt verschillende waardendilemma's rondom vluchtelingen in Europa herkennen en die benoemen. 
• Je kan het begrip staatloosheid relateren aan mensenrechten. 
• Je kent de begrippen cultuurrelativisme en cultuuruniversalisme en kunt ze toepassen.

Welk land heeft de meeste asielaanvragen?

Vraagstukken

Moraal: helpen of niet?

Eigenbelang: bescherming eigen bevolking vs. vluchtelingen

Onmacht: zonder gesloten buitengrenzen geen controle

Rechtsorde:

VN-Vluchtelingenverdrag

Mensenrechtenverklaring

Pushback (terugduwen zonder asielaanvraag) = verboden

Wat vind je van de actie van de schipper van de Cap Anamur?

Vind jij dat Nederland vluchtelingen die gegronde redenen hebben (in het land van herkomst vrezen voor vervolging vanwege ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of behoren tot een bepaalde sociale groep) asiel dient te verlenen? Waarom wel of niet?

Noem tenminste twee redenen die verklaren waarom 'de stemming' is omgeslagen en deze kapitein als crimineel wordt vervolgd in Italië in plaats van als held wordt gezien?

Waarom zouden in het bijzonder de Duitsers beter moeten weten?

Vanwege de ervaring van WOII

En de lessen die we geleerd zouden moeten hebben naar aanleiding van onder andere die oorlog, zoals opgetekend in de Universele verklaring van de rechten van de Mens: 

"In het voorwoord en in Artikel 1 verkondigt de Verklaring ondubbelzinnig de inherente rechten van alle mensen: “Terzijdestelling van en minachting voor de rechten van de mens hebben tot barbaarse handelingen geleid, die het geweten van de mensheid geweld hebben aangedaan. Terwijl de komst van een wereld waarin de mensen vrijheid van meningsuiting en geloof zullen genieten, en vrij zullen zijn van vrees en gebrek, is verkondigd als het hoogste ideaal van ieder mens…Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren.” 

Bron: https://www.verenigdvoordemensenrechten.nl

Verdient iedereen mensenrechten? Waarom wel/niet?

Maar: Mensenrechten zijn gekoppeld aan burgerrechten

"De joodse filosofe Hannah Arendt schreef in de jaren ‘50 van de vorige eeuw al over de discrepantie tussen mensenrechten en burgerrechten. Toen ging het om, veelal joodse, stateloze vluchtelingen. Die hadden nauwelijks rechten omdat je alleen burgerrechten hebt als je geboren bent of geaccepteerd wordt in een land. Dat staat, ook nu nog, op gespannen voet met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Zo bepaalde het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR) van de Raad van Europa november vorig jaar dat iedereen recht heeft op basale noodopvang. Ook mensen zonder verblijfsrecht. Dat lijkt een heldere uitspraak. Toch kwamen de Europese ministers van Buitenlandse Zaken er deze week niet uit of het recht op een bed-bad-en-broodregeling ook geldt voor die groep.

Veel politiek leiders vinden dat hun zorg beperkt is tot de eigen burgers en semi-burgers met een verblijfsvergunning. Daar hebben ze controle over. Mensen die er ‘zomaar’ zonder toestemming zijn en dan ook nog (mensen)rechten hebben ontsnappen daaraan en zijn daarom verontrustend. Bovendien, vindt onder meer de VVD, doorkruisen dergelijke afspraken het eigen juridisch systeem. Want hoekunnen mensen die volgens de asielprocedure geen recht hebben in ons land te zijn er toch humanitaire rechten hebben?" 

Bron uit 2015:  https://www.humanistischverbond.nl/mensenrechten-of-burgerrechten-voor-wie-zijn-we-verantwoordelijk/

Denk jij dat het opnemen van vluchtelingen en asielzoekers in NL slecht is voor de NL Economie?

1. Ja
2. Nee
3. Weet ik niet

Bron: https://www.trouw.nl/nieuws/onderzoekers-vluchtelingen-zijn-geen-economische-last-integendeel~b7222890/

Over samenleven met nieuwkomers in onze pluriforme samenlving: Tolerantie

Tolerantie 

DUS: DE MATE WAARIN GROEPENEN/OF INDIVIDUEN MET AFWIJKENDE MENINGEN/GEDRAGINGEN WORDEN GEACCEPTEERD

of verdraagzaamheid in een sociale, culturele of religieuze context gebruikte term die de mate aangeeft waarin afwijkend gedrag of leden van bepaalde groepen niet worden gediscrimineerd ondanks hun afwijkend en door de meerderheid verwerpelijk geachte gedrag (of afwijkende meningen).

Ik ben..........tolerant

1. Heel
2. Een beetje
3. Soms
4. Helemaal niet

Cultuuruniversalisme

Iedereen is gelijk.
Klassieke grondrechten zoals vrijheid van meningsuiting, recht op gelijke behandeling etc. gelden altijd, overal  en voor iedereen.

Cultuur
relativisme

Verschillende culturen zijn onvergelijkbaar maar wel gelijkwaardig. Waarom bepaalde waarden en normen gelden binnen een groep kun je alleen begrijpen vanuit die cultuur.

Welke drie redenen vind jij van doorslaggevend belang voor het al dan niet asiel verlenen aan vluchtelingen in NL?

Wat vond je van deze les?