Havo 4 Paragraaf 3.4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Havo 4 

Paragraaf 3.4

Paragraaf 4

Na bestudering van paragraaf 4 (5 & 6) heb je een beeld van de verschillende soorten stadswijken en hun belangrijkste kenmerken (locatie, bouwperiode, woningkenmerken, bewonerskenmerken en belangrijke processen die er spelen)

We starten met een introductiefilmpje. 

1

2

3

4

5

Benoem kort:
-welk type wijk? -wanneer gebouwd? -waar in de stad?

Arbeiderswijken eind 19e / begin 20e eeuw

-relatief kleine woningen

-aan de rand van het stadscentrum

-destijds gebouwd voor de arbeiders van de fabrieken

-nu zijn het soms 'probleemwijken' maar door aantrekkelijke architectuur én gunstige locatie steeds populairder onder hogere sociaal-economische klassen

-soms is gevolg daarvan: verdringing van de oorspronkelijke bewoners

Utrechtse wijk Ondiep toen.....

En nu...

Benoem kort:
-wanneer gebouwd? -waar in de stad?
-vooral koop of vooral huur?

Wijken met flats:

- vaak gebouwd in jaren '50 / '60 / '70 (ten tijde van de na-oorlogse woningnood)

- in gebieden aan de toenmalige rand van de stad

- relatief veel sociale huurwoningen 

-relatief veel vertegenwoordigd in categorie 'probleemwijken', ook wel 'aandachtswijken', 'krachtwijken', 'prioriteitswijken' of 'Vogelaarwijken' genoemd.

Over het begrip 'probleemwijken'

-geeft aan dat er in die wijken vaak sprake is van o.a. relatief hoge werkloosheid, armoede, achterstallig onderhoud van woningen

-nadeel van deze term: 'stigmatiserend'

-andere termen: prioriteitswijken, aandachtswijken, Vogelaarwijken

nos.nl

Kenmerken van 'vogelaarwijken'

of: aandachtswijken, prioriteitswijken, probleemwijken

Relatief veel goedkope huurwoningen

Relatief meer sociaaleconomisch kansarme bewoners

Kwalitatief minder goede woonomgeving

Welke wijken zijn het vaak?

-Negentiende-eeuwse arbeiderswijken (niet geherstructureerd)

-Naoorlogse flatwijken

Aansluitende examenvraag:

Welke ontwikkeling maakte dat mensen vanaf de jaren '60 verder weg van hun werk in de stad konden gaan wonen en dus gingen sub-urbaniseren?

beschikbaarheid auto voor de middenklasse

Groeikernen:

de groei van groeikern Nieuwegein tussen 

1970 en 1990

Een aansluitende examenvraag:

https:

Begrippen aantekening:

renovatie: opknappen van woningen

saneren: slopen en nieuwbouw voor in de plaats

het beleid van stadsvernieuwing (vanaf jaren '70) ging vooral om het opknappen van de oude verpauperde woningen / buurten in grote steden.

herstructurering gaat nog een stapje verder: hierbij wordt de structuur van een wijk veranderd: bijvoorbeeld:

-koopwoningen in de plaats van huurwoningen

-een oud fabrieksgebouw wordt omgebouwd tot appartementencomplex

Bekijk de volgende video 

en maak tijdens het kijken de bijbehorende vragen uit het extra werkboek

Vanaf jaren '90: Vinex-wijken

Bekijk de volgende filmpjes en maak aantekeningen:

-Leg de term Vinex uit

-Noteer de feiten en cijfers uit de filmpjes

-Noteer de woningkenmerken en bewonerskenmerken die worden genoemd

https:

VINEX-wijken

-bouwperiode: vanaf jaren '90 van de 20e eeuw

-aan de rand van de stad vanuit het principe van het 'compacte stadbeleid'

-grootschalige nieuwbouwlocaties

-populair bij gezinnen met kinderen (tuintje, ruimte voor de auto)

de groei van de grootste Vinexwijk van Nederland: Leidsche Rijn

tussen 1990 en 2023

Steigereiland maakt deel uit van de nieuwbouwwijk IJburg. Beredeneer of deze locatie voor een nieuwbouwwijk past in het huidige overheidsbeleid ten aanzien van het wonen in grote steden.

Antwoord:

Uit de redenering moet blijken dat

• het overheidsbeleid gericht is op de compacte stad / het bouwen van VINEX-locaties 1p

• een nieuwbouwlocatie vlakbij de bestaande stad past bij dit beleid 1 p

 'inbreiding' versus 'uitbreiding

Documentaire met kijkvragen

'Van krot tot Vinex'

de geschiedenis van 100 jaar volkshuisvesting in Nederland

www.npostart.nl