1. Schoonheid en lelijkheid: inleiding

• CKV
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Schoonheid en lelijkheid: inleiding

Lesdoelen

• Tijdens deze les denk je na over schoonheid en lelijkheid. 
• Je doet onderzoek naar het kunstwerk "Rubber Duck" en     geeft er een onderbouwde mening over. 
• Je kent de begrippen: esthetiek, publieke smaak en goede   smaak en context. 

Smaak 

Of je iets mooi of lelijk vindt heeft alles te maken met smaak. Je denkt waarschijnlijk dat smaak heel persoonlijk is, maar het wordt ook gevormd door je omgeving. Daarom dragen veel middelbare scholieren bijvoorbeeld  dezelfde kleding. 

Mooi of lelijk?

Mooi

Lelijk

Mooi of lelijk?

Mooi

Lelijk

Mooi of lelijk?

Mooi

Lelijk

Mooi of lelijk?

Mooi

Lelijk

         mooi?                                              lelijk?

Esthetiek

Als veel mensen iets mooi vinden, noemen we het esthetisch. Eén van de functies van kunst is:

"Iets moois als balans voor al het lelijks in de wereld."

Vind jij dat kunst mooi moet zijn?

Ja

Nee

Publieke smaak

Wat mensen mooi en lelijk vinden verschilt door de eeuwen heen. De Nachtwacht is daar een goed voorbeeld van. Toen Rembrandt het net af had, was er veel kritiek op. Het heeft hem zelfs zijn carrière gekost. Tegenwoordig is het met een geschatte waarde van 500 miljoen euro het beroemdste schilderij van Nederland! 

De publieke smaak verandert dus. 

Onbegrepen

Kunstenaars die écht vernieuwend zijn worden in hun eigen tijd vaak niet begrepen. Ze lopen voorop in een  ontwikkeling en daardoor vindt men het in eerste instantie lelijk. 

Vincent van Gogh heeft in zijn leven maar één schilderij verkocht. Nu komen mensen van de hele wereld naar zijn werk kijken en is het miljoenen waard.

Goede smaak

De kunstwereld bepaalt wat als goede smaak gezien wordt en welk werk er niet getoond wordt. 

Bob Ross was in de jaren '80 en '90 met zijn Tv-programma over schilderen geliefd bij het publiek, maar zijn werk wordt niet als goede kunst gezien, omdat hij steeds hetzelfde trucje herhaalde en dus niet vernieuwend was.

Smaak ontwikkelen

Door veel naar kunst te kijken kun je je smaak ontwikkelen. Als je regelmatig in een museum komt, weet je wat er als goede smaak gezien wordt en kun je dat zelf ook gaan herkennen. 

Fotograaf Erwin Olaf legt in het volgende filmpje (2.54 - 6.02) uit dat je kunst vaak meer kunt waarderen als je context hebt. Hierdoor begrijp je het werk beter. 

npo.nl

Kunstdossier

Doe onderzoek naar het kunstwerk "Rubber Duck" van de Nederlandse kunstenaar Florentijn Hofman. 

• Dit kunstwerk wordt in de hele wereld met open armen ontvangen.  Bedenk   hiervoor 2 redenen. 
• Waarom denk je dat Hofman zijn kunstwerk zo groot heeft gemaakt? 
• Is dit een voorbeeld van "publieke smaak" en/of van "goede smaak"? Leg je antwoord uit. 
• Welk effect heeft dit kunstwerk op jou?
  
• Vind jij dit kunstwerk mooi? Waarom wel of niet?