MMA4 9.2 - Infecties bestrijden

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 9: Afweer en bescherming

Paragraaf 9.2 infecties bestrijden

Wat gaan we doen?

• Herhaling
• Leerdoelen doornemen
• Uitleg paragraaf 2: Infecties bestrijden
• Aan het werk!
• Verwerking

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Beschrijven hoe je besmet raakt met een infectie
• Beschrijven hoe je lichaam ziekteverwekkers herkent en bestrijdt

Infectieziekten

Hoe raak je besmet?

• Overal waar je bent kom je in aanraking met micro-organismen (bacteriën, virussen, schimmels).
• Micro-organismen waar je ziek van kan worden, heten ziekteverwekkers.
• Ziekteverwekkers kunnen via je mond, neus, geslachtsorganen of wondjes in je lichaam komen.
• Dit noem je een infectie.

Infectieziekten

Hoe raak je besmet?

• Een gezond lichaam heeft een goede weerstand: je lichaam is in staat om ziekteverwekkers te doden.
• Bij lage weerstand of veel ziekteverwekkers, kan je lichaam deze niet doden en word je ziek. 

Hoe raak je besmet?

• Een gezond lichaam heeft een goede weerstand: je lichaam is in staat om ziekteverwekkers te doden.
• Bij lage weerstand of veel ziekteverwekkers, kan je lichaam deze niet doden en word je ziek. 

Bacteriën vermeerderen zich door celdeling. Ze maken je ziek door gifstoffen.

Virussen vermeerderen zich doordat ze een lichaamscel binnendringen, zich daar vermeerderen en de cel zo kapot maken.

Antigenen

Op de buitenkant van ziekteverwekkers (bacteriën & virussen) zitten antigenen.

Aan antigenen worden herkent door het lichaam. Het immuunsysteem wordt dan geactiveerd.

Is this Coronavirus alive?

Antigenen

• Lichaamseigen - de eiwitten op je eigen cellen horen bij je lichaam
• Lichaamsvreemd - de eiwitten op een ziekteverwekker horen niet in je lichaam 

Aan de slag

Maak de opdrachten van 9.2 tot en met opdracht 7

Hoe bestrijden witte bloedcellen ziekteverwekkers? Type 2

1. Er komen ziekteverwekkers in je lichaam.
   
2. Witte bloedcel type 2 maakt een antistof (blauw) die precies past bij de antigenen (rood) van de ziekteverwekker.
   
3. Deze witte bloedcellen type 2 gaan zich snel delen en samen heel veel antistof maken.
   
4. De antistof koppelt aan de antigenen van de ziekteverwekker en schakelt hem uit.
   
5. Witte bloedcel type 1 vreet de uitgeschakelde ziekteverwekker op.
   

• Antistoffen --> worden door je lichaam gevormd als je cellen of stoffen binnenkrijgt die er niet thuis horen.
  

• Antigenen -->  de stoffen waartegen het lichaam antistoffen maakt.
  

Virussen en bacteriën bevatten antigenen (net als lichaamscellen)

Zoveel soorten antigenen en antistoffen

Ieder soort bacterie of ziekteverwekker heeft een uniek type antigeen (herkenningseiwit).

Dat betekent dat voor ieder type antigeen een apart soort antistof gemaakt moet worden.

Immuun

Als alle ziekteverwekkers dood zijn, zijn ook de witte bloedcellen niet meer nodig.

De meeste witte bloedcellen gaan dood, er blijven een paar over, de geheugencellen. 

Word je nog een keer besmet met dezelfde ziekteverwekker, dan herkennen deze geheugencellen de antigenen. Ze gaan heel snel antistoffen maken en voordat je ziek kan worden, zijn de ziekteverwekkers als dood.

Je kunt uitleggen hoe je immuun wordt.

Bijvoorbeeld : 

Waterpokken maar 1x in je leven.

De geheugencellen herkennen de antigenen van de ziekteverwekker en maken snel antistoffen. Je bent immuun.

Voor het functioneren van het afweersysteem is het belangrijk dat witte bloedcellen ziekteverwekkers kunnen herkennen.
Waaraan herkennen witte bloedcellen ziekteverwekkers?

1. aan antigenen
2. aan antistoffen
3. aan antigenen en antistoffen

Twee mensen raken besmet met het waterpokken virus. De één heeft als kind al waterpokken gehad, de ander nog nooit.
Welke lijn hoort bij de persoon die nog nooit waterpokken heeft gehad?

1. lijn A
2. lijn B