05 VWO6 Hoofdstuk 2 par. 3 en 4

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Huiswerk

lezen pagina's 25 tot en met 28 (hoofdstuk 2) 

- maken de opdrachten 4

Herhaling

Herhaling, hoe zat het ook alweer?

Test kort je kennis!

Wat is volgens Thales het basisbestanddeel van de wereld?

1. aarde
2. water
3. lucht
4. vuur

Plato

Ideeënleer 

Ik weet dat ik niets weet

Onbewogen beweger

Socrates

Aristotoles

Wat is de juiste volgorde van filosofen?

1. plato-aristoteles-socrates
2. Aristoteles-plato-socrates
3. socrates-plato-aristoteles
4. socrates-aristoteles-plato

Thales 624-546

(pag. 22)

Beantwoord de volgende vragen in je schrift/worddocument:

• In welke eeuw is Thales geboren?
• Wat is de oerstof volgens Thales?
• Hoe kon Thales met deze oerstof veranderingen in de werkelijkheid verklaren?
• Wat vind jij van deze theorie?

De oude filosofen

Socrates: dronk de gifbeker

Plato: Ziel zit vast in de gevangenis van het lichaam. 

Aristoteles: Laffe daad.

Visies op de mens

• Pascal: de mens is broos, maar als enige in staat om na te denken.

• Plato: mens bestaat uit lichaam (sterfelijk) en ziel (onsterfelijk)

• Aristoteles: mens bestaat uit lichaam, ziel en geest (denken)

• Moderne tijd: hersenschors is de kern (logisch denken, redeneren,     rekenen, taal)

Ruach (levensadem) (pag. 23)

• Betekenis:  ‘geest van God’
• De ziel bestond al voor de geboorte en leeft na de dood gewoon verder.

• De ziel is van God afkomstig en blijft dus eeuwig bestaan.

Sjema, Israël

4 Luister, Israël: de HEER, onze God, de HEER is de enige! 5 Heb daarom de HEER, uw God, lief met ​hart​ en ziel en met inzet van al uw krachten. 

MATTEÜS 22:34-40 BB

‘De Farizeeërs hoorden dat de Sadduceeërs Jezus hierop
geen antwoord hadden weten te geven. Daarom bedachten ze een nieuwe strikvraag. Eén van hen, een wetgeleerde, ging naar Hem toe en vroeg Hem: "Meester, wat is de belangrijkste wet in de wet van Mozes?" Hij zei tegen hen: "Deze: 'Houd van je Heer God met je hele hart, met je hele ziel en met je hele verstand.' Dat is de eerste en belangrijkste wet. De tweede, die net zo belangrijk is, is deze: 'Houd net zoveel van je broeders als van jezelf.' De hele wet van Mozes en de boeken van de profeten gaan over deze twee
wetten."’

God is de onbewogen beweger.

De uiteindelijke oorzaak van alle zijn en van alle worden.

De ziel is geestelijk en blijft na de dood voortbestaan.

Rationalisme en empirisme

Wetenschappelijke Revolutie

ratio/ rationalisme

De ratio is de rede, het verstand. Een verlicht mens gaat uit van zijn verstand, beredeneert alles en maakt op basis daarvan zijn beslissingen.

Rationalisme

René Descartes

--> alle overgeleverde kennis wordt betwijfeld

• Rede, ratio en denkend bewustzijn

Geloof/gewoonteverklaart niet, wetenschap wel

Uitgaan van het verstand

            Rationalisme

Wetenschappers vertrouwden op hun eigen verstand in plaats van het geloof

Rationalisme: Alleen het gebruik van het menselijk verstand (ratio) tot zinnige kennis kan leiden 

Empiristen

Kennis komt slechts uit ervaring voort

Voor nieuwe ideeën is empirisch bewijs nodig

Onderzoekers

Wetenschappelijk onderzoek (empirisch)  

• Hugo de Groot  - Mare liberum (recht)
• Christiaan Huygens – slingeruurwerk (wiskunde)
•  Antonie van Leeuwenhoek – microscoop (biologie)
• Descartes (filosofie), Spinoza (filosofie)
• Galilei (sterrenkunde)

Empirisch onderzoek

In de middeleeuwen worden natuurkundige verschijnselen verklaard vanuit religie. Vanaf de renaissance volstaat dat niet meer, wetenschappers vertrouwen steeds meer op objectieve waarneming en controleerbare bewijzen. Onderzoek en wetenschap versterken het besef dat de Goddelijke schepping een ordelijke samenhang heeft. Een voorbeeld hiervan is De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp.

Kunnen we Descartes een scepticus noemen? Motiveer je antwoord.

Verlichting

Romantiek

rationalisme

Sentimentaliteit

Optimisme

individu

pessimisme

de maatschappij

Bij het rationalisme

1. Mag je absoluut geen dierlijke producten eten
2. Staat het redelijke voorop
3. Gaan ervaringen boven het verstand
4. wordt kennis verworden door zintuiglijke waarnemingen

Een empirisch argument is minder overtuigend dan een emotioneel argument.

1. WAAR
2. NIET WAAR

In de Verlichting staat:

1. ratio centraal
2. geloof centraal
3. natuur centraal
4. spiritualiteit centraal

Spinoza

1. microscoop
2. bacterien
3. telelens
4. rationalisme