Basis Endocriene Stelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Het Fascinerende Endocriene Stelsel

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je het endocriene stelsel beschrijven en begrijp je de belangrijkste hormonen en hun functies.

Begin de les door het leerdoel te introduceren aan de studenten.

Wat weet je al over het endocriene stelsel?

Wat is het endocriene stelsel?

Het endocriene stelsel bestaat uit klieren die hormonen produceren en deze in de bloedbaan afgeven om verschillende functies in het lichaam te reguleren.

Leg uit wat het endocriene stelsel is en hoe het werkt.

Belangrijkste klieren

De belangrijkste klieren van het endocriene stelsel zijn de , hypothalamus, hypofyse, schildklier, bijschildklieren, bijnieren, alvleesklier, eierstokken en testikels.

Beschrijf de belangrijkste klieren van het endocriene stelsel en hun locatie in het lichaam.

Welk orgaan is geen onderdeel van het endocriene stelsel?

1. lever
2. hypofyse
3. eierstokken
4. alvleesklier

Wat is de functie van het endocriene stelsel?

1. vitaminen produceren voor het lichaam
2. voedingsstoffen afbreken in de darmen
3. hormonen produceren en in de bloedbaan afgeven
4. zuurstof transporteren in het lichaam

Welke klieren zijn onderdeel van het endocriene stelsel?

1. schildklier
2. bijnieren
3. hypothalamus
4. hypofyse

Hypofyse

De hypofyse produceert verschillende hormonen die de groei, voortplanting, stofwisseling en andere processen in het lichaam reguleren.

Beschrijf de functies van de hypofyse en welke hormonen het produceert.

De hypothalamus

 reguleert belangrijke lichaamsfuncties zoals temperatuur, honger, dorst, slaap en emotioneel gedrag. Het stuurt signalen naar de hypofyse om de afgifte van hormonen te stimuleren of te remmen, waardoor het evenwicht in het lichaam wordt hersteld1. De hypofyse reageert op deze signalen door zelf hormonen af te geven die verschillende processen in het lichaam beïnvloeden2.

Wat reguleert de hypofyse met de hormonen die het produceert?

1. Groei, voortplanting, stofwisseling en andere processen
2. Bloedsuikerspiegel, zuurgraad, zuurstofgehalte, spiermassa

Wat stuurt de hypothalamus naar de hypofyse om de afgifte van hormonen te stimuleren of te remmen?

1. Elektrische impulsen, enzymen, eiwitten, vetten
2. Signalen

Wat zijn de belangrijke lichaamsfuncties die gereguleerd worden door de hypothalamus?

1. Temperatuur, honger, dorst, slaap en emotioneel gedrag
2. Spierkracht, geheugen, zicht, ademhaling

Schildklier

De schildklier produceert thyroxine, een hormoon dat de stofwisseling reguleert en belangrijk is voor de groei en ontwikkeling.

Beschrijf de functie van de schildklier en het hormoon thyroxine.

Bijschildklieren

De bijschildklieren produceren parathyroïdhormoon (PTH), dat de calcium- en fosfaatbalans in het lichaam reguleert.

Beschrijf de functie van de bijschildklieren en het hormoon PTH.

Waar is thyroxine belangrijk voor?

1. Immuunsysteem, botdichtheid
2. Spierkracht, bloeddrukregulatie
3. Stofwisseling, groei en ontwikkeling
4. Spijsvertering, energieproductie

Welk hormoon reguleert de calcium- en fosfaatbalans?

1. PTH
2. Testosteron
3. Insuline
4. Oestrogeen

Wat produceert de schildklier?

1. Melatonine
2. Insuline
3. Adrenaline
4. Thyroxine

Bijnieren

De bijnieren produceren hormonen zoals adrenaline en cortisol, die betrokken zijn bij stressrespons, metabolisme en andere functies.

Beschrijf de functies van de bijnieren en de hormonen die ze produceren.

Wat is de rol van adrenaline en cortisol in het lichaam?

1. Regulering van de bloeddruk
2. Betrokken bij de stressrespons
3. Versterking van het geheugen
4. Bevordering van de spijsvertering

Welke lichaamsfuncties worden beïnvloed door de hormonen van de bijnieren?

1. Immuunrespons, zintuiglijke waarneming en groei
2. Spieropbouw, bloedcirculatie en ademhaling
3. Stressrespons, metabolisme en andere functies
4. Spijsvertering, lichaamstemperatuur en slaap

Welke hormonen worden geproduceerd door de bijnieren?

1. Insuline en glucagon
2. Adrenaline en cortisol
3. Testosteron en oestrogeen
4. Oestrogeen en progesteron

Alvleesklier

De alvleesklier produceert insuline en glucagon, hormonen die de bloedsuikerspiegel reguleren.

Leg uit wat de alvleesklier doet en hoe de hormonen insuline en glucagon werken.

Wat gebeurt er als de alvleesklier niet voldoende insuline produceert?

1. Het immuunsysteem versterkt
2. De bloedsuikerspiegel stijgt
3. De spijsvertering vertraagt
4. De bloedsuikerspiegel daalt

Welke functie hebben insuline en glucagon in het lichaam?

1. Reguleren de bloedsuikerspiegel
2. Stimuleren de spiergroei
3. Beïnvloeden de ademhaling
4. Reguleren de hartslag

Wat voor hormonen produceert de alvleesklier om de bloedsuikerspiegel te reguleren?

1. Oestrogeen en testosteron
2. Insuline en glucagon
3. Adrenaline en cortisol
4. Melatonine en serotonine

Eierstokken

De eierstokken produceren oestrogeen en progesteron, hormonen die betrokken zijn bij de voortplanting en het reguleren van de menstruatiecyclus.

Beschrijf de functie van de eierstokken en de hormonen oestrogeen en progesteron.

Testikels

De testikels produceren testosteron, het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon dat verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van mannelijke kenmerken.

Leg uit wat de functie van de testikels is en hoe het hormoon testosteron werkt.

Welk geslachtshormoon wordt geproduceerd door de testikels?

1. Oestrogeen
2. Progesteron
3. Cortisol
4. Testosteron

Welke hormonen produceren de eierstokken?

1. Testosteron
2. Adrenaline
3. Oestrogeen en progesteron
4. Insuline

Regulatie van hormonen

Hormonen in het endocriene stelsel worden gereguleerd door feedbackmechanismen, waarbij het niveau van een bepaald hormoon de productie ervan beïnvloedt.

Beschrijf hoe hormonen in het endocriene stelsel worden gereguleerd en hoe feedbackmechanismen werken.

Samenvatting

Het endocriene stelsel bestaat uit verschillende klieren die hormonen produceren en reguleren verschillende functies in het lichaam. De belangrijkste klieren zijn de hypofyse, schildklier, bijschildklieren, bijnieren, alvleesklier, eierstokken en testikels.

Herhaal de belangrijkste punten van de les en benadruk de functies van het endocriene stelsel en de belangrijkste hormonen.

Welke klier speelt een rol bij de productie van insuline?

1. Milt
2. Alvleesklier
3. Hart
4. Longen

Hoe worden hormonen gereguleerd in het endocriene stelsel?

1. Door ademhaling
2. Door zonlicht
3. Door spiercontracties
4. Door feedbackmechanismen

Welke klieren maken hormonen aan in het endocriene stelsel?

1. Bijnieren
2. Hypofyse
3. Schildklier
4. Bijschildklieren

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.