H4 Uitscheiding

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

H4 Uitscheiding 

Leerdoelen

• Je kunt de verschillende organen van het uitscheidingsstelsel en onderdelen van de nieren benoemen in afbeeldingen.
  
• Je kunt uitleggen hoe de nieren urine produceren en bewaren.
  
• Je kunt uitleggen hoe de lever het bloed reinigt.
• Je herhaalt kort de werking van de longen en huid.
  

Werking van de nieren

Afvalstoffen uit het bloed halen (zoals zouten)

Niermerg en nierschors maken hier urine van
Urine wordt verzameld in de nierbekkens

Nieren

• In nierschors en niermerg liggen nefronen
• Nefronen bestaan uit nierbuisjes
• Nierbuisjes monden uit in verzamelbuisjes en die weer in nierbekken
• Nierbuisje start met nierkapseltje (kapsel van Bowman), heeft twee gekronkelde delen en een lus (lis van Henle)
• Haarvaten uit nierslagader: glomerulus
• Diameter afvoerende arteriolen klein, zorgt voor hoge bloeddruk glomerulus
• Veroorzaakt ultrafiltratie naar nierkapsel

zeeflichaampje

Uitscheiding

• In speciale organen: de nieren
  
• Zuiveren het bloed van afvalstoffen
• Aanvoer bloed via nierslagader 
• Nierschors en niermerg bevatten zuiveringsinstallaties 
• Ook teveel water, zout, gifstoffen worden hier uit het bloed gehaald.
  

• Gezuiverde bloed via nierader naar de onderste holle ader
• Water met alle afvalstoffen verzamelt in nierbekken
• Dit heet urine
• Via urineleider wordt urine naar blaas vervoerd
• Voor opslag tussen de 0,5 en 0,8 l urine
• Vanuit blaas gaat urine via de urinebuis naar buiten.
  

Urinewegen

Nierbekkens --> urineleider --> urineblaas --> urinebuis

verschil lengte urinebuis man en vrouw

lever

Bouw van de lever

lever slagader
lever ader
poortader

Functies lever

• Giftige stoffen afbreken: alcohol, drugs, medicijnen
• Rode bloedcellen afbreken: recyclen hemoglobine
• Aminozuren (bouwstof van eiwitten) omzetten
• Eiwitten afbreken tot ureum (=afvalstof)
• Gal maken: vertering vetten in twaalfvingerige darm
• Mineralen en vitaminen opslaan
• Glucose constant houden

Andere uitscheidingsorganen

Huid en de longen

Huiswerk leren en maken in je werkboek H4