bs 4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Bs 4: neurale regulatie

Bij een zenuwcel in rust heeft het cytoplasma een negatieve elektrische lading ten opzichte van de buitenkant van de cel.

Het verschil is +- 70 milivolt.

Dit noemen we het rustpotentiaal.

Ionen

In het cytoplasma meer K+ ionen.

Buiten cel meer Na+ ionen.

Binnen de cel meer negatief geladen ionen waardoor negatieve lading binnenkant.

actief transport

aantal begrippen

Drempelwaarde: Wanneer de elektrische lading afneemt (tot ong -50 mV) ontstaat een impuls. Alles of niets principe.

Actiefase: celmembraam heeft een positieve lading

Herstelfase: geen impulsen, binnenkant celmembraan wordt weer negatief.

impulsfrequentie: aantal impulsen per tijdseenheid.

Myelineschede

sprongsgewijze impulsgeleiding

50X sneller dan zonder myelineschede

https:

https:

verstoring impulsoverdracht

Impulsen worden doorgegeven door neurotransmitters.

Door bepaalde stoffen kan de aanmaak/afgifte van deze neurotransmitters worden geremd of gestimuleerd.

Bepaalde stoffen kunnen neurotransmitters nadoen en de plek innemen op de receptoren, hierdoor kan de impulsoverdracht worden geremd of gestimuleerd. 

Het effect hangt af van het type neurotransmitter en de plaats waar deze zich bevind.

verstoorders impulsoverdracht

Neurotoxinen (zie context)

Geneesmiddelen (morfine tegen pijnprikkels)

 genotmiddelen (alcohol remt, nicotine stimuleert)

drugs

gewenning en verslaving

maken

16 - 19

Reflex

Een vaste, snelle, onbewuste reactie op een bepaalde prikkel.

Door de tik op de kniepees rekt de bovenste dijspier een klein beetje uit, hierdoor ontstaat een impuls.

reflexboog

Impuls gaat via gevoelszenuwcel naar het ruggenmerg. Daar wordt het meteen naar de bewegingszenuw geleid die naar de bovenste dijspier gaat.

Onderste dijspier geremd zodat deze ontspant.

reflexen

reflexboog: de weg die  het impuls aflegt bij een relfex.

Reflexen van ledematen en de romp gaan via het ruggenmerg.

Reflexen van hoofd en halsgebied via de hersenstam.

Grote hersenen doen niet mee in de reflexboog, hoewel daar ook een signaal naar wordt gestuurd zodat je weet wat er gebeurt.

maak 21

(en 16-19)

Zenuwstelsel

De indeling centraal en perifeer is gebasseerd op de bouw van het zenuwstelsel.

Als we kijken naar de functie kunnen we nog een andere indeling maken: animale en autonome zenuwstelsel.

Animale zenuwstelsel

Regelt voornamelijk bewuste acties. Het reageert hierbij op prikkels uit de omgeving. 

Hierbij zijn zintuigen en skeletspieren (spieren die aan je botten vast zitten) betrokken.

Autonome (vegetatieve) zenuwstelsel

Regelt de werking van inwendige organen, zoals hartslag, vertering, nieren,ademhaling en hormoonklieren.

Staat niet onder invloed van onze wil en werkt nauw samen met het hormoonstelsel.

autonoom zenuwstelsel

Kun je verdelen in het orthosympatische deel en het parasympatische deel. Deze hebben een tegengestelde werking.

Beide delen zijn altijd actief, maar omstandigheden bepalen welke actiever is.

autonoom

orthosympatisch: Beïnvloeden organan zodat je actief kunt zijn

parasympatisch: Beïnvloed organen voor rust en herstel

doelwitorgaan

16-19, 21, 22

maak

16-19, 21, 22