5.1 De kerk valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

PLEIN M boek B H5

MENSEN IN BEWEGING

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

WAT KAN JE STRAKS?

Je kan straks uitleggen...

• Wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• Hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• Hoe protestantse kerken ontstonden
• Welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Aan het begin van het tijdvak regeerde ____________________ over een groot rijk

Uit welke drie landen bestond rond 1500 de Nederlanden?

Hij probeerde alle beslissingen zelf te nemen en hij wilde dat iedereen in zijn rijk het ____________________ geloof had. 

Wat beloofde de paus aan de mensen als ze geld aan de kerk zouden geven?

Een aflaat

Pauselijke toestemming van Clemens IV in 1265 voor het verkopen van aflaten voor de bouw van de Dom in Utrecht

Hij wilde dat de kerk eenvoudiger werd

Hij was tegen de verering van heiligen (daar stond niets over in de Bijbel)

Hij vond dat de mensen ZELF de Bijbel moesten lezen. 

Luther al spijkerend bij de deuren van de slotkapel: het is zeer waarschijnlijk historische fictie. Wat zeker is, is dat Luther zijn 95 stellingen in 1517 per post naar meerdere bisschoppen heeft gestuurd. Maar voor zover bekend heeft er naar aanleiding van zijn stellingen nooit een dispuut plaatsgevonden.

Karel V verklaarde Luther vogelvrij. Oftewel, iedereen mocht hem doden. Waarom deed hij dat? 

1. Luther had kritiek op de kerk.
2. Luther had kritiek op Karel V
3. Luther had Karel V bedreigd.
4. Luther had de paus bedreigd

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

H5 paragraaf 1, aan de slag!

Lees de blauwe leerstofstukjes

• Het rijk van Karel V (blz. 8)
• Kritiek op de kerk (blz. 10)
• Uit de kerk gezet. (blz. 10)

Maak:

• Opdracht 1,2,3,4 blz. 8 t/m 10. 

Eerste 5 min in stilte. 

PLEIN M boek B H5

MENSEN IN BEWEGING

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

DE VORIGE LES.....

•  Wie was er rond 1500 heerser over de Nederlanden?
• Hoe zag het bestuur van de kerk eruit?
• Wie had er kritiek en waarom?

Karel V

Pausen hadden heel veel geld. 

kerken hadden veel beelden, rijkdom, goud, pracht en praal. 

Mensen kochten hun zonden af met een aflaat. 

Maarten Luther, de kerk mocht niet zoveel geld hebben. Het draaide om het ware geloof. Je kwam in de hemel door te bidden en niet door een aflaat te kopen. 

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Controleren ... 

Lees de blauwe leerstofstukjes

• Het rijk van Karel V (blz. 8)
• Kritiek op de kerk (blz. 10)
• Uit de kerk gezet. (blz. 10)

Maak:

• Opdracht 1,2,3,4 blz. 8 t/m 10. 

Eerste 5 min in stilte. 

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Bladzijde 10 

Maak opdracht 5 

In tweetallen

2 minuten

Eerder klaar? Lees blz. 11 splitsing van de kerk. 

Eerste 5 min in stilte. 

Reformatie betekent:

Reformatie betekent:

Sober

Waar kreeg Calvijn met name veel aanhang?

Waar kreeg Calvijn met name veel aanhang?

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Aan de slag

Lees individueel in stilte de blauwe leerstof stukjes:

• De splitsing van de kerk blz. 11
  
• Calvijn en Erasmus blz. 11
• Markeer belangrijke woorden!

Maak: opdracht 6 + 7 blz. 11

Eerste 5 min in stilte. 

Wat ken je straks?

SAMEN LEZEN 

Blauwe leerstofstukje blz. 12

'Godsdienstoorlogen.' 

Markeer belangrijke woorden.

Eerste 5 min in stilte. 

www.npostart.nl

Vanaf minuut 30 tm minuut 34

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Aan de slag

Maak: opdracht 8 + 9 blz. 12

Je mag rustig overleggen. 

Eerste 5 min in stilte. 

PLEIN M boek B H5

MENSEN IN BEWEGING

Afbeelding 1

Bekijk afbeelding 1. Welke beschrijving past het beste bij deze afbeelding?

1. Dit is een kerk zoals Calvijn die graag zag.
2. Dit is een katholieke kerk.
3. Dit is een kerk van protestanten.

Klein stukje laten zien. 

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Aan de slag

Maak de herhaling op blz. 13 

Opdracht 1 t/m 4. 

In stilte 

Ben je klaar? Begin aan de verdieping op blz. 14

Eerste 5 min in stilte. 

Wat ken je straks?

Je kan straks uitleggen...

• wie kritiek had op de katholieke kerk en waarom
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestantse kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Werkvorm 

Maak drie vragen bij paragraaf 5.1 

Je mag rustig overleggen in tweetallen. 

Hierna komt een tweetal naar voren. 

Eerste 5 min in stilte. 

Histoclip les 3 

Nog vragen bij bedenken + werkvorm.