Markt en overheid hoofdstuk 3 deel 1

Markt en overheid H3
1 / 41
next
Slide 1: Slide
EconomieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 41 slides, with text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Markt en overheid H3

Slide 1 - Slide

Plenda
  • Maandag 23 september
  • 2.1 t/m 2.13

  • Maandag 30 september
  • 3.1 t/m 3.13

Slide 2 - Slide

Lesdoelen 
  • Kenmerken oligopolie 

Slide 3 - Slide

Marktvormen tot nu toe
  • Volkomen concurrentie 
  • Monopolie

Vandaag:  Oligopolie

Slide 4 - Slide

https://youtube.com/shorts/_1uck_DYVys?feature=shared

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Aantal aanbieders
  • Volkomen concurrentie: heel veel aanbieders
  • Monopolie: één aanbieder

  • Oligopolie: klein aantal aanbieders (twee = duopolie)
  • Vuistregel: grootste vier aanbieders 70% van de markt

Slide 7 - Slide

Soort product
  • Volkomen concurrentie: homogeen
  • Monopolie:  enige product
  • Oligopolie: heterogeen of homogeen

=> Oligopolisten maken hun product het liefst zo heterogeen mogelijk, anders moet je gaan concurreren op prijs en dat verlaagt de winst
=> Playstation en Xbox lijken meer op elkaar (homogener) dan Nintendo Switch (heterogener)

Slide 8 - Slide

Concurrentie op
  • Volkomen concurrentie: prijs
  • Monopolie: geen concurrentie
  • Oligopolie: kwaliteit en prijs

=> denk aan: mooier beeld en geluid, exclusieve spellen, betere controller
=> liever niet concurreren op prijs want dat drukt de winst!

Slide 9 - Slide

Toetredingsdrempels
  • Volkomen concurrentie: zeer laag
  • Monopolie: zeer hoog
  • Oligopolie: hoog

=> Een nieuwe gameconsole in de markt zetten is zeer moeilijk: 
merknaam, technologie, kennis van de industrie, productiefaciliteiten, benodigde investeringen, beschikbaar geldkapitaal

Slide 10 - Slide

Andere voorbeelden

Slide 11 - Slide

Rekenen/opdrachten
  • Simultaan spel, bijvoorbeeld gevangenendilemma/prijzenoorlog
=> rekenen met een matrix
  • Sequenteel spel, bijvoorbeeld toetreding
=> rekenen met een spelboom
  • Aangepaste aanbodfuncties  met een extra concurrent (duopolie)
=>  Qa1 = -2P1 + 0,5P2 +100 
       Qa2 = -2p2 + 0,5P1 + 100

Slide 12 - Slide

Lesdoelen 
  • Kenmerken oligopolie 

Slide 13 - Slide

Plenda
  • Maandag 23 september
  • 2.1 t/m 2.13

  • Maandag 30 september
  • 3.1 t/m 3.13

Slide 14 - Slide

Lesdoelen 
  • Kenmerken monopolistische concurrentie
  • Overzicht kenmerken vier marktvormen

Slide 15 - Slide

Hiervoor
  • Volkomen concurrentie, Oligopolie, Monopolie

Vandaag: Monopolistische concurrentie

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Video

Eten /fast food
Schoenenwinkels

Slide 18 - Slide

Kenmerken
  • Veel aanbieders  => lunchtentjes Den Haag
  • Producten lijken op elkaar, maar elke aanbieder is uniek => McDonald's / KFC
  • Heterogeen => hamburger of chicken wings?
  • Gemakkelijke toetreding => eettentje/food trucks starten
  • Niet transparant => kostenstructuur, kwaliteit niet inzichtelijk

  • Aanbieder heeft wel invloed op de prijs (=dalende prijsafzetlijn), maar klanten stappen makkelijk over (=hoge prijselasiciteit van de vraag)

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Lesdoelen 
  • Kenmerken monopolistische concurrentie
  • Overzicht kenmerken vier marktvormen

Slide 24 - Slide

Vandaag
  • Zelfstandig werken aan opdrachten 3.1 t/m 3.13
  • Nakijken (uitwerkingen op somtoday)
  • Extra oefening Opdrachten 'Boszhard en Moors', 'Van Kooten', 'Barend en Witteman' 
  • Eerste 20 minuten voor jezelf in stilte (geen vragen of overleg)
  • Als het goed ging/gaat. Daarna ruimte voor vragen en/of overleg.

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Deze week
  • Ma: Marktgedrag
  • Di: Simultane spelen (Gevangenendilemma)
  • Woe: Sequentiële spelen (Toetreding)
  • Vrijdag: maakles

Slide 27 - Slide

Deze les
  • Huiswerk
  • Uitleg marktgedrag (klassikaal)
  • Zelfstandig werken (10-15 min)

Slide 28 - Slide

Plenda
  • Maandag 30 september
  • 3.1 t/m 3.13
  • en/of Opdrachten 'Boszhard en Moors', 'Van Kooten', 'Barend en Witteman' 

  • Maandag 7 oktober
  • 3.14 t/m 3.23


Slide 29 - Slide

Lesdoelen 
  • Marktgedrag: concurrentie
  • Marktgedrag: samenwerking

Slide 30 - Slide

Terug naar het oligopolie
  • Hoge toetredingsdrempels, door onder andere specifieke investeringen en schaalvoordelen
  • Binnen de groep insiders kan er 'gespeeld' worden
  • Kiezen voor concurrentie of samenwerking

Slide 31 - Slide

Concurrentie op prijs
  • Goed voor de consument (consumentensurplus)
=> Hoe lager de prijs, hoe hoger het consumentensurplus
  • Slecht voor de producent (producentensurplus)
=> Hoe lager de prijs hoe lager het producentensurplus
  • Homogene producten
  • Potentie voor prijzenoorlog

Slide 32 - Slide

Concurrentie op kwaliteit
  • Heterogene producten
=> Je product onderscheiden van de concurrent (3 P's => product, plaats, promotie)
  • Productdifferentiatie
=> Verschillende prijs vragen voor een vergelijkbaar, maar ander product
=> Prijsdiscriminatie = hetzelfde product (gescheiden deelmarkt & onmogelijk door te verkopen

Voorbeeld productdifferentiatie:
Business class vliegtickets bieden extra service en zijn veel duurder dan dan Economy class, maar bieden hetzelfde basisproduct

Slide 33 - Slide

Samenwerken: kartel
  • Oligopolisten gedragen zich samen als één speler: een monopolist
  • De prijs hoog houden en de markt verdelen => Kartel
  • Verboden volgens de wet: de Nederlandse Mededingingswet en Europese wetgeving
  • Gehandhaafd door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de Europese Commissie

Slide 34 - Slide

Video
'Nederland Kartelland' RTL Z
  • Welke straffen krijgen de overtreders van het kartelverbod?
  • Hoe probeert de ACM de bedrijven te verleiden om zichzelf aan te geven?

Slide 35 - Slide

Slide 36 - Video

Video
'Nederland Kartelland' RTL Z
  • Welke straffen krijgen de overtreders van het kartelverbod?
Hoge boetes (soms miljarden euro's) voor bedrijf en/of medewerkers
  • Hoe probeert de ACM de bedrijven te verleiden om zichzelf aan te geven?
'Klikregeling', de verrader krijgt geen boete. De andere deelnemers wel.

Slide 37 - Slide

Slide 38 - Slide

Lesdoelen 
  • Marktgedrag: concurrentie
  • Marktgedrag: samenwerking

Slide 39 - Slide

Plenda
  • Maandag 30 september
  • 3.1 t/m 3.13
  • en/of Opdrachten 'Boszhard en Moors', 'Van Kooten', 'Barend en Witteman' 

  • Maandag 7 oktober
  • 3.14 t/m 3.23


Slide 40 - Slide

Slide 41 - Slide