3.1 Machthebbers in Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Regenten en vorsten

Wereldkaart 1775

Regenten en vorsten

Par. 3.1

3.1 Machthebbers in Europa

Aan het einde van deze les weet je:

• Hoe koning Lodewijk XIV het Franse gebied uitbreidde en  zijn macht in Frankrijk vergrootte 
• Hoe de Engelse koning minder machtig werd
• Hoe Nederland werd bestuurd

Paleis van Versailles

20 kilometer buiten Parijs 

2 miljard Euro 

6000 schilderijen, 1500 tekeningen, 5.000 gravures en 2500 fonteinen

Koningskoppel

Maria (dochter van Jacobus) 

Willem III Stadhouder van Nederland.

De Engelse koning:

• protestantse edelen willen Jacobus II vervangen door zijn dochter, Mary en haar man, prins Willem III van Oranje.
• Met hun steun viel Willem III in 1688 Engeland binnen. 

Willem III en Mary 

De protestante edelen kwamen in 1688 in opstand tegen koning Jacobus II. 

 

De protestantse dochter Mary en prins Willem III van Oranje werden de vervanger van koning Jacobus II.

Belofte om te gehoorzamen aan de wetten die het parlement had goedgekeurd, de koning en koningin werden in hun macht beperkt. 

Staten-Generaal

stadhouder

regent

Staten

gewesten

oligarchie

de hoogste regent

het bestuur van een gewest

de bestuurders (in de Staten-Generaal)

een gebied dat zichzelf bestuurt

hier kwamen bestuurders samen om beslissing te maken op landsniveau

als een land bestuurd wordt door een klein groepje (rijke) mensen

De Republiek

De Republiek (1648)

Holland (kaart van Blaeu, gemaakt in 1640)

De Republiek der Verenigde Nederlanden

1588

• Bij gebrek aan een geschikte kandidaat als vorst of koning, besluiten de Noordelijke Nederlanden verder te gaan als Republiek.
• De 'baas' in de Republiek werd de Staten-Generaal, de standenvergadering

Kaart

Het rampjaar

Rampjaar (1672)

https://schooltv.nl/video/het-rampjaar-1672-in-de-klas-de-franse-aanval/#q=rampjaar

Het rampjaar

Rampjaar

Rampjaar 1672

Het bestuur van
Nederland in 2023

Noem een verschil tussen het bestuur van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en het bestuur van Nederland nu.

Verwerking

Kies één van de onderstaande taken.

- Met werkboek: 4, 5, 7

- Zonder werkboek: Verdiep je in de Engelse zeeoorlogen en beschrijf het verloop van een van de vier oorlogen. Gebruik 200 woorden.

- Creatief: maak een goede en duidelijke tekening van het bestuur van de Republiek. Je docent zou deze in de uitleg kunnen gebruiken. 

Roemrijke revolutie 

• Jacobus II koning van Engeland

1. Absolute monarch
2. Katholiek

• Bevolking is het niet met Jacobus II eens en het parlement zet hem af (1688).
• Dochter Maria II en schoonzoon Willem III (stadhouder van de Republiek) worden koning en koningin (protestants).
• Willem III houdt zich aan de Bill of Rights (koning moet voor belangrijke besluiten overleggen met het parlement)

Behalve stadhouder en Prins van Oranje, werd Willem III in 1688 ook Koning van Engeland! Daar heeft hij nog steeds de bijnaam King Billy.