Regenten en vorsten. B Toch ook eenheid deel 2

Regenten en Stadhouders
B. Toch ook eenheid deel 2.
Staatsgezinden - Prinsgezinden

1 / 12
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

This lesson contains 12 slides, with text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 20 min

Items in this lesson

Regenten en Stadhouders
B. Toch ook eenheid deel 2.
Staatsgezinden - Prinsgezinden

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
  • Je kunt uitleggen hoe & waarom de stadhouder en raadpensionaris in de jonge Republiek in conflict kwamen
  • Je kunt dit uitleggen aan de hand van het conflict tussen stadhouder Maurits en raadpensionaris Van Oldenbarnevelt
  • Je kunt dit uitleggen aan de hand van de gebeurtenissen in het rampjaar 1672 

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Video

prinsgezinden
staatsgezinden

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Video

 Prins- of Staatsgezind?
  • Strijd tussen mensen die partij kozen voor de stadhouder: Oranjegezinden

  • En mensen die de raadspensionaris wilden behouden: Staatsgezinden

Slide 6 - Slide


Zonder stadhouder verder
1650-1672


  • De stadhouder (Prins van Oranje) is de hoogste militaire baas in de Republiek
  • Als stadhouder Willem II in 1650 plotseling overlijdt is zijn zoon nog niet eens geboren (pas acht dagen later)
  • Sommige regenten zijn van mening dat er geen nieuwe stadhouder hoeft te komen: ze kunnen het wel alleen!






Johan de Witt werd in 1653 de nieuwe raadspensionaris. Tijdens een oorlog met Engeland liet hij een sterke vloot bouwen waarmee Michiel de Ruijter in 1667 de Engelsen versloeg.

De Witt was fel anti-stadhouder: "Vertrouw nooit een Oranje", had zijn vader ooit tegen hem gezegd.

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Video

Slide 9 - Video


Het Rampjaar
1672



  • In 1672 vielen de Engelsen, Fransen en Duitsers tegelijkertijd Nederland aan.
  • Op zee wist De Ruijter de Engelsen tegen te houden, maar het landleger is te zwak
  • Sommigen gaven De Witt de schuld: hij had ook het leger moeten versterken
  • Samen met zijn broer Cornelis werd hij afgeslacht en opgehangen






Aan het einde van de middag drongen opgehitste, dronken en woedende schutters de gevangenis binnen en sleurden de broers naar buiten. Cornelis bezweek onder de slagen van geweerkolven. Johan werd door notaris Van Soenen met een piek in zijn gezicht gestoken. Daarna schoot luitenant-ter-zee Maerten van Valen hem van achteren met een pistool in zijn hoofd.

De lijken werden geheel ontkleed, op het Groene Zoodje aan de wipgalg ondersteboven opgehangen, opengereten en gecastreerd. Tenen, vingers, oren, neuzen, lippen en tongen werden afgesneden. De ingewanden werden uit de lichamen gehaald en volgens de ooggetuige en dichter-industrieel Joachim Oudaan deels door de omstanders opgegeten of aan honden te eten gegeven. Hendrick Verhoeff ging er prat op dat hij de harten uit de lichamen had gesneden, iets dat hij de magistraat – de ochtend van de moord – beloofd had te doen. Ze zijn nog jaren tentoongesteld geweest.

Slide 10 - Slide


Toch weer een stadhouder
1672



  • Pas toen de gebieden rond Holland onder water werden gezet (inundatie), gaven de Franse legers het op. De Duitsers hadden zich al teruggetrokken.
  • De Republiek was gered, maar voor veel mensen was duidelijk geworden dat ze niet zonder stadhouder konden: Willem III volgde na 25 jaar zijn vader op







Behalve stadhouder en Prins van Oranje, werd Willem III in 1688 ook Koning van Engeland! Daar heeft hij nog steeds de bijnaam King Billy.

Slide 11 - Slide

OPDRACHTEN
-kijk en doe LessonUp B-2
-u maak opdr. 13 tm 15

Slide 12 - Slide