Dyslexie studiedag

• Nederlands
• Beroepsopleiding

Dyslexie

Studiedag Hartenlustschool

17 oktober 2017

Marije Wouters

Dyslexiecoach

Vandaag

• Wat is dyslexie?
• Oorzaken en gevolgen
• Signalering binnen de school
  
• Dyslexiebeleid
• Hulpmiddelen binnen de school
• Tips 
  

Doel

1. Je weet wat de achtergronden, kenmerken en bijkomende problemen van dyslexie zijn.

2. Je weet hoe de diagnostiek van dyslexie tot stand kan komen.

3. Je weet wat het dyslexiebeleid van de school inhoudt.

4. Je weet welke hulpmiddelen een leerling tot zijn/haar beschikking heeft.

www.nrc.nl

Lezen met dyslexie

• Wat ging er goed?
  
• Wat was er lastig?
• Wat voelde je?

Vanaf nu twee groepen

We gaan nu splitsen in twee groepen.

1. Als je meer wilt weten over de symptomen en oorzaken van dyslexie, dan blijf je meeluisteren.

2. Als je de basis al kent, dan ga je nu aan de slag met de differentiatieopdracht. Straks geef ik een seintje als je er weer bij kunt komen.

Groep 2

Er ligt  een differentatieopdracht.

Maak eerst de vragen alleen. Ben je klaar voordat we weer samenkomen? Discussieer dan met elkaar over de vragen en kom samen tot één antwoord.

Straks gaan we de vragen nabespreken en dan is jullie input zeer welkom.

Oorzaken dyslexie

Precieze oorzaak niet wetenschappelijk aangetoond, maar wel brede consensus.

Problemen fonologische verwerking (spraakklanken)

- Niet snel kunnen herkennen en analyseren van klankstructuren.

- Klankcodes worden niet goed opgeslagen in het werkgeheugen.

- Traag zijn in het geven van namen en symbolen (op woorden komen).

Oorzaken dyslexie

Afwijkingen in de hersenstructuren

- Minder specialisatie in de hersenhelften op het gebied van taal

- Chaotische structuur van taalgebieden

- Gebieden van auditieve en visuele verwerking zijn kleiner

Erfelijkheid

Moeite met leren

• Technisch leren
• Spellen
• Onthouden van instructies en leerstof
• Uit het hoofd leren van feiten en namen
• Luisteren in lawaaiige omgeving
• Begrijpend lezen
• Aanleren van vreemde talen

Sociaal-emotioneel

• Lage motivatie voor lezen en leren
• Ontwikkeling van faalangst
• Aangetast zelfbeeld
• Vermijdingsgedrag
• Moeite met aansluiting met leeftijdsgenoten
• Lager schooltype
• Beroepskeuze
• Emotie van ouders

Compensatiestrategieën

• Lees-, luister- en spellingstrategieën
• Orthografische compensatie (woordbeelden)
• Metacognitieve strategieën
• Woordleer- en woordraadstrategieën
• Controlestrategieën
• Gestructureerde aanpak huiswerk
• Doorzettingsvermogen
• Goede motivatie
• Effectieve ondersteuning thuis en op school

Signalen van dyslexie

• Traag werktempo
• Cijfers voor (vreemde) talen / zaakvakken dalen
• Extra veel inzet / verminderde inzet
• Onevenredig veel tijd kwijt aan huiswerk
• Gedragsverandering
• Angst voor studieresultaten
  

Graag weer samenkomen!

Ik zou nu graag de twee groepen weer samen hebben.

Dyslexie op de Hartenlustmavo

Momenteel is 18% van onze leerlingen dyslectisch, vooral in de vierde klas.

Wij bieden:

- Werken op laptop (ook toetsen)

- Werken met Sprinto (bij toetsen)

- Mondeling herkansen bij moderne talen

En natuurlijk:

- Extra tijd

- Standaard lettertype en grootte

Dyslexie op de Hartenlustmavo

Voor alle extra faciliteiten geldt:

- In overleg

- Staat in Magister

- Staat in het klassenhandelingsplan

- Bij mondeling herkansen na overleg met vakdocent

Signalering op de Hartenlustmavo

- Docent of ouders geven vermoeden aan.

- Mentor neemt contact op met dyslexiecoach.

- Dyslexiecoach doet eerste tests.

- Daarna contact ouders en doorverwijzen GZ-psycholoog (kosten voor ouders).

- RT-traject.

- Geen verbetering?  -->  Dyslexieverklaring en rapport.

- Aanbevelingen komen in Magister en klassenhandelingsplan.

Van welke extra faciliteiten mogen leerlingen met dyslexie gebruik maken?

1. extra tijd
2. extra tijd en een vergroot schrift
3. extra tijd en auditieve ondersteuning
4. extra tijd, vergroot schrift en auditieve ondersteuning

Zijn scholen verplicht om aanpassingen of vrijstellingen te verlenen aan leerlingen met dyslexie?

1. NEE
2. JA
3. JA, tot op zekere hoogte

Mag een leerling met dyslexie die op de laptop werkt, tijdens het examen de spellingcontrole aan hebben?

1. Ja
2. Ja, maar niet bij Nederlands
3. Ja, maar niet bij spellingonderdelen
4. Nee

Dyslexie i-uur

Wat doen we daar?

- Met de eerste klas: kennismaken, uitleg over dyslexie, gebruik van mindmaps, leesstrategieën, WRTS en Sprinto

- Met tweede en derde klas: begin van het jaar bijeenkomst, informeren over mogelijkheden

- Met de vierde klas: oefenen met Sprinto, uitleg over mogelijkheden examens

- Op afspraak: ondersteuning met compensatiestrategieën

Wat kan ik doen voor dyslectische leerlingen?

Wat heeft groep 2 opgeschreven?

Waren er punten van discussie?

Wat kan ik doen voor dyslectische leerlingen?

• Help leerlingen door te wijzen op leesstrategieën
  
• Wijs ze op digitale hulpmiddelen voor jouw vak
  
• Gebruik een lichtgele achtergrond bij presentaties
  
• Bied teksten aan in Verdana pt 13 of 14, regelafstand 1,5
  
• Geef aantekeningen geprint of laat ze op een rustiger moment van klasgenoten overnemen
• Geef ze extra tijd als ze iets moeten voorlezen of antwoord moeten geven

Sprinto oefenen!

Je hebt het vast al eens gezien, leerlingen die met Sprinto bezig zijn.

We gaan oefenen.

Je kunt kiezen: 

1. Oefenen hoe je een toets op Sprinto zet en vervolgens hoe je Sprinto opstart;
   
2. Of oefenen hoe je met Sprinto iets voor moet laten lezen.

Sprinto oefenen!

Help elkaar als je al weet hoe het werkt.

Pak je laptop,  pak een Sprinto-stick en ga aan de slag! Ik loop rond als je niet verder komt...

De bedoeling is om juist te ervaren hoe lastig het kan zijn met Sprinto te werken.

Om tien voor sluiten we gezamenlijk dit uurtje af met tips.

Succes!

Nog wat tips:

• Methoden worden ook aangeboden als voorleesboeken via dedicon.nl
• Op bibliotheek.nl kunnen leerlingen ook luisterboeken aanvragen (alleen met dyslexieverklaring)
• Er is ook voor ouders meer informatie te krijgen
• Wijs ouders erop dat kosten wellicht gedeclareerd kunnen worden via de zorgverzekering

TAALBELEID