Communicatie 1 communicatiestijlen

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

En dan nu

Communicatiestijlen / communicatieproblemen

Communicatiepatronen

Communicatiestijlen

Communicatiestijl

De eigen manier van communiceren 

waarin tot uiting komt wie iemand is, 

hoe iemand is en wat 

iemand belangrijk vindt en niet.

Wat kun je met communicatiestijlen?

In iemands communicatiestijl...

a. Komen allerlei gedragsaspecten naar voren, denk aan: afwachtend of vol initiatief, vastbesloten of onzeker, risicomijdend of risico zoekend, gevoelig of bot, vaag of concreet.

b. Tot iemands communicatiestijl behoren ook de woorden die iemand gebruikt.  Veel mensen hebben stopwoordjes.

test.psychologiemagazine.nl

Communicatiepatronen

• Wanneer mensen langere tijd met elkaar omgaan, gaan ze vaak op een vaste manier op elkaar reageren. Misschien herken je ook wel een bepaald communicatiepatroon bij jezelf of bij mensen om je heen, bijvoorbeeld je ouders. 
• Partners kunnen bijvoorbeeld dag in, dag uit dezelfde conflicten op eenzelfde manier uitvechten. Zussen kunnen eindeloos op elkaar zitten katten. 
• De communicatie is voorspelbaar.

Communicatieproblemen 

-

Bij een communicatieprobleem lukt het de zender niet de boodschap goed over te dragen en/of de ontvanger lukt het niet de boodschap te begrijpen zoals de zender hem bedoeld heeft.

Problemen die effectieve communicatie in de weg staan, kunnen voortkomen uit:

• Verschil in achtergrond en gewoonten
• Het verkeerd vertalen van de boodschap
• Het verkeerd begrijpen van de boodschap
• Communicatie stoornissen

Effectieve communicatie

We spreken van effectieve communicatie als de zender en ontvanger actief betrokken zijn en de boodschap overkomt zoals de zender bedoelt.

Belangrijk in je werk als pedagogisch medewerker
 

Problemen door verschil in achtergrond en gewoonten

- Je beoordeelt de ander o.a. op grond van zijn taal- en woordgebruik

-Niet onterecht -> in communicatiegedrag komt de achtergrond van iemand naar voren.

- Je referentiekader wordt bepaald door de mensen met wie je omgaat, maar ook opleiding, mediagebruik en je werkkring.

- Ieder mens heeft zijn eigen referentiekader.

-Verschillen in referentiekader zijn nogal eens de oorzaak van communicatieproblemen.

Het verkeerd vertalen van een boodschap

- Bij mondelinge communicatie moet je als zender je boodschap coderen -> je zet je boodschap om in woorden, gebaren enz.

- Bij het coderen kan je fouten maken, namelijk:

• Woorden gebruiken die de ander niet snapt.
• Heel persoonlijke woorden gebruiken
• De intonatie van je stem niet goed inzetten

Het verkeerd begrijpen van een boodschap

- Net als bij de zender, moet de ontvanger ook de boodschap omzetten.

- Decoderen -> Wanneer je de signalen van de zender opvangt en deze omzet in een betekenis.

- Fouten die je als ontvanger kan maken:

• Een andere (emotionele) betekenis geven aan de woorden van de zender.
• Eigen invulling geven aan de woorden van de zender.

 Communicatiestoornissen

- Wanneer bij iemand sprake is van onvermogen om adequaat informatie te geven en/of te begrijpen als gevolg van een orgaan of lichaamsfunctie die ontbreekt, afwijkingen vertoont of beschadigd is -> communicatie stoornis 

0

Wat zijn volgens het filmpje manieren om communicatieproblemen op te lossen?

Opvoeddoelen Gordonmethode

• Een positief zelfbeeld.
• Grenzen op een goede manier aan kunnen geven.
• Bewustzijn van de behoefte van anderen en mogelijkheden om gedrag daarop aan te passen.
• Verantwoordelijkheid nemen en eigen oplossingen vinden.

Gedragsraam

Om te weten welke communicatievaardigheid je moet inzetten, bepaal je eerst of je gedrag acceptabel of onacceptabel vindt.  Het gedrag van een kind stel je je voor als een rechthoek, het gedragsraam (hiernaast).

Gedragsraam

Sommige gedragingen kun je gemakkelijk accepteren, andere niet. Dit onderscheid maak je door het gedragsraam te splitsen (volgende slide).

De scheiding tussen de twee gebieden, de acceptatiegrens, is voor elke opvoeder anders. De ene opvoeder vindt veel acceptabel, de andere minder.

Gedragsraam- toepassing

1. Ga na of je het gedrag acceptabel of onacceptabel vindt.
2. Kijk òf er een probleem is en van wie dat probleem is.
3. Bepaal met welke ‘ik-boodschap’ je hierover communiceert.

Gedragsraam

Stap 2: Kijk of er een probleem is en van wie dat probleem is.

Je begeleidt het kind door actief te luisteren.

Welk gedrag je accepteert, moet voor alle kinderen hetzelfde zijn.

0100

Voorbeeld

Rachid (3) gaat samen met de andere kinderen van het KDV naar de bieb. Buiten loopt hij niet door en blijft steeds wat achter op de groep. Rachid heeft hier geen problemen mee, hij verzamelt de blaadjes die op de grond zijn gevallen en kijkt aandachtig naar de eendjes in het water, hij vermaakt zich prima. Lisa, de pedagogisch werkster, gaat naar hem toe. Ze wil dat hij bij de groep blijft, anders raakt ze hem kwijt.

Actief luisteren

Actief luisteren

 Luisteren met je volledige aandacht, zonder te oordelen.

Laat merken dat je de gevoelens van de ander begrijpt.

In eigen woorden herhalen wat de ander zegt.

‘Dus als ik het goed begrijp (...)’ 

Ik-boodschap

Beschrijf het gedrag dat je onacceptabel vindt.

Vertel welk gevoel dit gedrag bij jou losmaakt.

Maak duidelijk wat de gevolgen zijn van dit gedrag.

Gebruik geen beschuldigende toon.

Ik-boodschap

Als je de LEGO door de kamer gooit, wordt het hier een rommel, daar houd ik niet van.

Jij-boodschap:

Wat heb je er weer een puinhoop van gemaakt!

Geen-verlies-methode

Gordon gaat uit van de geen-verliesmethode:

Je zoekt samen met het kind een oplossing die voor allebei bevredigend is.

How2talk2kids: anders communiceren met je kind

How2talk2kids is een methode die je leert om op een andere manier te communiceren met je kind. 

Straffen en belonen is taboe: door met je kind te praten krijg je een betere relatie met je kind. 

Het is een Amerikaanse methode die ook veel succes heeft in Nederland.

Wat is How2talk2kids?

How2talk2kids leert je om op een andere manier te praten met, en te luisteren naar je kind.

 Je krijgt praktische handvatten voor betere communicatie, waardoor de relatie met je kind verdiept. Zowel jij als je kind krijgt hierdoor meer zelfvertrouwen. 

Bovendien verbetert de sfeer in huis. 

De basis van How2talk2kids is een praktisch stappenplan. Daarmee leer je om anders te communiceren, op een manier die respectvol is voor het kind én voor jezelf.

Grondleggers

How2talk2kids komt uit Amerika. De grondleggers van How2talk2kids zijn Haim Ginott, een klinisch psycholoog en Adele Faber en Elaine Mazlish, twee moeders die in Ginotts praatgroep voor ouders zaten. 

Ginotts theorie is dat je kinderen een beter zelfbeeld kunt geven door de manier waarop je met ze praat. 

Opdracht

Ga bovenstaande communicatie methode verder bestuderen en zoek uit wat uitgangspunten en effecten volgens de ontdekkers zijn!