Herhaling les 2 - 3A2 & 3A1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Herhaling H2

Lesplanning:

1. Klassikale herhaling
2. Oefentoet maken
3. Atoombom

Marie Curie

Inleiding vragen

“In 1896 ontdekte Henri Becquerel bij toeval dat uranium straling afgeeft die zichtbaar was op fotografische platen. Het was een totaal nieuw verschijnsel, maar niemand – ook Becquerel zelf niet – nam de moeite het uitgebreid te onderzoeken. Kort daarvoor had Wilhelm Röntgen zijn fascinerende ‘X-stralen’ (tegenwoordig bekend als Röntgenstralen, red.) ontdekt, die de botten in een menselijke hand zichtbaar konden maken. De meeste natuurkundigen vonden dat veel spannender. 

Hoogste energie foton

Laagste energie foton

Röntgenstraling

Gammastraling

UV-licht

Zichtbaar licht

microgolven

Inleiding vragen

Marie en Pierre Curie onderzochten Uranium dat straling afgeeft. Ze ontdekten al snel iets interessants: de ioniserende straling van uranium bleek constant te zijn, onafhankelijk van externe factoren als temperatuur of belichting. Hoe puurder bovendien het uranium, hoe sterker de staling. Daarom concludeerde Curie dat radioactiviteit een atomaire eigenschap van het element uranium moest zijn.” 

Welke atomaire eigenschap heeft Uranium waardoor het radioactief is?

Instabiele atomen

Sommige spullen van de fam. Curie liggen in loden kisten. Welke straling wordt tegengehouden door lood?

1. Voornamelijk alfa
2. Voornamelijk béta
3. Voornamelijk gamma
4. Alle drie

Doordringend vermogen

Halveringsdikte 

• De dikte van het materiaal
   dat je nodig hebt om de helft
   van de straling tegen te
   houden.

• Halveringsdikte geldt voor
   EM-straling.

Er wordt straling uitgezonden op een plaat lood met een dikte van 2,67 cm. De halveringsdikte van lood is 0,89 cm. Hoeveel procent meet je nog?

1. 33,3%
2. 70%
3. 12,5%
4. 30%

Marie Curie is overleden aan Leukemie. Hoe heeft haar werk met radioactieve stoffen deze leukemie veroorzaakt?

Schade 

van 

straling

straling kan de atoom isoniseren. Moluculen zijn opgebouwd uit atomen en kunnen hun verbinden hierdoor kwijt raken. Zo kunnen fouten ontstaan in het dna bijvoorbeeld. Meestal worden zulke fouten hersteld in het lichaam. Maar niet altijd en als je meer bloot gesteld word aan straling loopt de kans op dat je fouten krijgt in bijvoorbeeld dna, dat niet meer hersteld wordt. -> kanker.

*vraag: welke dingen kunnen jullie bedenken dat bepalend is voor een gevaarlijke dosis?

-------------------------------------

Dit uit zich in misselijkheid, diarree en een toenemend tekort aan bloedlichaampjes. De kans op bloedingen en infectieziekten is hierdoor groter.

De straling van radioactief materiaal kan het DNA in het menselijk lichaam beschadigen. Meestal repareren eiwitten deze beschadigingen, maar soms gebeurt dat niet of niet goed. Als de reparatie van beschadigd DNA niet goed lukt, kan dat jaren later kanker veroorzaken. Hoe meer iemand bloot staat aan straling, hoe groter de kans op kanker is.

Bij zeer zware gevallen treden zwaardere symptomen op, zoals misselijkheid, overgeven en uiteindelijk de dood binnen een paar weken.

Persoon A is vorige week bestraald met ioniserende straling, kan B ook bestraald worden als B naast A zit?

1. Ja
2. Nee

Bij A heeft de straling schade verricht, maar hij geeft momenteel geen straling af. Dus B kan niet door A bestraald wordt.

Een foton is.....

1. Een lichtdeeltje
2. Een pakketje die stralingsenergie bevat
3. Een deeltje dat zich in het atoom bevindt
4. Een golf met stralingsenergie

Je hebt een stof met een halveringstijd van 2h. De stof heeft een beginactiviteit van 125 Bq. Hoeveel activiteit is er nog over na 10h?

Overzicht H2

• EM-straling (soorten; verschil energie; gebruikt voor...)
    Fotonen (energiepakketjes)
• Instabiele atomen - radioactief
  vervallen onder uitzending van alfa, bèta en/of gammastraling
• Doordringend vermogen
• Halveringsdikte 
• Halveringstijd

Overzicht H2

• Besmetting, bestraling, stralingsdosis, dosislimiet
• Welke stralingsbron kan je het beste gebruiken? (Halveringstijd en doordringend vermogen)

Aan de slag

Voorbereiden toets:

• Samenvatten §2.1 t/m 2.3
• Oefentoets vraag 1 t/m 8, 10 en 11
• Opgaven boek nogmaal maken

SchoolTV