12.01: Verborgen ingrediënten

• Science
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

12.01

Verborgen ingrediënten

Leerdoelen

Aan het einde van deze paragraaf kan je:

- Uitleggen wat verschijnselen zijn

- De drie Griekse theoriën uitleggen

- Vertellen wat de gedachten van de alchemisten was

- Het begrip 'luchtdruk' uitleggen

- Benoemen voor hoeveel procent lucht uit zuurstof bestaat

- De theorie van John Dalton uitleggen

- Uitleggen hoe het periodiek systeem der elementenis opgebouwd en wie het heeft gemaakt

- Uitleggen waar zuivere stoffen uit bestaan en waar moleculen uit bestaan

- Uitleggen wat er met de massa en de deeltjes gebeurt bij een chemische reactie

Waar denk je aan bij scheikunde?

Luchtdruk

Afhankelijk hoeveel deeltjes op je 'duwen'.

Op een berg heb je dus minder luchtdruk 

dan in Nederland, er drukken tenslotte 

minder deeltjes op je!

Waar ondervind je de laagste druk?

1. In dit lokaal
2. In dit lokaal, maar dan op een hoogte van 2000m
3. Op de maan
4. Weet ik niet

Gassen opvangen

Al in 1771 ontdekt door Joseph Priestley!

Brandstof wordt verbrand in een afgesloten

ruimte, gas wordt geproduceerd en af-

gevoerd.

Opgevangen in een beker met water -->

bubbels!

Waar bestaat lucht uit?

Samenstelling van lucht

Lucht is GEEN element!

Lucht is een mengsel van verschillende gassen.

Mr Lavoisier ontdekte dat lucht voor 20% uit zuurstof bestaat, later is bekend geworden dat er 78% stikstof in zit en 2% aan andere stoffen.

Wat gebeurt er met kaarsen als je deze aansteekt bij een atmosfeer met 30% zuurstof?

1. Dat ligt aan het type kaars
2. De kaars zal feller branden en minder lang meegaan
3. De kaars zal minder fel branden en langer meegaan
4. Weet ik niet

Chemische reacties

Het verbranden van een kaars is een chemische reactie.

In chemische reacties kan er niets aan massa verloren gaan. 

In een chemische reactie worden de deeltjes alleen herschikt.

00:13

Uit hoeveel deeltjes bestaat een aardgasmolecuul?

1. 1
2. 2
3. 6
4. 5

01:05

Wat gebeurt er bij een chemische reactie?

Noem 3 verschillende chemische reacties (niet de verbranding van aardgas)

Atomen en moleculen

Waar bestond een atoom ook alweer uit?

Ieder atoom heeft een eigen symbool, zo is zuurstof O, stikstof N en waterstof H.

Meerdere atomen bij elkaar noem je een molecuul. Water is een voorbeeld van een molecuul, H₂O.

Dit wil zeggen dat er 2 waterstofatomen en 1 zuurstofatoom in ziten

Waar bestaat een atoom uit?

Het periodiek systeem

Ingedeeld in groepen (halogenen, alkalimetalen, overgangsmetalen, edelgassen).

Van links naar rechts --> Toenemend in massa

Van onder naar beneden --> Vergelijkbare chemische eigenschappen

Atoomnummer +Massagetal

Massagetal:

Geeft aan hoeveel protonen + neutronen in de kern zitten

Atoomnummer:

Geeft aan hoeveel protonen er in de kern zitten

Ontleedbare stoffen

Bestaan uit stoffen die je uit elkaar kan halen, bijvoorbeeld H₂O, C₆H₁₂O₆

Zit meer dan 1 verschillend soort atoom in

Niet ontleedbare stoffen

Bestaan uit stoffen die je niet uit elkaar kan halen, bijvoorbeeld O₂

Zit maar één soort atoom in

Ik heb tijdens deze uitleg geleerd: