Par. 2 Betutteling of noodzaak? (2025)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Verzorgingsstaat Par. 2

Verzorgingsstaat

Betutteling of noodzaak

Onderzoek

Wat is fastfood?

Is fastfood echt ongezond?

Is fastfood verslavend?

Zijn er andere negatieve aspecten van fastfood eten?

Bedenk een voordeel van het invoeren van een minimale leeftijd voor het kopen van fastfood

Vind jij het invoeren van een minimale leeftijd voor het kopen van fastfood een goed idee?

Ja, omdat

Nee, omdat

Succescriteria

- Je kunt een van de ontstaanstheorieën van de verzorgingsstaat herkennen.

- Je kunt beargumenteren of in jouw ogen sprake is van noodzakelijk overheidsingrijpen in het algemeen belang of van onnodige betutteling.

3 ontstaanstheorieën

1. De Swaan
2. Arbeidersbeweging
3. Beschavingsoffensief

De Swaan

- Dilemma collectieve actie: 

We hebben allemaal voordeel (collectief belang) bij een verzorgingsstaat die een deel van die afhankelijkheid wegneemt.

Emmertjes water naar de dijk brengen (1 emmertje minder valt niet op...)

Als niet iedereen bijdraagt wordt het probleem niet opgelost. Er is een collectief (grote groep) nodig om maatschappelijke problemen op te lossen

Onderlinge afhankelijkheid

Toegenomen interdependentie door industrialisatie en globalisering

Externe effecten

Die onderlinge afhankelijkeid zorgt er voor dat mensen last kunnen hebben van elkaars tegenslagen of elkaars handelen. Als jij bijvoorbeeld ziek bent, wie zouden daar allemaal hinder van hebben? (je werkgever, je groepsgenoten, je ouders, je vrienden die je hebt aangestoken?)

Arbeidersbeweging

De verzorgingsstaat is ontstaan uit pragmatische overwegingen.

Revoluties en protesten onderdrukken en voorkomen door sociale wetgeving.

Lange tijd was het in Nederland voor arbeiders verboden om zich te organiseren, maar na opheffing van dat verbod in 1866 ontstonden snel de eerste vakbonden. Vanaf 1881 werden er ook politieke partijen voor arbeiders opgericht.

Beschavingsoffensief

Het 'verheffen' (opvoeden) van het volk door de 'gegoede burgerij'.

Een groot gedeelte van het volk kon niet lezen en schrijven en hield er een andere levensstijl op na dan de gegoede burgerij. 

Dit moest daarom bijgebracht worden. 

Videovragen

1. Welke aanleidingen tot het ontstaan van de verzorgingsstaat kun je ontdekken? Noem er ten minste 3 en licht ze toe!
2. Welke ontstaanstheorie herken je in video en waar kun je dat aan zien?
3. De sociale kwestie leidt tot een aantal sociale wetten. Welke wetten waren dit en wat hielden ze in? 

Vier functies verzorgingsstaat

• Verzorgen: bijv. verplichte zorgverzekering/verpleeghuizen

• Verzekeren: sociale zekerheidsstelsel --> uitkeringen, AOW

• Verheffen: bijv. Onderwijs, bibliotheken, cultuursubsidies

• Verbinden: sociale cohesie via onderwijs, zorg etc. maakt overheid verschillen tussen bevolkingsgroepen kleiner, Koningsdag, burendag.

Maken

Opdrachten van §3.2 verzorgingsstaat

Kennis en begrip

OF

Ga filmen voor je trailer voor project Ik, een personage

Donderdag 12.00 uur is de deadline (daarna schrijversbezoek)

Hoe zou jij het beleid van de overheid om rookruimtes te verbieden beoordelen? Noodzaak of betutteling? Beargumenteer!