3.2. Instructie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Lesopbouw

Terugblik §3.1.

Opdracht en uitleg over §3.2.

Gesprek "verzorgingsstaat: betutteling/noodzaak?"

Aan het eind van deze les:

1.  ken je de definitie van een verzorgingsstaat.
2. heb je kennis gemaakt met een aantal dilemma's in de verzorgingsstaat.
3. heb je ten aanzien van deze dilemma's een eigen standpunt ingenomen

Aan het eind van deze les (3.2): 

1. Kan je drie verklaringen van de verzorgingsstaat benoemen en toelichten.
2. Kan je aangeven dat aspecten van deze verklaringen tegenwoordig nog altijd doorwerken.
3. Kan je met argumenten en voorbeelden onderbouwen jij waarom aspecten van de verzorgingsstaat betutteling of noodzakelijk vindt.

Herhaling: Welke drie waarden horen bij de drie reguleringsmechnismen?

1. Naastenliefde, solidariteit en gelijkheid
2. Gelijkheid, naastenliefde en wederkerigheid
3. Vrijheid, naastenliefde en gemeenschapszin
4. Naastenliefde, vrijheid en respect

markt

overheid

particulier initiatief

Welfare triangle hulp en inkomsten produceren en verdelen

Korte herhaling

Wat is het voor- en nadeel van elk reguleringsmechanisme? (markt, overheid en particulier initiatief). Kies er 1 en beschrijf het voor- en nadeel.

Opdracht verklaringstheorieën

Cijfer 1 - 3 

Zoek de theorie uit. 

1. Hoe verklaart deze het ontstaan van de verzorgingsstaat?

2. Hoe zijn vergelijkbare redeneringen tegenwoordig nog altijd in maatschappelijke discussies terug te herkennen?

1. De Swaan, 

2. Arbeidersbeweging

3. De gegoede burgerij

Theorie 1: De Swaan

• Industrialisering en arbeidsdeling. Zorgt voor >
• Interdependentie: onontkoombare onderlinge afhankelijkheid in dagelijks leven.  Leidt tot >
• Externe effecten: (negatieve) gevolgen voor indirect getroffenen (b.v: gevolgen van armoede, ziekte)
• Dilemma van collectieve actie: individuele keuzes leiden tot collectief ongewenste gevolgen (eigenbelang verhindert collectieve belangen)

==> Overheidswetgeving en de verzorgingsstaat: 

1. kan het dilemma van collectieve actie doorbreken

2. kan helpen om externe effecten te verminderen

Aantekeningen!

Theorie 2: 

De arbeidersbeweging

• Omstandigheden van werknemers 
• Einde verbod, 19e eeuw ontstaan van vakbonden en politieke partijen voor arbeiders (SDAP / SDB)
• Emancipatie arbeiders: streven naar vastleggen rechten in wetten!
• Vakbonden en politieke partijen streefden ernaar om de rechten van arbeiders in wetgeving vast te leggen.

Theorie 3: 

De Gegoede Burgerij

- Druk vanuit de gegoede burgerij op de overheid voor meer sociale wetgeving

- Niet alleen verschil in arm en rijk, maar ook normen en waarden.

- In de ogen van de gegoede burgerij moesten de arbeiders 'beschaafder' worden: lezen, schrijven, zich goed gedragen... > Verheffen

Als je denkt aan de verzorgingsstaat in NL, wat vind jij dan betutteling en wat vind jij noodzaak?

Aan het eind van deze les:

1.  ken je de definitie van een verzorgingsstaat.
2. heb je kennis gemaakt met een aantal dilemma's in de verzorgingsstaat.
3. heb je ten aanzien van deze dilemma's een eigen standpunt ingenomen

Aan het eind van deze les (3.2): 

1. Kan je drie verklaringen van de verzorgingsstaat benoemen en toelichten.
2. Kan je aangeven dat aspecten van deze verklaringen tegenwoordig nog altijd doorwerken.
3. Kan je met argumenten en voorbeelden onderbouwen jij waarom aspecten van de verzorgingsstaat betutteling of noodzakelijk vindt.

Gelukt?