3,4: Geloof, tolerantie en onderzoek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom in de geschiedenisles!

H2C

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen

• Herhaling 
• Geloof, tolerantie en onderzoek 

• Opdrachten

• Afsluiting  

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Je kunt uitleggen welk verband er is tussen de vrijheid in de Republiek en het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.
  

• Je kunt benoemen welke beroemde wetenschappers er leefden in de Gouden Eeuw in de Republiek en welke bijdrage zij hadden aan de wetenschap.
  

• Kun je uitleggen hoe (empirisch) onderzoek wordt uitgevoerd. 

Wat was de reden voor veel mensen in de 16de- en 17de eeuw om naar de Republiek te verhuizen

1. De strenge wetten en regels, veel mocht in de republiek niet.
2. De economische welvaart in de Republiek.
3. De relatieve tolerantie en vrijheid.
4. De goedkope prijzen van producten.

Wat betekent het woord empirisch?

1. Gebieden weggeven om geld te verdienen.
2. Een groot rijk veroveren.
3. Iets vaststellen aan de hand van een proef
4. Iets vaststellen aan de hand van teksten.

Beschrijf in het kort hoe het leven was op de plantage in Suriname in de 17de eeuw.

Van wie is de zee?

Wat heb je nodig om onderzoek te kunnen doen?

Amsterdam: schuilkerk "Ons' Lieve Heer op Solder". Foto: bma.amsterdam.nl.

schuilkerken

Vrijheid en de Republiek

• Waarom zou een wetenschapper in de zeventiende eeuw in de Republiek willen wonen?

• Tolerantie
• Godsdienstvrijheid

• Minder vervolging
  
• Geen monarchie*
  

Onderzoekers

• Wetenschappelijk onderzoek (empirisch onderzoek)  

1. Hugo de Groot  - Mare liberum (recht)
2. Renee Descartes - filosofie
   
3. Baruch Spinoza - filosofie
   
4. Antonie van Leeuwenhoek – microscoop (biologie)
5. Galilei - sterrenkunde
6. Christiaan Huygens – slingeruurwerk (wiskunde)
   

• Wetenschappelijke revolutie en het rationalisme.

- Onderzocht zijn eigen sperma
- kon door polijsten en slijpen van glas eencelligen zien

- Ontdekte dat planeet Saturnus een ring had
- Heeft slingeruurwerk en telescoop uitgevonden

- Schreef het recht van oorlog en vrede en Mare Liberum (de Vrije Zee)
- Ontsnapte uit zijn gevangenis via boekenkist

- Belangrijke filosoof
- Schreef Ethica
- Was van Joods-Portugese komaf

- God zit in alles

Onderzoeksvaardigheden

• Hypothese opstellen
• Soorten bronnen
• Bruikbaarheid van bronnen
  
• Betrouwbaarheid van bronnen 

Hypothese

• Hypothese:
• in de empirische wetenschap een stelling die (nog) niet bewezen is.

• In de zeventiende eeuw was er aanzienelijk meer vrijheid in de Republiek dan in de omliggende Europese landen. 
• Een 16de  eeuws harnas kan pijlen van een Engelse Longbow tegenhouden

Soorten bronnen

• Geschreven bronnen
• Ongeschreven bronnen
  
• Directe bronnen

• Indirecte bronnen

Bruikbaarheid van bronnen

• Verklarende vragen

Geven een verklaring voor iets:

Waarom vluchtten veel Joodse mensen naar de Republiek in de zeventiende eeuw?

• Beschrijvende vragen

Geven een omschrijving van iets:

Hoe werd de geloofsvrijheid in de Republiek vormgegeven in de 17de eeuw?

Betrouwbaarheid van bronnen

• Wie heeft de bron gemaakt en waarom? (auteur)
• Is de bron uit dezelfde tijd? (directe- of indirecte bron)

• Staan er vooral feiten of vooral meningen in de bron?

• Kun je de informatie in de bron ook in andere bronnen vinden?

Voorbeeld: je lesboek 

• Schrijf dit op in je aantekeningen!
  

Over de natuur

God is groot door complexiteit van het dier: Daarin zie je Zijn onuitputtelijke kracht en wijsheid

Swammerdam: Nederlandse wetenschapper die empirisch bewees hoe bevruchting plaatsvond. Er ontstaan een andere kijk op God: De natuur is ook te zien als Godskennis (Want God heeft de natuur gemaakt) 

• Wat is belangrijker?
  

De echte Bijbel, of: Gods schepping in de Natuur?

Kerk vertelt Swammerdam

• “dit is het amusement van Satan"
  

Opdrachten

Paragraaf 3,4 – geloof, tolerantie en onderzoek
Opdrachten: 2, 3, 6, 8, 9

LB blz. 68 en 69

WB blz. 75 t/m 77

Klaar? geef dit aan. 

Zet deze opdrachten in je planner!

Hugo de groot onderzoek

• Ga door het stappenplan heen en beantwoord de vragen 

1. Wie was Hugo de Groot
2. Het boek Mare Liberum
3. Eigen mening

• In tweetallen

Magister: 

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

• Je kunt uitleggen welk verband er is tussen de vrijheid in de Republiek en het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.
  

• Je kunt benoemen welke beroemde wetenschappers er leefden in de Gouden Eeuw in de Republiek en welke bijdrage zij hadden aan de wetenschap.
  

• Kun je uitleggen hoe (empirisch) onderzoek wordt uitgevoerd. 

Fijne dag!

https://www.youtube.com/watch?v=Oxv6IRcuNaI molens zaandam