Les 3: Cultuur

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

WERK & MEDIA

Les X: Titel les

Maatschappijleer

HB3B

Les 3: Cultuur (H3.1) 

Maatschappijkunde Kader 3

2024-2025

CULTUUR EN IDENTITEIT

Leerdoelen

1.  Je kunt beschrijven wat cultuur is en hiervan voorbeelden geven (R)
   
2. Je kunt kenmerken en basiswaarden van de Nederlandse dominante cultuur benoemen (R)
3. Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen een dominante cultuur en een subcultuur (T)
4. Je kunt voorbeelden herkennen en geven van aangeleerd en aangeboren gedrag (T)

Waar denk je aan bij
het woord 'cultuur'?

Cultuur

Veel Nederlanders hebben dezelfde waarden, normen en gewoonten. Met Koningsdag is iedereen vrij, we spreken Nederlands en de meeste mensen hebben een fiets. Dat zijn allemaal voorbeelden van Nederlandse cultuur.

Cultuur is alle waarden, normen en gewoontes die mensen in een bepaalde groep met elkaar delen. 

Dominante cultuur

De grootste cultuur in een land noemen we de dominante cultuur, de cultuur van de grootste groep mensen in een land. Denk bijvoorbeeld aan het spreken van de Nederlandse taal. Maar ook op tijd komen op een afspraak vinden de meeste mensen in Nederland belangrijk. 

Basiswaarden

In de Nederlandse dominante cultuur is een aantal basiswaarden belangrijk. We noemen ze dan ook basiswaarden:

• Vrijheid (om te denken, zeggen en doen wat je wilt)
• Gelijkwaardigheid (iedereen heeft recht op gelijke behandeling, ondanks onze verschillen)
• Solidariteit (rekening houden en elkaar helpen als het nodig is)

Subculturen

Binnen Nederland zie je ook allerlei kleinere groepen met een eigen cultuur. Dat is dan een subcultuur, de cultuur van een kleine groep mensen.

Subculturen hebben hun eigen kenmerken. Limburgers en Brabanders vieren bijvoorbeeld uitgebreid carnaval, in de rest van Nederland is dat niet zo. 

Aangeboren of aangeleerd?

Veel kenmerken van jouw persoon zijn aangeboren, bijvoorbeeld je lengte, de kleur van je ogen, ritmegevoel en talent voor sport. 

Maar de cultuur waarin je opgroeit, heeft ook invloed. Dit zijn je aangeleerde kenmerken: je gedrag, wat je mooi vindt en wat je normaal vindt. Deze kenmerken voelen zo gewoon, dat je soms denkt dat je ermee geboren bent. Een kenmerk van cultuur is dan ook dat je de cultuur waarvan jij deel uitmaakt, vanzelfsprekend vindt. 

Dominante cultuur

Subcultuur

CBS 2021

Opdrachten H3.1 (blz. 63-64)

H3.1: opdracht 1 t/m 9, 11

Huiswerk voor volgende keer

Invullen samenvatting H3.1 (blz. 65)
Invullen begrippen (t/m "subcultuur") (blz. 84)

Begrippen H3.1

Cultuur

Dominante cultuur

Subcultuur