13. Ouderdomsziekten les 2 week 3

• AFP
• MBO
• Studiejaar 2

Ouderdomsziekten les 2 

13.4 Veel voorkomende aandoeningen bij ouderen

13.5 Psychische aandoeningen bij ouderen

13.6 Dementie

13.4 Veel voorkomende aandoeningen bij ouderen 

Ouderen hebben vaak veel verschillende aandoeningen tegelijk = Multi morbiditeit

Zorg voor ouderen is complexer 

veel voorkomende klachten:

pijn, duizeligheid, vermoeidheid, huidletsel, incontinentie, ondervoeding, obstipatie, geheugenstoornissen, depressie, slapeloosheid 

Aandoeningen die vaker bij ouderen voorkomen 

- artrose

- CVA (cerebrovasculair accident)

- COPD 

- Diabetes Mellitus

- Hartfalen 

- Incontinentie

- Osteoporose 

- Ziekte van Parkinson 

Multi morbiditeit is

1. je gaat dood aan meerdere aandoeningen
2. je hebt meerdere aandoeningen
3. Door een aandoening heb je meer medicatie nodig

Een voorbeeld van een aandoening die vaak voorkomt bij ouderen is

1. Osteoporose
2. Grawitz
3. Huidletsel
4. Pijn

13.5 Psychische aandoeningen bij ouderen 

Depressie: 

Symptomen:

melancholie (weemoed), vermoeidheid en uitputting, concentratieproblemen en verlies van plezier en interesse, schuldgevoel en zelfdestructieve gedachten 

slaapproblemen, gebrek aan eetlust 

Diagnose: 

lastig te stellen  ( via anamnese: Geriatic Depression Scale)

Behandeling 

psychische steun, psychotherapie, beweging en goede voeding (antidepressiva)

Prognose 

chronisch verloop, langere hersteltijd, minder afname van symptomen 

Psychotische klachten 

psychische aandoeningen met hallucinaties of waanvoorstellingen 

Psychose door: lichamelijke aandoening

oorzaak? door psychotische stoornis of ontwikkelende dementie

                         Delier:   bijwerking medicatie 

Symptomen 

afname van zintuiglijke functies : visuele of auditieve hallucinaties 

bij ouderen: wantrouwen/ achtervolgingswaan

Psychotische depressie: symptomen van depressie + irrealistische gevoelens van schuld, zelfverachting 

Behandeling 

onderzoeken naar oorzaak 

tests geheugenstoornis en depressiesymptomen

lichamelijke oorzaken: bloedbeeld, urine onderzoek, functie schildklier, vitamine B12 

behandelen met :

antipsychotica 

nadeel: bijwerkingen (parkinsonisme, lichamelijke onrust, stijfheid en neiging om te vallen)

medicatie zo kort mogelijk en in lage doses

Alcoholisme 

gevolg van verandering in het leven (pensionering)

Symptomen: 

- vaak vallen zonder verklaring

- problemen met het ophouden van urine

- brandwonden, blauwe plekken, gevoelsstoornissen

- verwaarlozing 

langdurige alcoholconsumptie

atrofie / korsakovsyndroom/beschadiging perifere zenuwstelsel/ ondervoeding/ stoornissen spijsvertering, hart en bloedsomloop 

(stoornissen in hormoonfunctie, slaapstoornissen en uiteenlopende psychische problemen

Delier ontstaat door bijwerking medicatie

1. Juist
2. Onjuist

Psychose ontstaat als gevolg van een lichamelijke aandoening

1. Juist
2. Onjuist

dit is discutabel wat er in het boek staat omdat een delier kan ontstaan door bv. blaasontsteking. Maar zo zegt het boek dit . 

13.6 Dementie 

symptomen: 

stoornissen geheugen en deductieve vermogen (verbanden leggen) 

stoornissen in spraakproductie en begrijpend vermogen

organisatorische vaardigheden en abstracte denken verminderd 

Onderzoek 

MMSE-test= instrument om een indruk te krijgen van het cognitief functioneren 

neuropsychologisch onderzoek (kunnen dementiesymptomen veroorzaken)

CT scan - hoofd / X thorax 

Verloop ziekte 

- pre diagnostische stadium 

- ambulant-ondersteunende stadium

- gehospitaliseerde stadium 

- terminale stadium 

Ziekte van Alzheimer 

verandering begint aan binnenkant slaapkwabben daarna in voorhoofdskwabben en pariëtele kwabben

(eiwitophopingen in zenuwcellen)

Symptomen

verslechterd korte termijn geheugen 

problemen bij het leren nieuwe vaardigheden 

eerst vergeetachtigheid, (valt op tijdens t werk)

kan gepaard met depressie 

ziektegevoel verdwijnt ( kan handelingen niet meer doen)

* vermindering eigen initiatief *zwakker geheugen*slechte informatieverwerking 

Diagnose 

- op basis van gesprekken 

- vragenlijst

- bloedonderzoek 

Behandeling 

vertragen met medicatie (memantine)

medicatie vertraagt het proces bij Alzheimer

1. Juist
2. Onjuist

Vasculaire dementie 

- schade aan de bloedvaten 

multi-infarctdementie (meerdere bloedvaten met infarctjes)

Factoren die beinvloeden: aderverkalking/verhoogde RR/diabetes/ hartritmestoornissen

Symptomen ontwikkelen zich sneller 

Symptomen 

algemene symptomen dementie 

en

verschijnselen lokale hersenschade (verlamming )

Behandeling

voorkomen stolsels in het bloed: medicatie:

acetylsalicylzuur

voorkom erger !

prognose: 5 jaar na diagnose 

overlijden ten gevolge beroerte of hartinfarct

Lewy body- dementie 

kenmerken lijkend op ziekte van Parkinson 

in de zenuwcellen van de hersenschors en hersenstam zitten kleine korreltjes 

Vragen ? 

Maak uit Take Care:

opdracht 20-30