Via Vervolg 1F Deel B thema 5 H3 Lezen

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Thema 5 Vakantie H3 Lezen

Wie weet nog waar de vorige les over ging?

Leestekens en samenstelling

Komma: tussen twee persoonsvormen, opsomming en voor een voegwoord.

Dubbele punt: voor een opsomming en als het uitleg geeft bij iets wat je eerder in de zin hebt gezegd.

Samenstelling: -en- bij en (kippenfokkerij), -e- bij en/s (ziektebeelden), -er- bij eren (kinderprogramma), -e- bij woorden waar er maar 1 van is (zonneschijn) en -s- als je die hoort (meningsverschil).

Koppelteken: als de samenstelling twee klinkers moet verbinden die een andere klank vormen en bij afkortingen.

Na deze les weet ik

* wat signaalwoorden zijn

*hoe ik de betekenis van een moeilijk woord kan achterhalen

*wat intensief lezen is

tekstopbouw

Een tekst heeft een bepaalde opbouw nodig om begrijpelijk en leesbaar te zijn. De volgorde van zinnen en alinea's is daarbij heel belangrijk.

Alinea's, zinnen en delen van zinnen kunnen met signaalwoorden aan elkaar worden verbonden.

Signaalwoord

Een signaalwoord geeft de lezer een teken: 'Let op: deze alinea's, zinnen of delen van zinnen hebben met elkaar te maken. Er bestaat een verband tussen deze verschillende onderdelen van de tekst.'

Signaalwoord

Het signaalwoord helpt je om het verband in een alinea, zin of deel van een zin te herkennen. 

verband

Drie belangrijke tekstverbanden zijn:

- de opsomming

- de tegenstelling

- oorzaak/gevolg

Een tekstverband kun je herkennen aan zijn eigen signaalwoorden. 

tekstverband: opsomming

- Een tekstverband waarbij verschillende dingen na elkaar worden genoemd.

* signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, ten laatste, verder, en, ook, tevens, eerst....dan, ten slotte, om te beginnen, daarnaast, niet alleen....maar ook, in ieder geval, zowel...als, vervolgens, bovendien.

Kijk naar opdracht 1 op blz 135

Onderstreep het signaalwoord in de zin dat een opsomming aangeeft.

Soms moet je meer dan één signaalwoord onderstrepen.

We nemen de zinnen samen door, ik noem de naam van wie het antwoord mag geven.

tekstverband: tegenstelling

- Een tekstverband waarbij iets wordt gezegd of beweerd, waarna het tegenovergestelde wordt gezegd of beweerd.

* signaalwoorden: alhoewel, hoewel, echter, aan de ene kant, aan de andere kant, in plaats van, maar, of, anders dan, in tegenstelling tot, weliswaar, daar staat tegenover dat, integendeel, toch, terwijl

Kijk naar opdracht 2 op blz 136

Onderstreep het signaalwoord dat een tegenstelling aangeeft.

Soms moet je meer dan één signaalwoord onderstrepen.

We nemen de zinnen samen door, ik noem de naam van wie het antwoord mag geven.

tekstverband: oorzaak-gevolg

Een tekstverband dat aangeeft dat er iets is gebeurd (de oorzaak) wat ervoor zorgt dat er vervolgens iets anders gebeurt (het gevolg)

* signaalwoorden: daardoor, waardoor, door, dus, hierdoor, naar aanleiding van, vanwege, met als gevolg, wegens, op het idee gebracht door

Kijk naar opdracht 3 en 4 vanaf blz 137

Onderstreep het signaalwoord dat een oorzaak-vervolg aangeeft.

Soms moet je meer dan één signaalwoord onderstrepen.

We nemen de zinnen samen door, ik noem de naam van wie het antwoord mag geven.

moeilijke woorden

Soms kun je tijdens het lezen van een tekst een woord tegenkomen waarvan je de betekenis niet kent. Dit woord kan belangrijk zijn om de tekst te begrijpen of om het antwoord op een vraag te vinden. 

moeilijke woorden

In beide gevallen moet je achter de betekenis van dat woord zien te komen. Je kunt een stappenplan volgen om de betekenis van een woord te vinden.

stappenplan moeilijke woorden

Stap 1

 Lees de zin voor en na de zin met het moeilijke woord

- soms vind je een woord dat ongeveer hetzelfde betekent (synoniem woord)

- soms vind je een woord dat precies het tegenovergestelde betekent (tegenstelling)

- soms wordt precies uitgelegd wat het woord betekent (omschrijving)

stappenplan moeilijke woorden

Stap 2

 Kijk naar het moeilijke woord

- soms is het woord een samenstelling en weet je wat één van de delen betekent. De betekenis van dit deel kan een aanwijzing zijn voor de betekenis van het woord (woorddeel)

stappenplan moeilijke woorden

Stap 3

Kijk naar de afbeelding(en) die in de buurt van het moeilijke woord staan

- soms geeft de afbeelding een aanwijzing voor de betekenis van het woord (afbeelding)

stappenplan moeilijke woorden

Stap 4

 Zoek de betekenis van het moeilijke woord op

- vraag de betekenis aan iemand anders (vragen)

- gebruik een woordenboek (woordenboek)

Maak nu zelf opdracht 5

blz 141

intensief lezen

Intensief lezen betekent dat je de inhoud van een tekst goed wilt begrijpen. Je leest de tekst in zijn geheel en je vraagt je af wat de belangrijkste boodschap is van de schrijver.

Terugblik

* zijn de onderstaande doelstellingen behaald?

Ik weet nu..

-wat signaalwoorden zijn

-hoe ik de betekenis van een moeilijk woord kan achterhalen

-wat intensief lezen is

*Zijn er nog tips of tops?