Zorg

• Welzijn
• MBO
• Middelbare school
• Leerjaar 2
• Studiejaar 2

Spijsvertering

Blauwe boek.
Blz.197

De spijsvertering is het losmaken, opnemen en omzetten van voedingsstoffen in energie en bouwstenen voor het lichaam.

Nut & Doelen

De student kan uitleggen hoe de spijsverteringkanaal werkt.
De student kan  benoemen welke sappen en voedingstoffen zijn in het lichaam.
De student kan benoemen uit welke delen het spijverteringkanaal bestaat.

Nut: De student krijgt kennis over de spijverteringstelsel.

Programma

Voorkennis  activeren
Uitleg+ opdrachten
Evalueren

Wat is spijsvertering?

De spijsvertering is het losmaken, opnemen en omzetten van voedingsstoffen in energie en bouwstenen voor het lichaam.

dit proces gebeurt in het spijsverteringstelsel

Het spijsverteringsstelsel zijn een aantal organen die samen werken om  voedsel in je  lichaam  te verwerken . Het stelsel bestaat uit de mond, keelgat, slokdarmhoofd, slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm, lever, galblaas en alvleesklier.

Spijsverteringsstelsel

Dit wordt ook  spijsverteringskanaal genoemd.
Het is de route die van je mondholte tot en met je anus loopt.

Het spijsverteringkanaal bestaat uit?

1. Mond, slokdarm, maag, dunne darm ,dikke darm, lever, galblaas, alvleesklier
2. Mond, slokdarm, maag, dunne darm ,dikke darm,
3. Mond, slokdarm, maag, dunne darm ,dikke darm, lever, galblaas, anus
4. Mond, slokdarm, maag, dunne darm , anus

In de mond komt het eten binnen. De tanden, kiezen en tong malen het eten fijn. Doordat het vermengd raakt met speeksel is het gemakkelijk om het voedsel door te slikken. In het speeksel zit een stof die inwerken  gaat op het zetmeel. 

De huig, die achter in je keel hangt, sluit tijdens het slikken je neusholte af.

Hierdoor komt nooit eten in je neusholte.

Voor je slokdarm licht in je keelholte je lucht pijp. Bovenaan je luchtpijp zit je strotklepje. dit klepje sluit je luchtpijp af  als je voedsel inslikt. soms gaat dit mis. Er schiet dan voedsel in je lucht pijp. je verslikt je.

Slokdarm

Na dat je het eten hebt doorgeslikt, komt het in de slokdarm op weg naar de maag. Je slokdarm loopt van je keelholte tot je maag. Dat is een gespierde buis van ongeveer dertig centimeter. Doordat er spieren omheen zitten kan de slokdarm kneden en wordt het voedsel naar de maag geleid.  Als de slokdarm samentrek, maak hij golvende bewegingen. Deze gelovende bewegingen noemen we peristaltische bewegingen.

 Het  eten gaat door sluitspiertje/kringspier. Deze zorg dat het eten niet meer omhoog komt.

Welke functie heeft de maag?

Voedsel opslaan.
Voedsel kneden.
 eiwitten splitsen.
Bacteriën in de voedsel doden.

De dunne darm is  zes meter lang.

Het eerste stuk van de dunne darm heet twaalfvingerige darm. Dit stuk is twaalf vingerbreedten lang. Het is ongeveer 20 centimeter.

De dunne darm zorgt ervoor dat voedingsstoffen die door de vertering beschikbaar komen via de darmwand in het lichaam terecht komen. Dat gaat in een paar onderdelen van de dunne darm. Het eten komt na de maag via een sluitspier uit in de twaalfvingerige darm . In dit deel komen er verteringssappen uit de alvleesklier en galblaas bij. Daarna gaat het voedsel via de nuchtere darm en de kronkeldarm  als waterdunne vloeistof door naar de dikke darm. Doordat de wand van de dunne darm sterk geplooid is, heeft het een groot oppervlakte. Dit is nodig om er voor te zorgen dat de opname van voedingsstoffen goed verloopt. 

Verteren is het omzetten van voedsel in stoffen

Wat is verteren?

Welke sappen in de dunne darm zorgen voor vertering? blz.198

gal: zorg zorgt voor vertering van vet. het verdeelt ze in kleine druppeltjes.

Alvleesklier sap: dit zorg voor vetering van eiwitten en suikers en vetten.

De dikke darm bestaat uit verschillende   delen. 
De eerste stuk bestaat  heet blinde darm.

De wormvormige aanhangsel is de appendix.

Als je  blindedarm ontsteking heb, wordt er bedoel dat je ontsteking aan je appendix hebt.

 in de  dikke darm wordt water uit de onverteerbare voedsel resten gehaald. 
Het water gaat naar het bloed door het wand van de dikke darm. Zo zorg de  dikke darm dat je niet  dunne ontlasting krijgt.

 de onverteerbare voedsel restten komen in het laatste deel van de dikke darm. dit  is de endeldarm.

De endeldarm wordt door 2 kring spieren afgesloten deze vormen de anus.

Door deze spieren te ontspannen kan je  ontlastingen  kwijt raken/poepen.

Er wonen nuttige bacterien in de dikke darm die vitamine k maken.
  

Wat zijn de functies van de lever?
Blz.199

opslagplaats voor  energie

gal maken

Bloedeiwitten maken
giftige stoffen opruimen

De lever is de grootste en zwaarste in je lichaam. zonder lever kan je niet leven.
De lever bewerkt voedingstoffen en maakt ze bruikbaar voor de lichaamcellen.

Wat:  uit welke onderdelen bestaat de spijsverteringstelsel? 

Hoe: individueel
Tijd: 15 min ervoor
Hulp: gebruik  je boek op blz 197 t/m 199

zet de namen bij de nummers van de spijsverteringskanaal

Hoe lang is de dunne darm?

Hoe heet de eerste stuk van de dunne darm?

Hoe heet de eerste stuk van de dikke darm?

Wat is peristaltische bewegingen?

Evaluatie

Was het gelukt om de opdracht te maken?
Geef een tip en een top voor deze les?
Uit welke delen bestaat de spijverteringskanaal?