V&U hoofdstuk 1 deel 1

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Verdienen & Uitgeven H1

Plenda

Dinsdag 5 november

5.1 t/m 5.19 (M&O)

6.1 t/m 6.8 (M&O)

Maandag 11 november

1.1 t/m 1.18 (V&U)

Lesdoelen

• Bruto Binnenlands Product
• Toegevoegde waarde

Intro

Hans Rosling (The Joy of Stats, BBC)

'200 countries, 200 years, 4 minutes'

• Wat staat er op de assen?
• Wat probeert Hans Rosling daarmee te meten?
• Welke trend laat Hans Rosling zien?

Intro

• Wat staat er op de assen?
• Levensverwachting (Y-as) en Inkomen per persoon (x-as)
• Wat probeert Hans Rosling daarmee te meten?
• Hoe goed het gaat met de burgers in een land
• Welke trend laat Hans Rosling zien?
• Het gaat door de jaren heen steeds beter met vrijwel alle landen. Landen gaan van linksonder naar rechtsboven.

Hoe meet je hoe goed het gaat in een land?

• Wat tel je mee? 

=>Geld, gezondheid, milieu?

• Hoe kun je dit meten? 

=>Kun je er cijfers voor verzamelen?

• Tel je op een bepaald moment of een bepaalde periode?
• Waarom wil je dat eigenlijk weten? 

=>Hoe gaat het met de burgers, de bedrijven, de overheid?

Bij economische wetenschap en overheden: BBP

• Bruto Binnenlands Product (BBP)
• Economie samengevat in 1 getal
  

=> objectief (waardenvrij) en relatief goed te meten

• Bedacht in 1937 door Amerikaanse econoom Simon Kuznets
• Startvraag: 'Wat kan de Amerikaanse economie bijdragen richting een oorlog?'

• Engels = Gross Domestic Product (GDP)

Wat is BBP?

Toegevoegde waarde van alle producten en diensten die bedrijven en de overheid in een land in 1 jaar produceren en verkopen.

• Toegevoegde waarde
• Bedrijven en de overheid
• Periode = 1 jaar (stroomgrootheid)
• Producten en diensten
• Produceren en verkopen

Toegevoegde waarde in bedrijfskolom:

Iedere tussenstap (bedrijf) verkoopt voor meer dan de inkoop en voegt zo waarde toe

Één bedrijf

Overheid

• Hoe meet je de productie van de overheid, zoals onderwijs, politie en defensie, waar geen verkoopprijs voor wordt gerekend?
• Oplossing: de salarissen van de werknemers (ambtenaren) als schatting van de toegevoegde waarde

Objectieve methode

• Objectieve methode = toegevoegde waardes + ambtenarensalarissen
• Nominaal = geldwaarde (geen rekening houden met inflatie)
• Nominaal Bruto Binnenlands Product Objectief 

Lesdoelen

• Bruto Binnenlands Product
• Toegevoegde waarde

Plenda

Dinsdag 5 november

5.1 t/m 5.19 (M&O)

6.1 t/m 6.8 (M&O)

Maandag 11 november

1.1 t/m 1.18 (V&U)

Lesdoelen

• Nominaal 
• Objectieve methode
• Subjectieve methode
• Overdrachtsinkomen

Objectieve methode

• Objectieve methode = toegevoegde waardes + ambtenarensalarissen
• Nominaal = geldwaarde (geen rekening houden met inflatie)
• Nominaal Bruto Binnenlands Product Objectief (vorige les)

Subjectieve methode

• Bij de objectieve methode worden voor de overheidsbijdrage de ambtenarensalarissen gemeten.
• Subjectieve methode = alleen de inkomens meten, ook voor bedrijven!
• Primaire inkomens
• Nominaal Bruto Binnenlands Inkomen (BBI)

Primair- of overdrachtsinkomen

• Primair inkomen = beloning  voor leveren/ter beschikking stellen van productiefactoren 

=> Beloning voor bijdrage aan de productie => meten in BBI

• Overdrachtsinkomens = uitkeringen, toeslagen

=>Herverdeling, geen directe bijdrage aan de productie

Productiefactoren

Kapitaal

Arbeid

Natuur

Ondernemerschap

Nominaal BBI 

• Bij objectieve methode worden voor de overheid de ambtenarensalarissen gemeten.
• Subjectieve methode = alleen de inkomens meten, ook voor bedrijven!
• Primaire inkomens
• Bruto Binnenlands Inkomen (BBI)

Bruto Binnenlands Inkomen 

• Alle primaire inkomens (loon, rente, huur, pacht, winst) van een land in 1 jaar bij elkaar opgeteld
• Nominaal = geldwaarde (zonder rekening te houden met inflatie)
• Nominaal Bruto Binnenlands Inkomen (BBI)

Terminologie 

• Bruto Nationaal Product
• Nationaal Inkomen
• Nationaal Product

• Nationaal (geproduceerd door Nederlanders) is net anders dan Binnenlands (geproduceerd binnen de landsgrenzen), maar we gebruiken deze termen hier als synoniemen 

Lesdoelen

• Nominaal 
• Objectieve methode
• Subjectieve methode
• Overdrachtsinkomen

Plenda

Dinsdag 5 november

5.1 t/m 5.19 (M&O)

6.1 t/m 6.8 (M&O)

Maandag 11 november

1.1 t/m 1.18 (V&U)